Coraz mniej umów o dzieło. Nowe dane ZUS

Umowy o dzieło

W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trafiło 519,1 tys. formularzy RUD, na których wykazano ponad 620,1 tys. umów o dzieło. Formularze te zostały złożone przez 47 tys. podmiotów, które zgłosiły umowy zawarte z 204 tys. wykonawców. Choć dane te są nieco niższe niż w pierwszym półroczu 2024 r. (spadek liczby formularzy o 4,35 proc. i umów o 10,08 proc.), rejestr wciąż pokazuje, że umowy o dzieło odgrywają ważną rolę w kształtowaniu elastyczności rynku pracy.

Najwięcej formularzy RUD przedsiębiorcy przekazali w maju – 94,5 tys., obejmujących 108,2 tys. umów. Z kolei w marcu odnotowano najwyższą liczbę samych umów – aż 110,2 tys.

Mniej umów o dzieło

Zakład Ubezpieczeń Społecznych odnotował w porównaniu z pierwszym półroczem 2024 r. spadek liczby formularzy RUD o 23,6 tys. (4,35 proc.) oraz liczby umów o 69,5 tys. (10,08 proc.). W zestawieniu z 2023 r. spadki są jeszcze bardziej widoczne – liczba formularzy zmniejszyła się o 14,34 proc., a liczba umów o 26,71 proc. ZUS wskazuje również, że liczba unikalnych podmiotów zgłaszających umowy spadła o 3,98 proc., natomiast liczba wykonawców – o 3,42 proc. Jednocześnie, w porównaniu z 2021 r., liczba formularzy RUD jest wyższa o 61,2 tys.

– Spadek liczby zgłoszeń może wynikać z większej świadomości przedsiębiorców w kwalifikowaniu umów lub rosnącej popularności innych form zatrudnienia, takich jak samozatrudnienie czy umowy zlecenia. To sygnał, że rynek pracy ewoluuje. Nie bez znaczenia może być również fakt, że wybranie umowy o pracę czy choćby założenia własnej firmy całkowicie zmienia naszą sytuację w kontekście ubezpieczeń społecznych. Daje to osobie ubezpieczonej prawo do świadczeń, które są niedostępne dla wykonawców umów o dzieło – komentuje Dominik Jaruga z ZUS, który współtworzył raport.

Wykonawcy umów o dzieło

Wśród 204 tys. osób wykonujących umowy o dzieło niewielką przewagę stanowią mężczyźni, którzy stanowią 52,02 proc. wykonawców. Największą grupę wiekową tworzą osoby w wieku od 30 do 39 lat – stanowią one około 25 proc. wszystkich zgłaszanych wykonawców. Z danych wynika również, że 28,28 proc. umów zostało zawartych na jeden dzień, a kolejne 7,19 proc. na dwa dni. Mediana czasu trwania umowy wynosi jedynie 6 dni, natomiast średnia długość to aż 38,3 dnia. Pokazuje to duże zróżnicowanie charakteru zawieranych umów – od krótkich, jednorazowych zadań po bardziej rozbudowane projekty wymagające dłuższego zaangażowania.

Najwięcej umów o dzieło realizowano w następujących sektorach: informacja i komunikacja (22,36 proc. umów, 53,65 tys. wykonawców),działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (18,01 proc. umów, 43,19 tys. wykonawców), kultura, rozrywka i rekreacja (14,34 proc., 34,38 tys. wykonawców).