Nowe zasady obliczania stażu pracy. Od kiedy będą obowiązywać?

Poszerzony zakres okresów zaliczanych do stażu pracy

Nowelizacja ma na celu włączenie do stażu pracy nie tylko zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale również innych form aktywności zawodowej. Od 2026 roku do stażu będą wliczane m.in. okresy wykonywania umów zlecenia, agencyjnych, prowadzenia działalności gospodarczej czy współpracy z przedsiębiorcą. Do stażu zaliczać się będą także:

• czas prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego,
• praca artystów, twórców oraz radców prawnych,
• okres służby wojskowej oraz czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Nowe przepisy mają na celu uznanie różnorodnych doświadczeń zawodowych przy ocenie uprawnień pracowniczych, co wpłynie na większą elastyczność rynku pracy.

Korzyści dla pracowników: więcej urlopu i wyższe odprawy

Zgodnie z obecną wersją projektu, pracownicy zyskają przede wszystkim dzięki dłuższym urlopom. Przekroczenie 10-letniego stażu pracy, które dotychczas wymagało zatrudnienia na etacie, pozwoli na wydłużenie urlopu wypoczynkowego z 20 do 26 dni. Zmiana ta przełoży się również na prawo do wyższych nagród jubileuszowych, dłuższe okresy wypowiedzenia i większe odprawy.

Rządowe analizy szacują, że pracownicy w Polsce w pierwszym roku obowiązywania nowych przepisów zyskają łącznie 1,5 mld zł dzięki nowym świadczeniom. Szczególnie w sektorze publicznym, gdzie często liczy się wieloletnie doświadczenie, pracownicy mogą odczuć znaczne korzyści finansowe.

Obciążenia dla pracodawców: wyzwanie finansowe

Choć nowelizacja jest korzystna dla pracowników, pracodawcy stoją przed poważnymi wyzwaniami. Przede wszystkim większa liczba osób uprawnionych do 26 dni urlopu wymusi konieczność organizowania zastępstw. Dodatkowo, pracodawcy będą musieli ponosić wyższe koszty odpraw i nagród jubileuszowych.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii zwraca uwagę na obciążenia wynikające z wcześniejszego nabycia przez pracowników prawa do przywilejów wynikających z długiego stażu pracy. Alternatywnie, proponuje rozwiązanie ograniczające wpływ stażu na urlopy czy nagrody, uznając wyłącznie doświadczenie zawodowe niezbędne do objęcia wyższych stanowisk.

Alternatywna propozycja Ministerstwa Rozwoju

W związku z potencjalnymi kosztami dla pracodawców, Ministerstwo Rozwoju zaproponowało, by nowelizacja obejmowała jedynie uznanie doświadczenia zawodowego z innych form zatrudnienia na potrzeby rekrutacji na stanowiska kierownicze, bez przyznawania dodatkowych przywilejów pracowniczych, takich jak wydłużony urlop czy odprawy. Ta wersja projektu ograniczyłaby zysk pracowników do 200 mln zł, zmniejszając obciążenie pracodawców.

Co przyniesie przyszłość?

Prace nad nowelizacją rozpoczną się w 2024 roku, a ostateczne decyzje mają zostać podjęte w trakcie konsultacji z partnerami społecznymi. W zależności od finalnego kształtu przepisów, zmiany mogą znacząco wpłynąć na polski rynek pracy, zarówno pod względem uprawnień pracowników, jak i kosztów ponoszonych przez pracodawców.