21 najszybszych jednorożców w historii. Rekordzista potrzebował tylko 51 dni

W filmie The Social Network jest scena, która zdefiniowała całą kolejną dekadę w Dolinie Krzemowej. Gdy Mark Zuckerberg zastanawia się nad monetyzacją Facebooka, Sean Parker rzuca hasło-klucz: „Miliard dolarów. To jest cool”. Ta filozofia, później nazwana blitzscalingiem, stała się religią startupów: rośnij tak szybko, jak to możliwe, zdominuj rynek i zmiażdż konkurencję, zanim zdąży zareagować. Niektórym to się udaje nadzwyczaj dobrze.
Klub miliarderów „poniżej roku”
Przedstawiamy pełną listę firm, które osiągnęły status jednorożca w czasie krótszym niż 12 miesięcy, uszeregowaną od absolutnych rekordzistów.
1. NuCom Group
Kraj: Niemcy
Rok założenia: 2018
Czas do miliarda: 1 miesiąc i 21 dni
Branża: Media, E-commerce
Ciekawostka: Stało się jednorożcem, gdy firma private equity General Atlantic zainwestowała w tę nowo utworzoną spółkę, nabywając 25,1% udziałów. Transakcja ogłoszona w lutym 2018 roku, opierała się na wycenie całej NuCom Group na 1,8 mld euro, co od razu plasowało ją w gronie jednorożców.
Można więc powiedzieć, że NuCom Group nie "dorastał" do bycia jednorożcem, ale został nim od razu w wyniku strategicznej reorganizacji dokonanej przez ProSiebenSat.1 i pozyskania zewnętrznego inwestora.
2. Safe Superintelligence
Kraj: USA
Rok założenia: 2024
Czas do miliarda: 3 miesiące
Branża: Sztuczna Inteligencja (AI)
Ciekawostka: Firma założona przez byłego głównego naukowca OpenAI, Ilyę Sutskevera, w trzy miesiące pozyskała 1 mld dolarów przy wycenie 5 mld. Jej misją jest tworzenie „bezpiecznej superinteligencji”. W 2025 zamknęła rundę finansowania na 2 mld dol przy wycenie 32 mld dolarów. Safe Superintelligence (SSI) po kolejnej rundzie finansowania stała się jednym z najcenniejszych startupów AI na świecie.
3. Jet.com
Kraj: USA
Rok założenia: 2014, 2015 - start platformy
Czas do miliarda: 4 miesiące
Branża: E-commerce
Ciekawostka: Założyciel Marc Lore rzucił wyzwanie Amazonowi, tworząc platformę z unikalnym algorytmem cenowym. Choć na początku firma traciła pieniądze na każdej transakcji, by zdobyć rynek, jej potencjał został szybko dostrzeżony. Błyskawiczny wzrost Jet.com nie trwał długo. Niecały rok po osiągnięciu statusu jednorożca, w sierpniu 2016 r., firma została przejęta przez Walmart za 3,3 mld dolarów. Była to wówczas największa akwizycja w historii amerykańskiego e-commerce. Głównym celem Walmartu było pozyskanie technologii i talentu (przede wszystkim samego Marca Lore'a), aby skuteczniej konkurować z Amazonem.
4. Thinking Machines
Kraj: USA
Rok założenia: 2025
Czas do miliarda: 4 miesiące
Branża: Sztuczna Inteligencja (AI)
Ciekawostka: Założona przez byłą CTO OpenAI, Mirę Murati, firma stała się sensacją, gdy w zaledwie cztery miesiące od startu pozyskała 2 mld dolarów w rundzie seed, osiągając wycenę 10 mld dolarów.
5. Cognition AI
Kraj: USA
Rok założenia: 2023
Czas do miliarda: 5 miesięcy
Branża: AI, Narzędzia deweloperskie
Ciekawostka: Firma, która zatrudnia śmietankę programistów-olimpijczyków, stworzyła „Devina” – pierwszego w pełni autonomicznego inżyniera oprogramowania AI. Wartość 2 miliardów dolarów osiągnęła w niecałe pół roku.
