W biznesie. Marzec 2022

Olimpijskie medale pod lupą ekonomistów

Gdy czytają państwo ten tekst, igrzyska olimpijskie w Pekinie są już ukończone, a liczba medali, jakie zdobyła polska reprezentacja, jest znana (i nie uległa zmianie do końca - aktualizacja redakcji). My, w momencie oddawania tego numeru do drukarni, jeszcze pełnych wyników olimpijskich zmagań nie znaliśmy. Tym bardziej więc jesteśmy ciekawi, na ile ekonomiści są w stanie przewidzieć rezultaty sportowe? 

Według prognoz analityków PIE z potencjału ekonomicznego Polski wynika, że nasza reprezentacja powinna otrzymać od trzech do siedmiu medali. Najbardziej prawdopodobne jest natomiast, że otrzyma ich sześć. Jak wyjaśniają eksperci, ich model statystyczny bazuje na złączonym rozkładzie Bernoulliego i Poissona. Brzmi skomplikowanie? Zapewne tak. Ale jest to dość popularna metoda prognozowania wyników sportowych przyjęta przez ekonometrystów. Bierze ona pod uwagę m.in. wielkość populacji oraz wysokości PKB per capita.

Przed igrzyskami przewidywania komentatorów sportowych były mniej optymistyczne. Większość uważała, że Polscy wrócą z Chin z maksimum trzema krążkami. 

----------------------------------------------------------------------

Pandemia zabija miejski transport 

Coraz więcej polskich miast narzeka na kryzys transportu publicznego  wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Z jednej strony pandemia sprawiła, że dużo rzadziej korzystamy z przejazdów komunikacją miejską czy podmiejską. Powodem jest strach przed zakażeniem, a także nasza mniejsza mobilność związana m.in. z rozwojem home office. Z drugiej strony – dla przewoźników problemem są wzrastające koszty, m.in. energii. W efekcie ceny biletów za przejazdy komunikacją miejską podniosły już m.in. Łódź, Kraków, Wrocław, Gdańsk. Polki i Polacy przestają też kupować bilety długookresowe (np. miesięczne czy kwartalne). A to dla budżetów przedsiębiorstw transportowych duży kłopot. – Przestawienie się części pasażerów z biletów długookresowych na bilety jednorazowe to efekt niepewności związanej z sytuacją pandemiczną – wyjaśniają specjaliści PIE. 

W związku z nową sytuacją niektóre miasta rozważają ograniczenie liczby połączeń. A to – jak oceniają fachowcy – może być początkiem komunikacyjnej katastrofy. Dlaczego? Chodzi o tzw. transportowy efekt sieci. Polega on na tym, że ograniczenie liczby i częstotliwości połączeń jeszcze bardziej ogranicza popyt na przejazdy. – Podobna sytuacja miała miejsce na przełomie tysiącleci w polskiej kolei. Likwidowanie nierentownych połączeń prowadziło wtedy do utraty kolejnych pasażerów. W systemach transportowych każde utrzymywane połączenie przyciąga do transportu dodatkowych pasażerów, którzy potem korzystają z innych połączeń – zauważają specjaliści instytutu.  

----------------------------------------------------------------------

Praca zdalna dla nielicznych

Informatycy, dziennikarze, naukowcy i prawnicy – to zawody, w których ponad 40 proc. zatrudnionych pracuje już zdalnie. Mimo to dla większości Polek i Polaków home office to ciągle mrzonka. Według danych Eurostatu pracę online wykonuje zaledwie 18 proc. z nas. Na tle innych państw Unii Europejskiej jesteśmy pod tym względem średniakami.

