Szybciej, lepiej, sprawniej

Mimo trudnej sytuacji na rynku (a może właśnie przez nią!) firmy e-commerce znacznie bardziej inwestują w rozwój. To nie tylko nowe projekty dotyczące pozyskania klienta czy zarządzania biznesem, ale także poprawa logistyki. Jak wynika z badań firmy JLL, w I połowie br. w całym kraju wynajęto 1,95 mln mkw. powierzchni magazynowej. Z tego branża e-commerce odpowiadała za 200 tys. mkw. To mniej niż sektor produkcyjny czy sieci handlowe, ale wciąż biorąc pod uwagę trudny klimat, poziom dość interesujący. – Branża e-commerce kontynuuje swój stabilny rozwój w Polsce – uważają eksperci JLL.

Nic dziwnego, jeśli porównamy polski rynek e-commerce z tym w zachodnich krajach Europy, to potencjał do rozwoju jest wciąż duży. Dla porównania, w Polsce e-commerce stanowi 8-10 proc. całej branży handlowej. W dojrzałych państwach zachodnich jest to nawet 20 proc. Duże firmy z sektora to wiedzą. I inwestują w logistykę, by być gotowym na zbliżające się odbicie.

– Usain Bolt powiedział kiedyś: „Wiem, co mam robić, więc idę i to robię”. Posługując się analogią do wypowiedzi jamajskiego sprintera, polski e-commerce czeka już w blokach startowych na końcówkę roku – tłumaczy Sebastian Błaszkiewicz z Unity Group.

Chodzi m.in. o przygotowanie do bardzo gorącego okresu zaczynającego się od października. Jeśli to czytasz i nie jesteś jeszcze gotowy na wielki czas związany najpierw z wyprzedażami z okazji Black Week i równoległych wydarzeń organizowanych przez wielkie marki w branży e-commerce a następnie na okres przedświąteczny, to masz problem. Sprawnej logistyki nie da się zbudować w ciągu kilku tygodni. To długi i żmudny proces.

Strategie sukcesu

Niezależnie od tego, jaką skalą się dysponuje obecnie, warto próbować technik, które zwiększają wydajność operacji logistycznych. Pierwszy punkt to techniki składowania, szczególnie istotne dla małych graczy, którzy nie dysponują profesjonalnym zespołem oraz większym magazynem, ale także nie korzystają z usług fullfillmentu. Co można zrobić? Na dobry początek wykorzystać technikę ABC, która klasyfikuje produkty według ich wartości, dzieląc je na trzy kategorie: A, B i C. 

Produkty z kategorii A to te o największej wartości, które powinny być umieszczone w łatwo dostępnych miejscach. Kategorie B i C zawierają produkty o mniejszej wartości, które mogą być składowane dalej od strefy wysokiej dostępności.

W czasie pików sprzedażowych warto wdrożyć strategię eliminacji magazynowania towarów dzięki natychmiastowemu przekazywaniu produktów od dostawcy do odbiorcy bez konieczności przechodzenia przez magazyn. Redukuje to czas i koszty magazynowania.

Druga kwestia to budowa systemów do zarządzania magazynem, czyli WMS. WMS umożliwia automatyzację wielu procesów, takich jak przyjmowanie towarów, kompletacja zamówień i zarządzanie zapasami. Dzięki temu można skrócić czas wykonywania zadań i ograniczyć ryzyko błędów ludzkich. Niemal wszystkie rozwiązania dostępne na rynku pozwalają monitorować wydajność operacji i identyfikować te wymagających optymalizacji. Dzięki analizie danych można podejmować bardziej strategiczne decyzje.

Na rynku dostępne są także bardziej zaawansowane rozwiązania spajające systemy WMS z np. CRM czy innymi modułami, z których korzystają działy sprzedaży. Chodzi przede wszystkim o prognozowanie popytu. Algorytmy oparte na sztucznej inteligencji mogą analizować dane historyczne i bieżące, aby prognozować popyt na produkty i zoptymalizować poziom zapasów. To znak naszych czasów – wsparcie AI pozwala na znaczącą poprawę efektywności biznesowej. AI może także pomóc w optymalizacji tras dostaw, minimalizując koszty transportu i czas dostarczenia.