6. Pacaso
Kraj: USA
Rok założenia: 2020
Czas do miliarda: 5 miesięcy
Branża: Nieruchomości, PropTech
Ciekawostka: Model biznesowy Pacaso polega na współwłasności luksusowych domów wakacyjnych, umożliwiając klientom zakup udziałów w nieruchomościach, na które w całości nie mogliby sobie pozwolić. Pacaso osiągnęło status jednorożca podczas rundy finansowania serii B, w której pozyskało 75 mln dolarów.
7. iCarbonX
Kraj: Chiny
Rok założenia: 2015
Czas do miliarda: 6 miesięcy
Branża: AI, Biotechnologia, Zdrowie
Ciekawostka: Chiński startup, który stworzył platformę do zarządzania zdrowiem, opartą na analizie danych biologicznych, behawioralnych i psychologicznych. iCarbonX osiągnął status jednorożca podczas swojej pierwszej dużej rundy finansowania (Seria A). Firma pozyskała wtedy blisko 200 mln dolarów od czołowych inwestorów, w tym od giganta technologicznego Tencent. Ta runda ustaliła wycenę iCarbonX na 1 mld dolarów. To jeden z najszybszych wyników w historii, zwłaszcza dla firmy działającej w tak złożonej i kapitałochłonnej dziedzinie, jak biotechnologia i analiza danych zdrowotnych.
8. Mensa Brands
Kraj: Indie
Rok założenia: 2021
Czas do miliarda: 6 miesięcy
Branża: E-commerce, Agregator marek
Ciekawostka: Ten indyjski startup stał się najszybszym jednorożcem w historii kraju. Jego model biznesowy polega na przejmowaniu małych, obiecujących marek internetowych i skalowaniu ich na globalną skalę, co okazało się strzałem w dziesiątkę. Mensa Brands osiągnęła status jednorożca podczas rundy finansowania serii B, w której pozyskała 135 milionów dolarów. Runda ta, prowadzona przez fundusz Alpha Wave Ventures, wyceniła firmę na 1,2 mld dolarów.
9. GlobalBees
Kraj: Indie
Rok założenia: 2021
Czas do miliarda: 7 miesięcy
Branża: E-commerce, Agregator marek
Ciekawostka: Model biznesowy, podobnie jak w przypadku Mensa Brands, opiera się na przejmowaniu i rozwijaniu obiecujących marek cyfrowych (D2C) i jest inspirowany amerykańską firmą Thrasio. GlobalBees osiągnęło status jednorożca podczas rundy finansowania serii B, w której pozyskało ponad 110 mln dolarów od inwestorów,
10. Apus Group
Kraj: Chiny
Rok założenia: 2014
Czas do miliarda: 7 miesięcy
Branża: Aplikacje mobilne (Android)
Ciekawostka: Chiński deweloper aplikacji na Androida, który zyskał ogromną popularność w Indiach i Azji Południowo-Wschodniej, stając się jednym z najszybciej rosnących jednorożców w Chinach.
11. Mistral AI
Kraj: Francja
Rok założenia: 2023
Czas do miliarda: 7 miesięcy
Branża: Sztuczna Inteligencja (AI)
Ciekawostka: Francuska odpowiedź na amerykańskich gigantów AI. Firma skupia się na otwartych modelach językowych, co przyciągnęło inwestorów i pozwoliło jej szybko zdobyć miliardową wycenę. Status jednorożca osiągnęła w grudniu 2023, podczas rundy finansowania serii A, w której pozyskała 385 mln euro (ok. 415 mln dolarów). Ta inwestycja, prowadzona przez czołowy fundusz Andreessen Horowitz (a16z), wyceniła firmę na ok. 2,2 mld dolarów.
12. Xaira Therapeutics
Kraj: USA
Rok założenia: 2023
Czas do miliarda: ok. 7 miesięcy
Branża: AI, Biotechnologia
Ciekawostka: Mając u sterów byłego rektora Stanfordu i światowej sławy eksperta od projektowania białek, firma Xaira Therapeutics od razu przyciągnęła gigantyczny kapitał. Już w pierwszej rundzie finansowania w kwietniu 2024 pozyskała 1 mld dolarów, co katapultowało jej wycenę do 2,7 mild dolarów i potwierdziło ogromne zaufanie rynku.