Najczęściej z domu pracują mieszkańcy Luksemburga (47 proc. zatrudnionych), najrzadziej – Rumuni (tylko 3 proc.). Dlaczego między poszczególnymi krajami UE występują tak kolosalne różnice? Wiele zależy od struktury zatrudnienia i branż, jakie w danej gospodarce występują. Według statystyk dziedziny, w których najrzadziej można się przestawić na home office, to górnictwo, opieka zdrowotna, transport, budownictwo, przemysł, branża wodno-kanalizacyjna, zakwaterowanie, gastronomia, handel i naprawa pojazdów. W każdym z tych sektorów swoje obowiązki z domu wykonuje mniej niż 10 proc. osób.

Pracujący w domu

Luksemburg 47 proc. 

Holandia 40 proc. 

Irlandia 33 proc.

Francja 30 proc.

Austria 29 proc.

Niemcy 21 proc.

Średnia unijna 21 proc.

Polska 18 proc.

Hiszpania 15 proc. 

Włochy 13 proc.

Czechy 14 proc.

Słowacja 12 proc.

Węgry 12 proc.

Grecja 10 proc.

Rumunia 4 proc.

Bułgaria 3 proc.

----------------------------------------------------------------------

CYTAT MIESIĄCA

Tarcza antyinflacyjna ma działać do lipca. Ale nie wyobrażam sobie, żeby nie została przedłużona do końca roku

Adam Glapiński, prezes NBP

----------------------------------------------------------------------

Hiszpańskie miasteczko do wyburzenia

Prawie 200 willi, luksusowy hotel, centra konferencyjne i sportowe, restauracje i gigantyczne pole golfowe. Turystyczny kurort Marina Isla Valdecañas w prowincji Cáceres, na zachodzie Hiszpanii to w zasadzie małe miasteczko. Już wkrótce zostanie całkowicie zburzone. Powód? Sąd Najwyższy Hiszpanii uznał, że przy jego budowie złamano przepisy o ochronie przyrody. Luksusowy kompleks leży bowiem na obszarze wchodzącym w skład unijnej sieci Natura 2000. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że wśród właścicieli kurortu są znane osobistości życia politycznego Hiszpanii, w tym członkowie rodziny byłego premiera Hiszpanii José Maríi Aznara.

Liczby:

34 mln euro – tyle ma kosztować wyburzenie kurortu

111 mln euro – tyle wyniosą dodatkowe odszkodowania

----------------------------------------------------------------------

Kto stracił na pandemii

Aż 18 proc. firm planuje w najbliższym czasie zatrudnienie nowych pracowników, a dwa razy mniej zamierza kogoś zwolnić – wynika z badań Międzynarodowego Indeksu Koniunktury (MIK). Jednak na poszczególne branże pandemia wpływa w różny sposób. Największe spadki zatrudnienia odnotowano w kulturze, rozrywce i rekreacji (30 proc.), zatrudnienie wzrosło z kolei w przetwórstwie przemysłowym (22 proc.).

Tak więc pandemiczne fluktuacje dla firm nie zawsze są niekorzystne. Dzięki nim 5 proc. małych przedsiębiorstw zwiększyło zatrudnienie tak, że zyskało status średniej firmy, zaś 3 proc. średnich – awansowało do rangi dużych przedsiębiorstw. 

----------------------------------------------------------------------

Krótsza praca dla bogatych

Na całym świecie trwa dyskusja na temat skrócenia czasu pracy poniżej 40 godz. tygodniowo. Coraz więcej państw wprowadza pilotażowo tego typu rozwiązania, najczęściej proponując cztery dni robocze w tygodniu. W tej chwili bada się, czy krótsza praca jest bardziej efektywna niż ta w dotychczasowym wymiarze (pisaliśmy o tym w poprzednim numerze „My Company Polska”). Z dotychczasowych symulacji wynika, że zmniejszenie wymiaru czasu pracy sprawdza się głównie w przypadku krajów bogatych. Ze statystyk wynika, że pod tym względem Polakom daleko do standardów krajów zachodnioeuropejskich. 

