10 zasad zatrudniania pracowników z niepełnosprawnościami

W Polsce żyje 5,5 mln osób z niepełnosprawnością. Według Badań Aktywności Ekonomicznej Ludności pracuje jedna czwarta z nich. To zdecydowanie zbyt mało. Z badania „Pracodawca na TAK”, przeprowadzonego na zlecenie Fundacji TAKpełnosprawni, zajmującej się promocją zatrudnienia osób z niepełnosprawnością, przyczyną tego stanu rzeczy jest m.in. brak wiedzy na temat współpracy z takimi pracownikami oraz stereotypy na ich temat.

Międzynarodowa organizacja ILO Global Business and Disability Network opracowała 10 zasad, którymi powinien się kierować pracodawca chcący zatrudniać osoby z niepełnosprawnością. Do polskich warunków dostosowała go wspomniana już Fundacja TAKpełnosprawni. - Osoby z niepełnosprawnościami są dużą i bardzo różnorodną grupą. Ich inkluzja – zarówno biznesowa, jak i społeczna – to wręcz konieczność, chociażby ze względu na zmiany demograficzne, przede wszystkim starzejące się społeczeństwo – przekonuje Agata Robińska, prezeska fundacji (wywiad z nią publikujemy obok). Jakie to zasady?

1 Zasada

Zmień myślenie i przekonania

Wielu pracodawców uważa, że zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami wymaga przede wszystkim dostosowania miejsca pracy. Głównie likwidacji barier architektonicznych. Ale to nie przeszkody techniczne czy technologiczne są najgorsze. Znacznie ważniejsze są te mentalne. Dlatego działania w tej dziedzinie należy zacząć od edukacji.

Warto przeprowadzić w firmie szkolenia dotyczące niepełnosprawności. Jakie? Fundacja TAKpełnosprawni proponuje m.in. następujące tematy: „Jak zarządzać zespołem o różnej sprawności?”, „Jak prowadzić inkluzywny proces rekrutacyjny oraz rozmowę kwalifikacyjną bez uprzedzeń i stereotypów?”, „Jak zapewnić cyfrową dostępność dla pracowników z niepełnosprawnościami?”.

Wbrew stereotypom zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami nie wymaga przyznania im specjalnych przywilejów. Raczej chodzi o respektowanie ich praw, które nie jest kłopotliwe ani dla pracodawców, ani współpracowników. Przykład? Dodatkowe 15 min przerwy czy dodatkowe dni urlopu. Życie pokazuje, że mogą się one stać powodem zazdrości czy pretensji ze strony nieuświadomionych osób z firmy. Dlatego ważne jest, by cały zespół w przyjazny sposób przeszkolić o prawach osób z niepełnosprawnością.

2 Zasada

Przestrzegaj prawa!

Kodeks pracy uznaje niepełnosprawność za jedną z cech prawnie chronionych, dlatego pracodawca ma obowiązek dbać o przeciwdziałanie dyskryminacji z tego powodu. Dla wszystkich w firmie powinno być więc jasne, że osoba z niepełnosprawnością będzie traktowana w sposób zgodny z prawem już od etapu rekrutacji. W jej trakcie nie można na przykład zadawać pytań o przyczyny niepełnosprawności czy przebieg leczenia.

Jednak spełnienie wymogów przewidzianych przepisami to minimum. Równościowe podejście można dodatkowo podkreślić, np. zachęcając kandydatów z niepełnosprawnością specjalną formułą dołączoną do ogłoszenia o pracę. Fundacja TAKpełnosprawni proponuje następujący dopisek: „Oferta skierowana jest również do Kandydatów i Kandydatek z niepełnosprawnościami. Aplikując na to stanowisko, masz pewność, że będziesz oceniany/a wyłącznie na podstawie swoich kompetencji. Zachęcamy Cię do zamieszczenia w aplikacji informacji o ewentualnych oczekiwaniach dotyczących usprawnień, które ułatwią Ci przyjazd i udział w rozmowie”.

Taka informacja zachęci osoby z niepełnosprawnością do aplikowania, a firma pokaże, że zasadę niedyskryminacji ma w swoim...