13. LOVABLE
Kraj: Szwecja
Rok założenia: 2024
Czas do miliarda: 8 miesięcy
Branża: AI, Narzędzia deweloperskie
Ciekawostka: Szwedzki startup, który zaczynał jako projekt open-source o nazwie „Gpt-Engineer”, w zaledwie trzy miesiące osiągnął 17 mln dolarów rocznych przychodów. Jego platforma pozwala tworzyć strony i oprogramowanie za pomocą prostych komend, demokratyzując dostęp do technologii. Lovable pozyskał 200 mln dolarów w rundzie finansowania serii A przy wycenie 1,8 mld dolarów.
14. JOKR
Kraj: Niemcy
Rok założenia: 2021
Czas do miliarda: 8 miesięcy
Branża: Dostawy, Q-commerce
Ciekawostka: Startup oferujący błyskawiczne dostawy spożywcze. Firma została założona przez Ralfa Wenzela, który miał już na koncie ogromne sukcesy jako współzałożyciel Delivery Hero i założyciel Foodpanda. Jego reputacja była kluczowa w przyciąganiu inwestorów. JOKR osiągnął status jednorożca podczas rundy finansowania serii B, w której pozyskał imponujące 260 mln dolarów. JOKR jest również doskonałym przykładem tego, jak szybko bańka "quick commerce" pękła. Model biznesowy oparty na ogromnych wydatkach na marketing i niskich marżach okazał się nie do utrzymania. Już w połowie 2022 roku, zaledwie kilka miesięcy po osiągnięciu miliardowej wyceny, firma zaczęła gwałtownie się zwijać, wycofując się z Europy i Stanów Zjednoczonych, aby skupić swoją działalność wyłącznie na bardziej perspektywicznym rynku Ameryki Łacińskiej (głównie w Brazylii).
15. Playco
Kraj: Japonia
Rok założenia: 2020
Czas do miliarda: ok. 8 miesięcy
Branża: Gaming
Ciekawostka: Firma, która tworzy gry „instant play” (bez instalacji), szybko została jednorożecem, pozyskując 100 mln dolarów w rundzie Serii A. Inwestorzy: m.in. Sequoia Capital i japoński SoftBank.
16. Gorillas
Kraj: Niemcy
Rok założenia: 2020
Czas do miliarda: 9 miesięcy
Branża: Dostawy, Q-commerce
Ciekawostka: Niemiecki startup stał się najszybszym jednorożcem w historii swojego kraju, obiecując dostawy w 10 minut i rewolucjonizując rynek dostaw w Europie. Gorillas osiągnęło status jednorożca podczas rundy finansowania serii B, w której pozyskało 290 mln dolarów. Ostatecznie, w grudniu 2022 r., Gorillas zostało przejęte przez swojego największego tureckiego rywala, firmę Getir.
17. The Bot Company
Kraj: USA
Rok założenia: 2024
Czas do miliarda: ok. 9 miesięcy
Branża: Robotyka
Ciekawostka: Najpierw startup otrzymał 150 mln dolarów przy wycenie 550 mln dolarów. W tym momencie nie był jeszcze jednorożcem. Firma pozyskała kolejne 150 mln dolarów w rundzie prowadzonej przez fundusz Greenoaks. Ta runda, zamknięta w marcu 2025 r. podniosła jej wycenę do 2 mld dolarów, oficjalnie czyniąc z niej jednorożca.
18. EON
Kraj: Izrael
Rok założenia: 2024
Czas do miliarda: 9 miesięcy
Branża: Cloud, Bezpieczeństwo
Ciekawostka: Izraelski startup, założony przez weteranów z AWS, ze względu na błyskawiczne tempo pozyskiwania funduszy i gwiazdorski zespół, jest w branży nazywany „następcą Wiza” (jednego z najsłynniejszych izraelskich jednorożców). Eon, platforma do tworzenia kopii zapasowych w chmurze nowej generacji zebrała 70 mln dolarów w rundzie C prowadzonej przez BOND, zwiększając jej wycenę do 1,4 mld dolarów. Do rundy dołączyło kilku inwestorów, w tym Sequoia Capital i Greenoaks.
