Nastroje pracowników wobec AI. 30 proc. szuka nowej pracy w obawie przed utratą stanowiska

Choć alarmistyczne głosy o zastąpieniu pracowników AI często są przesadzone, nie pozostają bez wpływu na nasze plany zawodowe.  Według wyników badania Badanie "People at work 2025: Sztuczna inteligencja" tylko 9 proc. polskich pracowników liczy na to, że sztuczna inteligencja będzie wsparciem dla ich pracy, a 7 proc. obawia się utraty pracy z tego powodu. Jednocześnie 10 proc. przyznaje, że nie ma pojęcia, w jaki sposób AI wpłynie na ich pracę w bliskiej przyszłości.

AI wyprze pracowników z rynku? Mit czy uzasadniona obawa?

W przypadku polskich pracowników ich wiek w znikomym stopniu kształtuje opinie na temat znaczenia AI na ich pracę. Tylko 11 proc najmłodszych polskich pracowników (18-26 lat) wyraża optymizm, a 12 proc. obawia się, że sztuczna inteligencja wkrótce wyprze ich z rynku. Za to 13 proc. nie wie, jak AI wpłynie na ich pracę. Najbezpieczniej czują się osoby w wieku +55 – tylko 5 proc. obawia się utraty pracy z powodu AI, a 9 proc. wyraża optymizm.

Warto pamiętać, że obok haseł typu "AI zabierze ci pracę" należy dodać informację o możliwościach, jakie stwarza nowa technologia. Nie tylko generuje nowe sposoby zarobku, ale stwarza okazję do poszerzenia kompetencji, zwiększenia wydajności czy przekształcenia dotychczasowej ścieżki zawodowej. Sztuczna Inteligencja już dziś pozytywnie wpływa na rynek pracy, a dowodem na to są liczne firmy, które w oparciu o tę technologię tworzą odpowiedzi na różne potrzeby klientów czy wyzwania lokalne i globalne. Przykłady takich działalności opisujemy regularnie na łamach Mycompanypolska.pl.

 Pracownicy umysłowi z mniejszymi obawami wobec AI

W Polsce to pracownicy umysłowi mają najbardziej wyklarowany pogląd, jak AI wpłynie na ich pracę (13 proc. liczy na wsparcie, ale aż 10 proc. obawia się utraty pracy). Dla porównania, wśród robotników wykwalifikowanych 10 proc. wyraża optymizm, a zaledwie 6 proc obawia się wyparcia przez AI. Na świecie pracownicy umysłowi najczęściej wyrażali optymizm (średnio 24 proc., przy rekordowym wskazaniu w Egipcie – 36 proc.).

– Rozwój sztucznej inteligencji to nie tylko zmiana technologiczna, bowiem wiele dzieje się też w emocjach pracowników, niezależnie od kraju – mówi Anna Barbachowska, dyrektorka HR w ADP Polska. – Część z nich widzi w AI narzędzie pozytywnych zmian, ale równie ważną emocją jest niepewność. Pracodawcy, którzy rozpoznają i odpowiednio zaopiekują się obawami zatrudnionych, wyjaśniając wpływ technologii i szkoląc ludzi w zakresie korzystania z nowych narzędzi, najlepiej wykorzystają prawdziwy potencjał sztucznej inteligencji i zbudują zespoły gotowe na przyszłość.

Kluczowe wnioski z raportu "People at work 2025: Sztuczna inteligencja"

Dominują mieszane uczucia. 17 proc. pracowników na świecie zdecydowanie zgadza się z twierdzeniem, że sztuczna inteligencja pozytywnie wpłynie na ich pracę w ciągu najbliższego roku. Aż 33 proc. badanych ma mieszane uczucia w związku z AI. Co dziesiąty pracownik zdecydowanie wyraża obawę, że AI wyprze go z pracy. 

Co ciekawe, kraje o najbardziej optymistycznym spojrzeniu na sztuczną inteligencję, takie jak Egipt czy Indie, mają również najwyższy odsetek pracowników obawiających się zastąpienia. Wskazuje to, że potencjał AI budzi zarówno ekscytację, jak i obawy dotyczące jej ostatecznych efektów.

44 proc. badanych (suma odpowiedzi zgadzam się/zdecydowanie zgadzam się) nie wie, jak AI wpłynie na ich pracę. Ta niepewność może przyczyniać się do niepokoju, przy czym na niektórych rynkach wysoki odsetek pracowników obawiających się zastąpienia idzie w parze z dużą liczbą osób, które nie mają pojęcia, jak sztuczna inteligencja wpłynie na ich przyszłość zawodową.

Różnice w zależności od branży i rodzaju pracy

Pierwsi użytkownicy są bardziej optymistyczni: Pracownicy sektorów usług technologicznych, finansów, ubezpieczeń i technologii informacyjnych są bardziej skłonni do pozytywnego spojrzenia na AI, jednak częściej wyrażają obawy związane z zastąpieniem. Sektory te cenią sobie efektywność i przewagę konkurencyjną, które sztuczna inteligencja może wzmocnić. Widać jednak ogromne różnice regionalne. W Europie najczęściej pokładający nadzieję w AI pracownicy usług technologicznych (19 proc.) oraz sektora finansowego (18 proc.), wyrażają taką opinię dwukrotnie rzadziej niż w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki (odpowiednio 37 proc. i 42 proc.).

Pracownicy umysłowi są jednocześnie optymistyczni i pełni obaw: Programiści, pracownicy naukowi, inżynierowie są najbardziej skłonni wierzyć, że sztuczna inteligencja pozytywnie wpłynie na ich pracę (24 proc.), ale są również najbardziej zaniepokojeni tym, że zostaną zastąpieni przez technologię (13 proc.). Oni także najczęściej przyznają, że nie wiedzą, co przyniesie przyszłość (14 proc).

Sektory skoncentrowane na człowieku wykazują ostrożność: Pracownicy branż w dużym stopniu polegających na interakcjach międzyludzkich, jak opieka zdrowotna i pomoc społeczna, częściej wyrażają obawy dotyczące wpływu AI na świat pracy. 

W Europie defetyzm wokół wpływu AI na rynek pracy

Region: Kraje Bliskiego Wschodu i Afryki mają najwyższy odsetek pracowników przekonanych, że AI pozytywnie wpłynie na ich pracę (27 proc.), a Europa najniższy (11 proc.). Do optymistycznych regionów należy także Ameryka Łacińska (19 proc.) podczas gdy Ameryka Północna (13 proc.) oraz region Azji i Pacyfiku (16 proc.) plasują się pośrodku. W Polsce jedynie 9 proc. pracowników liczy, że sztuczna wesprze ich w pracy – co stanowi mizerny wynik w porównaniu z Egiptem i Indiami (odpowiednio 36 proc. i 34 proc.). Najrzadziej jednak nadzieje w AI pokładają pracownicy w Japonii i Szwecji (odpowiednio 4 proc. i 6 proc.).

Jak wynika z badań stres związany z AI skłania do szukania pracy. Pracownicy obawiający się wyparcia ich z pracy przez technologię, dwukrotnie częściej twierdzą, że doświadczają wysokiego stresu w pracy. Strach przed byciem zastąpionym skłania do aktywnego poszukiwania nowego zatrudnienia (ponad 30 proc.), w porównaniu z 16 proc. osób niewyrażających niepokoju.