Kontrowersyjne przepisy o jawności wynagrodzeń. Mogą zostać odkryte pensje konkretnych osób

Ilu pracodawców podaje widełki wynagrodzeń?

Dane o wynagrodzeniu są kluczowe dla 93 proc. kandydatów - tak wynika z ostatniego badania No Fluff Jobs. Tymczasem jedynie 30 proc. ofert pracy zawiera taką informację. Według badania przeprowadzonego w marcu 2023 przez Pracuj, 8 na 10 osób lepiej ocenia pracodawcę, który stawia na transparentność wynagrodzeń, natomiast blisko połowa ankietowanych deklaruje, że złożyłaby aplikację tylko na ofertę zawierającą widełki. Jednocześnie pracodawcy częściej niż jeszcze kilka lat temu przedstawiają proponowane wynagrodzenie w ofertach. Trzeba zaznaczyć, że pracodawca nie ma takiego obowiązku - może, ale nie musi podać wynagrodzenia na tym etapie.

Przepisy o jawności płac

To się jednak ma zmienić. Unia Europejska wymaga od krajów członkowskich implementacji i wdrożenia przepisów o jawności płac do 7 czerwca 2026 roku. Art. 5 wspomnianej dyrektywy mówi o tym, że "osoby starające się o zatrudnienie mają prawo do otrzymania od przyszłego pracodawcy informacji na temat początkowego wynagrodzenia lub jego przedziału – opartego na obiektywnych, neutralnych pod względem płci kryteriów – przewidzianego w odniesieniu do danego stanowiska".

Przepisy nakazują pracodawcom przekazywać tego typu w sposób przejrzysty, np. w opublikowanym ogłoszeniu o pracę, przed rozmową o pracę lub w inny sposób. Ponadto pracodawca nie może pytać kandydatów o ich aktualne wynagrodzenie czy płace w poprzednich miejscach pracy.

Kontrowersje wokół jawności płac

Pracownicy mogą być z tych zmian zadowoleni, choć Konfederacja Lewiatan zwraca uwagę na pewne niedociągnięcia w projekcie. Wprawdzie w przepisach mowa o ogłoszeniach, ale projekt może doprowadzić do ujawnienia wynagrodzeń konkretnych pracowników. Zdaniem Lewiatana takie ryzyko istnieje przede wszystkim w małych zespołach.

"Ujawnienie poziomów wynagrodzeń w małych grupach porównawczych może niezamierzenie prowadzić do identyfikacji indywidualnych pensji konkretnych osób" — twierdzi Maciej Witucki, szef organizacji Lewiatan.

Trzeba pamiętać, że wynagrodzenie danej osoby fizycznej ma charakter danych osobowych w rozumieniu art. 4. ust. 1 RODO. Preambuła dyrektywy unijnej wskazuje jednak, że "należy wprowadzić szczególne zabezpieczenia, aby zapobiec bezpośredniemu lub pośredniemu ujawnianiu informacji dotyczących pracownika możliwego do zidentyfikowania".

Nowe przepisy wyzwaniem dla firm

Anika Osmólska, Head of People & Culture, Traffi na łamach infor.pl zauważa, że ustawa narzucająca pracodawcom podawanie informacji o wynagrodzeniu może być dobra dla osób poszukujących pracy. Jednocześnie dostrzega, że to spore wyzwanie dla firm, ponieważ często w organizacjach system płacowy nie jest uporządkowany i w efekcie pracownicy widząc ofertę na tym samym stanowisku z wyższą stawką mogą stracić zaangażowanie, a nawet się zwolnić. Uważa, że firmy powinny najpierw uporządkować w swoich strukturach kwestie wynagrodzeń, zanim zaczną publikować je transparentnie na zewnątrz.