Renta wdowia odrzucona. ZUS wydał negatywne decyzje dla 24 tys. osób

Renta wdowia to nowe świadczenie, które weszło w życie 1 stycznia 2025 roku. Od tego dnia ZUS zaczął przyjmować wnioski o rentę wdowią od osób uprawnionych. Szacuje się, że z tego rozwiązania może skorzystać nawet 2 miliony Polaków, którzy stracili współmałżonka.
Renta wdowia odrzucona
ZUS najczęściej odmawia wypłaty renty wdowiej z trzech kluczowych powodów. Jak wyjaśnił Bartosz Gaca, dyrektor departamentu świadczeń emerytalno-rentowych w ZUS:
Przekroczenie limitu dochodowego - gdy emerytura lub renta rodzinna przekracza trzykrotność najniższej emerytury, czyli 5 636,73 zł brutto.
Nieosiągnięcie wieku emerytalnego - wnioskodawca nie ukończył wymaganego wieku (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn).
Zbyt wczesne nabycie prawa do renty rodzinnej - gdy prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku zostało nabyte wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat przez kobietę lub 60 lat przez mężczyznę.
Niekompletne wnioski
ZUS regularnie wzywa wnioskodawców do składania wyjaśnień w sprawie renty wdowiej. Dzieje się tak, gdy:
- brakuje wymaganych dokumentów lub nie wypełniono wszystkich pól w formularzu
- wpisano inny adres do korespondencji niż był dotychczas używany
- podano nowy rachunek bankowy różniący się od wcześniej zarejestrowanego
— Często wniosek do ZUS-u wpływa niekompletny. Nie ma załączonych dowodów, na podstawie których jesteśmy w stanie określić okresy składkowe i nieskładkowe, zarobki, jakie osiągał zmarły czy wnioskodawca — dodał Bartosz Gaca.
Ile wyniesie renta wdowia?
Wysokość renty wdowiej została określona na podstawie przejrzystych zasad. Uprawnieni będą mogli wybrać jeden z dwóch wariantów wypłaty: albo całą rentę rodzinną i 15 proc. własnego świadczenia (np. emerytury), albo całe własne świadczenie i 15 proc. renty rodzinnej. To istotna zmiana w porównaniu z obecnym systemem, gdzie trzeba wybierać tylko jedno świadczenie.
Warto wiedzieć, że wypłata renty wdowiej będzie jeszcze korzystniejsza od 2027 roku - wtedy dodatkowa część wzrośnie do 25 proc. Jednak łączna suma nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, czyli obecnie 5342,88 zł. Do tego limitu wliczają się również świadczenia z instytucji zagranicznych oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie odrębnych przepisów.
Warunki przyznania renty wdowiej
Aby otrzymać rentę wdowią, należy spełnić wszystkie cztery warunki:
- Wiek: kobieta musi mieć co najmniej 60 lat, mężczyzna co najmniej 65 lat
- Wspólność małżeńska: do dnia śmierci małżonka należy pozostawać z nim we wspólności małżeńskiej
- Wiek nabycia prawa do renty rodzinnej: prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku można nabyć nie wcześniej niż w dniu ukończenia 55 lat przez kobietę (60 lat przez mężczyznę)
- Stan cywilny: obecnie nie można pozostawać w związku małżeńskim
ZUS wyda decyzję odmowną, jeżeli nie zostanie spełniony choćby jeden ze wskazanych warunków lub jeżeli wysokość przynajmniej jednego z ustalonych świadczeń przekroczy limit 5 636,73 zł brutto.
Jak składać wniosek o rentę wdowią
Wniosek o rentę wdowią można złożyć na specjalnym formularzu ERWD. ZUS udostępni go zarówno w swoich placówkach, jak i na stronie internetowej. Wnioski były przyjmowane od 1 stycznia do 30 czerwca 2025.
Osoby, które jeszcze nie pobierają renty rodzinnej, powinny najpierw złożyć wniosek o to świadczenie (formularz ERR). Następnie należy wystąpić z wnioskiem o rentę wdowią. Taka kolejność znacznie przyspieszy proces przyznania nowego świadczenia.
Prawo do odwołania od decyzji ZUS
Od wydanych przez ZUS decyzji w sprawie renty wdowiej przysługuje odwołanie do wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych sądu okręgowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Odwołanie można składać w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji.
Osoby uprawnione otrzymają świadczenie w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent. W lipcu ZUS rozpoczął wysyłkę decyzji o przyznaniu lub odmowie prawa do renty wdowiej.