Automatyzacja procesów logistycznych

Kluczowym czynnikiem pozwalającym firmom osiągnąć szybszą wysyłkę, obniżyć koszty i poprawić jakość obsługi klienta jest automatyzacja procesów logistycznych. Zaawansowane technologie, takie jak roboty kompletujące, maszyny do pakowania i etykietowania oraz systemy zarządzania magazynem stają się coraz bardziej dostępne i przystępne cenowo, co sprawia, że automatyzacja staje się realną opcją dla firm w każdym rozmiarze. 

Nawet proste technologie, takie jak skanery kodów kreskowych, mogą znacząco poprawić jakość operacji logistycznych. Duże firmy wdrażają bardziej zautomatyzowane elementy takie jak regały z automatycznymi systemami transportowymi do szybkiego i precyzyjnego zbierania produktów. To eliminuje czasochłonne procesy ręcznego zbierania i minimalizuje ryzyko błędów.

Co więcej, automatyzacja pakowania umożliwia firmom dostosowanie opakowań do rozmiarów i kształtów produktów, co pozwala na minimalizację ilości materiałów opakowaniowych i obniżenie kosztów wysyłki. Maszyny do automatycznego pakowania i zamykania paczek znacznie przyspieszają ten proces, a etykiety drukowane z kodem kreskowym i danymi dostawcy są precyzyjne i eliminują błędy ludzkie.

Podobnie działają automatyczne etykieciarki, które mogą drukować i naklejać etykiety na produkty znacznie szybciej i dokładniej niż człowiek.

Kluczem do sukcesu automatyzacji procesów logistycznych jest integracja różnych systemów, takich jak WMS, systemy pakowania, etykieciarki i systemy transportowe. Dzięki temu dane są przesyłane automatycznie między różnymi etapami procesu, co eliminuje opóźnienia i ryzyko błędów. Ostatecznie, to sprawia, że cały proces logistyczny staje się bardziej płynny i efektywny.

Optymalizacja transportu

Trzecim strategicznym punktem jest poprawa jakości i efektywności dostaw do klienta. Sklepy z branży e-commerce wykorzystują (niemal zawsze) do tego celu operatorów zewnętrznych. Wybór odpowiednich partnerów logistycznych jest kluczowy dla sukcesu w zarządzaniu transportem. Firmy logistyczne o różnych specjalizacjach i sposobach działania oferują różnorodne usługi i ceny. Warto dokładnie przeanalizować ich oferty, terminowość dostaw oraz jakość obsługi klienta. Wybierając dostawców, warto również rozważyć możliwość nawiązania długoterminowych relacji, co może przynieść korzyści w postaci lepszych stawek i usług dopasowanych do potrzeb.

Kluczem do sukcesu optymalizacji transportu jest także integracja różnych systemów, takich jak zarządzanie flotą, systemy planowania tras i systemy monitoringu. 

Zleć logistykę na zewnątrz

Innym pomysłem jest oparcie się na logistyce w wykonaniu podmiotu zewnętrznego. Umożliwiają to coraz popularniejsze usługi typu fulfillment. Polega to na przekazaniu w ręce zewnętrznego partnera dosłownie całej logistyki. Z naszej strony zostaje tylko przekazywanie informacji, który produkt zgromadzony w magazynie operatora ma trafić, do którego klienta w określony sposób. Proste? 