Liczby

20 proc. – tyle osób pracuje krócej niż 40 godz. tygodniowo w Niemczech, Austrii, Holandii i Danii

5,8 proc. – tylu Polaków pracuje mniej niż 40 godz. tygodniowo 

----------------------------------------------------------------------

TOP 5, czyli lista płac Putina

Wydawany w Moskwie dziennik „Nowaja Gazieta” opublikował listę 14 byłych polityków z Zachodu, którzy po zakończeniu swojej publicznej działalności przeszli do rosyjskiego biznesu i pracują dla wielkich koncernów. Pełnią oni funkcję nieoficjalnych lobbystów Putina. Przedstawiamy najważniejszych polityków Europy Zachodniej, którzy są na liście płac Władimira Putina.

● Gerhard Schröder, były kanclerz Niemiec, obecnie kandydat do rady dyrektorów Gazpromu

● François Fillon, były premier Francji, teraz związany jest z Siburem, liderem rosyjskiego przemysłu petrochemicznego

● Karin Kneissl, była szefowa MSZ Austrii, związana jest z rosyjskim koncernem energetycznym Rosnieft

● Wolfgang Schüssel, były kanclerz Austrii, dziś w spółce Łukoil

● Aho Esko Tapani, były premier Finlandii, obecnie z Sbierbanku 

----------------------------------------------------------------------

STARCIE MIESIĄCA

W lutym weszły w życie przepisy uszczelniające zakaz handlu w niedziele. Zlikwidowano m.in. możliwość korzystania z wyjątku prowadzenia usług pocztowych. Branża detaliczna szybko zaczęła omijać i te zakazy, zamieniać sklepy w fikcyjne placówki dworcowe czy kluby czytelnika.

Czy przedsiębiorcy słusznie obchodzą zakaz handlu w niedzielę?

NIE / „To już nie jest omijanie prawa, ale śmianie się z ustawodawcy i naplucie w twarz. Dla mnie podmioty omijające zakaz handlu to zwykli przestępcy” 

Piotr Duda, przewodniczący NSZZ „Solidarność” 

TAK / „Na siłę próbuje się uszczelniać durne przepisy, ale wolność gospodarcza i tak znajdzie ujście. Jak tak dalej pójdzie, rząd będzie oglądać sklepy spożywcze, które jednocześnie będą aptekami. Nie idźmy w tym kierunku!”. 

Krzysztof Kwiatkowski, senator niezależny

----------------------------------------------------------------------

Pier(w)si w reklamie

Adidas łamie stereotypy. Firma dołączyła do spółek stawiających na ciałopozytywność i poszerzyła asortyment sportowych biustonoszy o modele pasujące na szerokie spektrum sylwetek. Towarzyszyła temu kampania reklamowa, która już kilka godzin od startu wywołała… skandal. 

Na polskiej stronie firmy zdjęcia kobiecych piersi widniały zaledwie kilka godzin. Zaprezentowane biusty w większości nie spełniały stereotypowych standardów idealnego piękna. Były nierówne, dotknięte bielactwem, małe, z rozstępami. To, rzecz jasna, celowy zabieg. „Ponad 90 proc. kobiet nosi biustonosz sportowy w nieodpowiednim rozmiarze, przez co nie otrzymują potrzebnego wsparcia. Właśnie dlatego jeden model nie wystarcza” – taki komunikat Adidas umieścił pod kolażem fotografii. Ta inkluzywna kampania spowodowała burzę w sieci – jedni byli zachwyceni, że tak wielka firma promuje różnorodność. Nie brakowało jednak oburzonych obrońców moralności, którzy oskarżyli firmę o seksualizację reklamy. Warto zaznaczyć, że podobna kampania w Niemczech nie wywołała kontrowersji, a reklamy zawierające zdjęcia piersi, które w Polsce zniknęły z sieci, wiszą tam na billboardach. 