19. Clubhouse
Kraj: USA
Rok założenia: 2020
Czas do miliarda: 10 miesięcy
Branża: Media społecznościowe
Ciekawostka: W szczycie swojej popularności, ta aplikacja audio stała się globalnym fenomenem i dołączyła do grona najszybszych jednorożców, pokazując siłę wiralowego marketingu i idealnego wstrzelenia się w potrzeby rynku w czasie pandemii. Clubhouse osiągnął status jednorożca podczas rundy finansowania serii B, którą poprowadził znany fundusz Andreessen Horowitz (a16z). Wyceniono wówczas firmę na 1 mld dolarów. To nie był koniec błyskawicznego wzrostu wartości. W szczytowym momencie swojej popularności, w kwietniu 2021 r., Clubhouse pozyskał kolejną rundę finansowania (seria C), która wyceniła firmę na 4 mld dolarów.
20. Physical Intelligence
Kraj: USA
Rok założenia: 2024
Czas do miliarda: ok. 10 miesięcy
Branża: Robotyka, AI
Ciekawostka: Physical Intelligence, założony przez gwiazdorską ekipę z Google, Tesli i DeepMind, tworzy uniwersalny „mózg” AI, który ma napędzać dowolnego robota i nauczyć go wykonywania złożonych zadań, od parzenia kawy po składanie prania. Potencjał tej wizji potwierdzili już najwięksi gracze, w tym Jeff Bezos i OpenAI, którzy zainwestowali w firmę 400 mln dolarów, podnosząc jej wycenę do 2 mld dolarów.
21. xAI
Kraj: USA
Rok założenia: 2023
Czas do miliarda: ok. 10 miesięcy (oficjalnie)
Branża: Sztuczna Inteligencja (AI)
Ciekawostka: Startup Elona Muska, stworzony jako konkurencja dla OpenAI, w ekspresowym tempie dołączył do grona „super-jednorożców”, osiągając wycenę 24 mld dolarów. Jego historia jest wyjątkowa, ponieważ ze względu na postać założyciela i ogromne zainteresowanie branżą, firma osiągnęła status jednorożca niemal natychmiast, a oficjalnie potwierdziła go przy pierwszej dużej rundzie finansowania.
Polski akcent w globalnej elicie
Polska scena technologiczna również ma swojego sprintera, który przebił się do globalnej czołówki. Mowa o ElevenLabs, firmie rozwijającej technologię syntezy głosu opartą na AI. Na osiągnięcie statusu jednorożca potrzebowała zaledwie 18 miesięcy, a niedawno, po kolejnej rundzie finansowania, jej wycena przekroczyła 3,3 mld dolarów, co czyni ją „potrójnym jednorożcem”.
Sukces ElevenLabs, założonej przez dwóch polskich przedsiębiorców, Matiego Staniszewskiego i Piotra Dąbkowskiego, udowadnia, że globalna rewolucja technologiczna nie omija Polski. Z niecierpliwością czekamy na kolejne firmy z naszego podwórka, które dołączą do tego elitarnego klubu. Ale szczerze mówiąc- wszyscy będziemy szczęśliwi, kiedy będziecie po prostu sobie radzić i utrzymywać się na powierzchni tego wzburzonego morza mało sprzyjających okoliczności.
Przepis na jednorożca. Czy ElevenLabs powstał na jego podstawie?
1517. Tyle mamy aktualnie jednorożców na świecie (firm wycenianych na co najmniej miliard dolarów) i pomimo, że ich przybywa, wciąż są owiane pewną tajemnicą. Wszyscy słyszeliśmy legendarne historie, o tym, że founderzy rezygnują z college'u i w pocie czoła pracują nad przełomową technologią w zaciszu swojego garażu, w międzyczasie pożyczając pieniądze od kogo się da. Ale jakie są prawdziwe historie jednorożców i czy istnieje przepis na stworzenie unicorna, który zachwyci świat?