Teoretycznie, tak. Centra fulfillment są wyspecjalizowane w logistyce e-commerce. W związku z tym oferują profesjonalną i wysokiej jakości obsługę. Dzięki zleceniu logistyki do centrów fulfillment, można skrócić czas dostawy produktów do klientów. To może poprawić ich obsługę i zwiększyć konkurencyjność. Outsourcing magazynowania do centrum fulfillment pozwala firmie uniknąć kosztów związanych z utrzymaniem własnych magazynów, takich jak czynsz, personel czy infrastruktura. To, mimo konieczności ponoszenia opłat na rzecz operatora, jest wciąż niższym wydatkiem niż tworzenie własnych operacji – oczywiście, jeśli nie osiągamy gigantycznej skali. Tego typu usługi mają także inną zaletę –  w miarę wzrostu działalności e-commerce, można łatwo dostosować pojemność magazynową, co pozwala na elastyczną reakcję na zmieniające się potrzeby. To samo dotyczy pików sprzedażowych. Nie musimy martwić się o to, że nasz magazyn ma ograniczoną pojemność. To ból głowy dla zewnętrznego operatora. 

Oczywiście taki model ma też minusy. Zlecenie logistyki do zewnętrznego centrum fulfillment oznacza, że firma traci pełną kontrolę nad swoimi zapasami i procesami magazynowymi. To może być problematyczne w przypadku, gdy firma ma specjalne wymagania. Korzystanie z usług centrów fulfillment wiąże się z opłatami za magazynowanie, kompletację zamówień i inne usługi. Te koszty mogą być znaczące, zwłaszcza dla małych firm. Integracja systemów informatycznych firmy z systemami centrum fulfillment może być również skomplikowana i wymagać znaczącego wysiłku technicznego. Centra fulfillment obsługują wiele klientów, co może prowadzić do błędów i opóźnień w obsłudze zamówień, zwłaszcza w okresach dużego obciążenia takich jak sezon świąteczny.

Który model wybrać? Nie ma jednej odpowiedzi na to pytania. Są firmy, które z sukcesem wykorzystują fulfillment do rozwoju. Szczególnie międzynarodowego, bo to właśnie przy nieco większej skali tego typu operacje są najskuteczniejsze. Historie polskich e-commerce pokazują, że decyzja o modelu rozwoju logistyki powinna zostać podjęta na dość wczesnym etapie. Późniejsza zmiana jest trudna, zwłaszcza że własna logistyka zawsze wiąże się z kosztami na inwestycje. 

Jak wybierać kurierów

Jeśli mimo wszystko pozostajemy przy własnej logistyce, trzeba starannie wybierać firmy, które dowiozą nasze produkty do klientów. Istotny jest obszar działania i pokrycie. Wybierając firmę kurierską, należy zwrócić uwagę na jej zasięg geograficzny i zdolność do obsługi wszystkich lokalizacji, do których chce się dostarczać produkty. Trzeba także sprawdzić, jakie czasy dostawy oferuje potencjalny partner logistyczny. Szybka dostawa jest często kluczowym czynnikiem decydującym o zadowoleniu klientów. Obok czasu dostawy istotne są także terminy związane z odbiorem produktów z naszego magazynu. Pamiętajmy, klienci dziś chcą jak najszybciej otrzymać paczkę. Jeśli robią zamówienie o godz. 15, a maksymalna godzina odbioru z naszego magazynu przypada na godz. 17, jest niemal niemożliwe, by paczka wyjechała jeszcze tego samego dnia. A to oznacza, że dotrze do klienta dzień później. 

Kolejny ważny punkt to analiza kosztów dostawy oraz reputacja firmy kurierskiej. Diabeł tkwi w szczegółach. Upewnij się, że: stawki, zniżki za wielkość przesyłek i terminy płatności, są dostosowane do twojego biznesu. Co więcej sprawdź, czy umowa obejmuje odpowiednie warunki dotyczące śledzenia przesyłek i raportowania. Współpracuj z partnerem logistycznym, aby uzyskać dostęp do danych śledzenia i monitorowania w czasie rzeczywistym.

Musisz także pamiętać, że z punktu widzenia klienta dostawa jest równie istotna jak sam proces zakupowy. Oznacza to, że jeśli gdzieś pojawi się problem, na koniec to ty stracisz wizerunek lub pieniądze. Bądź przygotowany na rozwiązywanie ewentualnych reklamacji i problemów związanych z dostawami. Kluczowe jest szybkie reagowanie i zapewnienie klientom satysfakcji.