----------------------------------------------------------------------

Internetowy „Pegasus” irytuje Europejczyków

Europejscy internauci są coraz bardziej zirytowani „inwigilacją” w internecie. Aż 73 proc. obywateli Unii Europejskiej, którzy korzystali z internetu w ostatnich trzech miesiącach, w jakiś sposób kontroluje dostęp do swoich danych osobowych. Przykładowo ponad połowa (53 proc.) internautów w UE nie wyraziła zgody na wykorzystanie danych osobowych do celów reklamowych. Nieco mniej (48 proc.) ograniczyło lub odmówiło dostępu do informacji o swoim położeniu geograficznym. A 40 proc. ograniczyło dostęp do swojego profilu lub treści na portalach społecznościowych. 

Największy sprzeciw wobec internetowej kontroli występuje u mieszkańców państw najbogatszych. W Holandii i Finlandii aż 91 proc. osób ogranicza dostęp do swoich danych osobowych w sieci. Najmniej internautów robi to w Rumunii (56 proc.), Polsce (59 proc.) i na Słowenii (61 proc.). 

----------------------------------------------------------------------

Kto się boi bankructwa

Niemal co piąty polski przedsiębiorca boi się upadku swojej firmy w tym roku – wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor. Najbardziej zagrożone czują się małe i średnie firmy. To i tak lepiej niż rok temu – wówczas czarny scenariusz dla swojego biznesu dopuszczało aż 36 proc. badanych. Wygląda więc na to, że do pandemicznej niestabilności trochę już przywykliśmy. Czego boją się polscy przedsiębiorcy? Przede wszystkim niekorzystnych zmian podatkowych (45 proc.), zmniejszenia popytu (33 proc.) i inflacji (30 proc.).  

Liczba

19 proc. – tylu badanych boi się, że ich firma zbankrutuje w 2022 r.

----------------------------------------------------------------------

Nowy startup braci Sekielskich

Zamiast chatbotów konsultant na wynajem. To pomysł na biznes braci Marka i Tomasza Sekielskich. Zainwestowali oni w projekt GetLead.page. Usługa polega na szkoleniu i wynajmie konsultantów, którzy mają zastąpić chatboty. Zewnętrzni konsultanci na wynajem mają być szkoleni i wynajmowani w ramach usługi zewnętrznej. Ich dostępność będzie taka sama jak botów, czyli całodobowa. Bracia Sekielscy, znani dziennikarze, zasłynęli z produkcji głośnych filmów śledczych, m.in. dotyczących pedofilii w Kościele. Są właścicielami spółki Kombinat Medialny, który – jak przekonują– nadal będzie ich główną działalnością biznesową.

----------------------------------------------------------------------

„Płatność tylko gotówką” już zakazana

Od tego roku przedsiębiorcy korzystający z kasy fiskalnej nie mogą już przyjmować płatności wyłącznie gotówką. Zgodnie z przepisami muszą akceptować przynajmniej jedną z bezgotówkowych form transakcji – może to być karta płatnicza, kredytowa lub np. BLIK. W praktyce wciąż nie wszyscy jednak przystosowali się do nowych zasad, choć z drzwi sklepów, w obawie przed kontrolami, znikły popularne do niedawna kartki z napisem „Płatność tylko gotówką”. Zgodnie z nowym prawem właściciel sklepu czy zakładu usługowego nie może jednak wyeliminować u siebie transakcji gotówkowych. Nadal mamy prawo płacić tradycyjnymi pieniędzmi za wszystko i wszędzie. Jednak już za rok z obrotu zniknie płacenie gotówką za transakcje powyżej 20 tys. zł. 

----------------------------------------------------------------------

LICZBA MIESIĄCA

332 tys. – o tyle, według danych spisu powszechnego, zmniejszyła się liczba Polek i Polaków w ciągu ostatnich 20 lat. To pierwszy naturalny spadek (niezwiązany z wojnami czy klęskami żywiołowymi) w historii Polski. W Polsce mieszka obecnie 38 180 tys. osób. Do 2050 r. populacja kraju ma zmniejszyć się o kolejne 4229 tys.