Depresja pracownika - jak pomóc mu z nią walczyć?

Jeszcz do niedawna home office był przez wielu uważany za luksus. Teraz to konieczność, którą nieraz przypłacamy zdrowiem. - - Pandemia mocno zmieniła codzienne życie. Wielu z nas ma na głowie nie tylko swoją pracę online, ale również partnera i dzieci okupujące komputery podczas zdalnego nauczania. Potrzeba, by mieć miejsce i chwilę dla siebie, jest bardziej paląca niż kiedykolwiek. Innym osobom dokucza samotność, którą przyniosła izolacja – wirtualne kontakty z bliskimi nie wystarczą, a zmiana stylu życia na domowy sprawia, że zamykają się w sobie i tracą rytm dnia, który do tej pory służył ich dobremu samopoczuciu. - mówi Joanna Hayder-Sęk, psycholog.

Według badań Zespołu ds. Walki z Depresją, działającego przy Ministerstwie Zdrowia, jeszcze przed kryzysem wywołanym COVID-19, na depresję cierpiał co dziesiąty dorosły Polak.

Depresja jest stanem chorobowym, którego jednym z pierwszych objawów jest chroniczne zmęczenie, fizyczne i psychiczne. Takie, na które nie pomaga żadna regeneracja, któremu ulgi nie przynosi nocny wypoczynek ani wolny weekend – tłumaczy Hayder-Sęk

Zdaniem psycholog, należy zwracać uwagę m.in. na trwające dłużej niż miesiąc zaburzenia snu. Bezsenność lub brak możliwości utrzymania długiego, efektywnego snu są typowe dla stanów depresyjnych. Kolejne objawy depresji to różne nieadekwatne do sytuacji, częste lub długo się utrzymujące emocje - lęk, niepokój, smutek, drażliwość, wybuchowość, złość. Warto zwrócić uwagę na objawy psychosomatyczne, czyli sygnały ze strony ciała, np. problemy z żołądkiem lub niewyjaśnione bóle.

Depresja pracownika

Objawy depresji najpóźniej ujawniają się … w pracy. Jeśli problem jest widoczny w środowisku profesjonalnym, to jest już na tyle zaawansowany, że pracownik sam sobie z nim nie poradzi. Należy unikać czegoś, co nam wydaje się intuicyjne i naturalne, czyli mówienia “weź się w garść” lub “potrzebujesz więcej ruchu”. Eksperci wskazują, że dodawanie pracownikowi zadań, aby „zająć go czymś innym”, może skutkować pogłębieniem stanu depresyjnego.

- Choroba psychiczna pracownika wymaga od pracodawcy wrażliwości i empatii. Nie możemy sobie pozwolić na zmianę stosunku do pracownika - przestrzega Marta Kowalczyk-Rompała, CEO Hub HR.

Chory nie ma wpływu na to, czy dotknie go choroba, ale jest odpowiedzialny za decyzję o podjęciu leczenia. Tego można oczekiwać od pracownika i w tym zakresie go wspierać. Przed pracodawcą stoi trudne zadanie - zachęcanie pracownika do uzyskania profesjonalnej pomocy może spotkać się z gwałtowną reakcją. W pracy lubimy trzymać fason, udawać, tymczasem zasygnalizowanie problemu i wskazanie rozwiązania mogą uratować komuś życie.

Depresja pracownika - rola HR-u

- W Polsce nie ma takich zapisów prawnych, które umożliwiałyby pracodawcy skierowanie pracownika na specjalistyczne badania. Możemy jedynie skierować go na badania okresowe i dopiero lekarz medycyny pracy może zlecić dodatkowe badania. Dlatego tak ważne jest budowanie zaufania pracownika do pracodawcy – nie chcemy i nie możemy nikomu pomagać przymusem - tłumaczy Kowalczyk-Rompała.

Depresja to choroba, przy której mamy prawo do pobierania zasiłku chorobowego przez maksymalnie 182 dni. Świadczenie to wynosi 80 proc. wynagrodzenia. Jak podaje ZUS, liczba dni absencji chorobowej z powodu różnych zaburzeń psychicznych wzrosła w latach 2012 – 2018 o niemal 40 proc. To więcej niż w przypadku chorób nowotworowych, układu krążenia czy układu trawiennego. Zadaniem komórki HR jest dopilnować, by pracownik znał swoje prawo do zwolnienia chorobowego, a także, by wiedział, że udanie się na leczenie nie zagraża jego pozycji w firmie i nie będzie wiązać się z ostracyzmem.

W małych i średnich przedsiębiorstwach często nie ma miejsca ani środków na rozbudowany system pomocy psychologicznej. Jednakże nie zwalnia to żadnego lidera z obowiązku zainteresowania się stanem psychicznym swojego teamu.