Wyjazd za granicę

Jednym z ważnych punktów związanych z biznesem w e-commerce jest możliwość szybkiej ekspansji międzynarodowej. Głównym problemem nie jest tu np. stworzenie wersji strony internetowej w języku angielskim czy dostosowanie się do lokalnych przepisów prawnych. Wyzwaniem jest właśnie logistyka. W Polsce działa wielu operatorów, którzy umożliwiają transport międzynarodowy w branży e-commerce. Jeśli źle wybierzesz, cały projekt upadnie. 

Upewnij się, że operator logistyczny ma doświadczenie w międzynarodowej logistyce e-commerce. Specjalizacja w międzynarodowych dostawach jest kluczowa, ponieważ procesy i wymagania różnią się od krajów docelowych. Sprawdź przede wszystkim, czy operator logistyczny oferuje usługi dostawy do krajów, do których chcesz dostarczać produkty. Ważne jest, aby jego zasięg obejmował docelowe rynki. Koniecznie przyjrzyj się stawkom i opłatom dodatkowym. 

Na koniec zwróć uwagę na czas dostawy oferowany przez operatora logistycznego. Szybka dostawa jest często kluczowym czynnikiem w zadowoleniu klientów i konkurencyjności – zwłaszcza w przewozach międzynarodowych. Jeśli myślisz o sprzedaży poza Unię Europejską, musisz pamiętać o cłach. Dobrze, by operator logistyczny miał w tej kwestii doświadczenie, np. związane z dokumentacją.  

------------------------------------------------------

Fulfillment, czyli sposób na międzynarodowy rozwój

Aleksandra Borycka, Head of Marketplace Amazon.pl

E-commerce to jeden z najbardziej perspektywicznych kanałów sprzedaży i naturalny krok w kierunku rozwoju biznesu. Niezależnie od tego, czy e-sprzedawca wybierze prowadzenie sklepu online, czy współpracę z marketplace, stoi przed nim decyzja, jaki model logistyczny będzie dla niego najbardziej efektywny. W przypadku Amazon sprzedawcy mogą wybrać samodzielną obsługę zamówień lub skorzystać z globalnej sieci dystrybucji w ramach programu Fulfilment by Amazon (FBA). Program pozwala zlecać na rzecz firmy magazynowanie, odbiór, pakowanie, dostarczanie i zwroty produktów, jak również obsługę klientów w wielu językach. Tylko w 2022 r. z tej możliwości skorzystało już ponad 40 proc. polskich MSP sprzedających na Amazon. 

FBA to atrakcyjna opcja dla małych i dużych firm, ale jej wartość najbardziej docenią przedsiębiorcy, którzy planują sprzedaż zagraniczną, a tym samym szybkie skalowanie biznesu. Opłaty naliczane są za miejsce w magazynie i zrealizowane zamówienia, więc nie ma konieczności ponoszenia dużych inwestycji początkowych i ryzyka związanego z budowaniem własnego zaplecza logistycznego. FBA daje też szansę na zwiększenie sprzedaży. Produkty objęte programem mogą kwalifikować się do bezpłatnej wysyłki, a także do otrzymania logo Prime. To informacja dla klientów, że Amazon obsługuje pakowanie, dostawy, obsługę klienta i zwroty. W 2023 r. został także uruchomiony Europejski Akcelerator Ekspansji, który ułatwia sprzedawcom rozwój w dziewięciu europejskich sklepach Amazon. Polscy przedsiębiorcy mogą korzystać z sieci 10 centrów logistycznych zlokalizowanych w naszym kraju. Dzięki FBA mogą również zapewnić klientom szybszą dostawę, decydując się na wariant Multi-Country Inventory, w którym towary są przechowywane w centrach logistycznych w wybranych krajach. Ponadto klienci troszczący się o ekologię mogą docenić mniejszy wpływ na środowisko – Amazon od lat wprowadza bowiem innowacje w zakresie opakowań i transportu, dzięki którym od 2015 r. waga opakowań per przesyłka zmniejszyła się średnio o 41 proc. Biorąc pod uwagę, że już za ok. 60 proc. sprzedaży Amazon odpowiadają zewnętrzni sprzedawcy, rolą marketplace jest dalsze ułatwianie im ekspansji. FBA właśnie temu służy i może znacząco przyczynić się do sukcesu e-sklepu, ułatwiając rozwój biznesu i dotarcie do większej grupy klientów.

