Polowanie na jednorożce

Rynek startupów od kilku kwartałów jest w stagnacji. Szczególnie, jeśli chodzi o nasze polskie podwórko. Zgodnie z danymi PFR Ventures, w I kwartale br. 127 spółek pozyskało 446 mln zł od 68 funduszy. To kwota zdecydowanie mniejsza niż w ostatnim kwartale 2022 r., kiedy to wartość rynku przekroczyła 1,1 mld zł. Z drugiej strony rund finansowania jest więcej. Dane za II kwartał nie są jeszcze oficjalnie podane, jednak – jak wynika z wstępnych szacunków – w maju mieliśmy do czynienia tylko z kilkoma rundami finansowania, w dodatku na niezbyt znaczące kwoty.

Cios w biznes

Podobny trend obserwowany jest na znacznie bardziej dojrzalszych rynkach zachodnich. Główna przyczyna to wzrost stóp procentowych połączony ze spowolnieniem gospodarczym. Fundusze VC dostają mniej pieniędzy na inwestycje, wzrósł więc konserwatyzm w ich wydawaniu. Co więcej, inflacja zmieniła nastroje konsumentów, co było potężnym ciosem dla firm bazujących na sprzedaży B2C. W efekcie światowy rynek startupowy znacząco spowolnił. Według niektórych powrócił do normalnego tempa wzrostu po szalonych latach 2020–2022, według innych znalazł się w punkcie, gdzie bańka może pęknąć.

– Ostatnio jednorożce to wymierający gatunek przez ujemny przyrost naturalny. Liczba nowych unicornów ostro wyhamowała, jak wynika z danych Dealroom, do 20 w I kwartale br. – w porównaniu z 220 w tym samym okresie roku ubiegłego – komentuje Paweł Maj, partner w Warsaw Equity Group. Szacuje, że liczba jednorożców na całym świecie skurczyła się w ciągu ostatnich kilku kwartałów o ok. 50 proc. Problemem są mocno spadające wyceny szczególnie szybko rosnących biznesów, które popłynęły na fali ogólnego rozpasania w okresie od drugiej połowy 2020 r. do pierwszej połowy 2022 r. – Wyceny firm technologicznych szczególnie na rundach growth, czyli serii D i wyżej, spadły o ponad połowę – dodaje Maj.

Polowanie trwa

Jeśli pobawimy się w analogię do polowania, to dziś myśliwi mają zdecydowanie mniejsze dostawy strzał niż kilka kwartałów temu. Nawet, jeśli i tak zgromadzili ich spory zapas, to boją się, że przy strzelaniu na ślepo (co normalne w branży startupowej) nie uda im się trafić w jednorożca i zmarnują swoją szansę. Jest też druga strona medalu – nawet, jeśli widzą startup, który może stać się gwiazdą, to przez większą ostrożność na rynku trudniej jest znaleźć kolejnego inwestora. W efekcie nie wiadomo, czy czasem to nie niebo jest limitem a sufit. Stąd w biznesie panuje większa ostrożność. Kto ma więc szansę na bycie ustrzelonym?

– Ponieważ budowa unicorna wymaga dużych nakładów kapitałowych i wielu rund finansowania, największy potencjał uzyskania statusu jednorożca mają startupy działające w branżach, które przyciągają największe środki od funduszy VC. Patrząc na ilość inwestowanego globalnie kapitału, obecnie są to cleantech, energy providers, biotech, fintechs oraz foodtech. Do tego należy dodać również startupy działające w AI, których wyceny i ilość pozyskiwanego kapitału ostatnio gwałtownie rosną – przewiduje Paweł Maj.

AI stało się nową modą, podobnie, jak jeszcze kilkanaście lat temu, technologia blockchain. Z jednej strony to dobrze (dla inwestorów na wczesnym etapie), z drugiej strony nie wiadomo do końca, czy wyceny tych firm nie są oderwane od rzeczywistości.

Dokładnie statystyki, jeśli chodzi o działania na rynku inwestowania w startupy, przygotowuje Crunchbase. Jak wynika z najnowszego zestawienia, w maju na całym świecie pojawiło się 10 nowych unicornów. Dla porównania – w kwietniu było...