------------------------------------------------------

Małgorzata Madej, menedżer procesów w Dziale Sieci Partnerskiej i Automatów Paczkowych, Poczta Polska S.A.

Rosnący trend zakupów internetowych ściśle powiązany z oczekiwaniami związanymi z dostawami zamówionego towaru wyznacza standardy logistyczne i kierunek działań Poczty Polskiej. Każda transakcja internetowa dotycząca nabycia towaru wymaga nadania przesyłki i wyboru formy jej dostarczenia. Konsekwentnie wprowadzamy rozwiązania odpowiadające oczekiwaniom klientów. Wśród nich jest zagwarantowanie wyboru preferowanej formy dostawy – odbiór w punkcie bądź automacie lub doręczenie przez kuriera. Spółka – oprócz rozwoju oferty usługowej – dostosowuje posiadaną infrastrukturę logistyczną, m.in. dzięki inwestycjom w nowoczesny park maszynowy. Zwiększa się zakres automatyzacji pracy, który powoduje dużo szybsze opracowywanie nadawanych przesyłek. W tym roku uruchomiliśmy już dwa nowoczesne sortery we Wrocławiu i Lublinie, a w planach jest rozpoczęcie pracy jeszcze jednego – w Lisim Ogonie pod Bydgoszczą. 

Poczta Polska ma również przesyłki kurierskie dla sektora e-commerce i podmiotów działających w bardzo różnorodnych branżach. Usługa Pocztex oferuje multikanałowość dostaw oraz trzy metody dostawy do wyboru: Pocztex PUNKT, Pocztex AUTOMAT i Pocztex KURIER. Systematycznie rośnie liczba podmiotów korzystających z tych usług. Wybierane są ze względu na bezpieczeństwo przesyłek, wygodę oraz liczbę punktów, w których można je odebrać.

------------------------------------------------------

Logistyczna ekspansja za granicami

Mariusz Bala, dyrektor ds. drobnicy międzynarodowej w Grupie Geis PL 

Wybór odpowiedniego dostawcy usług logistycznych w handlu międzynarodowym nie jest prostym zadaniem i wymaga bardzo wnikliwej, szczegółowej analizy. Błąd w tym zakresie może mieć katastrofalne skutki. Przygotowując zapytanie ofertowe, należy dokładnie prześledzić układ obecnych procesów logistycznych, zastanowić się, co można w nich zmienić i usprawnić przy przekazaniu obsługi logistycznej nowemu operatorowi. Ponadto należy zdefiniować wskaźniki: terminowości dostaw na czas, terminowości odbiorów na czas czy poziomu uszkodzeń przesyłek w transporcie. W zapytaniu ofertowym niezbędne jest też określenie optymalnego czasu na wdrożenie nowego operatora w proces obsługi logistycznej przesyłek.  

Istotna jest także struktura sieci krajowej i zagranicznej jaką operator wykorzystuje w międzynarodowym transporcie drobnicowym. Im większa sieć własna i większa liczba terminali, tym zazwyczaj lepszy, stabilniejszy i szybszy serwis. Geis PL dysponuje w kraju aż 19 terminalami.  

Wybierając operatora, warto zweryfikować jego możliwości zarządzania i śledzenia wysyłek online: czy przyszły partner oferuje T&T i jak często następuje aktualizacja statusów przesyłek, czy udostępnia w swoim portalu dowody dostaw (POD) dla naszych przesyłek, czy umożliwia zarządzanie naszymi przesyłkami i np. wyciąganie statystyk wysyłek, wydruk dokumentów transportowych i etykiet.