Najbogatsi Polacy powiększyli majątek mimo pandemii. Jak zmienił się rynek dóbr luksusowych?
Majątek Polaków wzrósł na pandemii, fot. Adobe StockDo ponad 265 tys. wzrosła liczba zamożnych Polaków w 2019 roku, których zarobki przekraczały 20 tys. złotych brutto miesięcznie, a już ponad 69 tys. osób zaliczało się do grupy bogatych, zarabiając powyżej 50 tys. złotych miesięcznie. Praktycznie nie zmieniła się liczba bardzo bogatych Polaków, zarabiających rocznie przynajmniej milion złotych brutto, których było ponad 32 tys. Pomimo pandemii, na koniec I połowy 2020 roku całkowita wartość majątku zgromadzonego przez gospodarstwa domowe w Polsce wzrosła o 8,4 proc. wynosząc blisko 2,4 bln złotych. Negatywne skutki gospodarcze wywołane przez COVID-19 spowodowały, że rynek dóbr luksusowych w Polsce w 2020 roku zmniejszył się o 4,9 proc. w stosunku do 2019 roku i osiągnął wartość 24 mld złotych. Największy segment rynku – samochody luksusowe i premium, okazał się być relatywnie odporny na skutki pandemii, z kolei segment luksusowych hoteli i SPA skurczył się aż o połowę – wynika z najnowszego raportu KPMG w Polsce.
Rośnie liczba bogatych w Polsce
W ostatnich latach można zaobserwować dynamicznie rosnącą liczbę dobrze zarabiających Polaków, czyli osób osiągających miesięczne dochody brutto przekraczające 7,1 tys. złotych brutto. W 2019 roku już blisko 1,7 mln Polaków zaliczało się do tej grupy. Średniorocznie w okresie 2013-2019 liczebność grupy dobrze zarabiających zwiększała się o 12,5 proc., a w samym 2019 roku wrosła o 17,5 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem. Łączny dochód brutto osób dobrze zarabiających mieszkających w Polsce wyniósł 367,1 mld złotych. Niezmiennie, największa liczba dobrze zarabiających Polaków mieszka na Mazowszu – 452,8 tys. osób. Wśród innych województw należy wymienić śląskie (189,2 tys. osób), dolnośląskie (155,5 tys.) oraz małopolskie (153,1 tys.). W 2019 roku liczba Polaków zarabiających miesięcznie powyżej 7,1 tys. złotych brutto najbardziej dynamicznie wzrosła w województwie opolskim (+26,7 proc. r/r), warmińsko-mazurskim (+20,9 r/r) oraz podlaskim (+20,5 proc. r/r).
Ile zarabiają najbogatsi?
Kluczowymi odbiorcami dóbr luksusowych są osoby zamożne, których miesięcznie zarobki brutto przekraczają 20 tys. złotych, w tym osoby bogate z miesięcznymi zarobkami powyżej 50 tys. złotych. W 2019 roku w Polsce mieszkało odpowiednio 265,4 tys. zamożnych (wzrost o 13,2 proc. r/r), a ich łączne dochody brutto w 2019 roku wyniosły 174,2 mld złotych. W tej grupie było 69,1 tys. osób bogatych, – o 3,6 proc. więcej niż w 2018 roku. Łączny dochód brutto bogatych Polaków w 2019 roku wyniósł 102,9 mld złotych. Z kolei praktycznie nie zmieniła się liczba bardzo bogatych osób, zarabiających rocznie powyżej 1 mln złotych brutto. W 2019 roku w Polsce było 32,1 tys. takich osób (wzrost zaledwie o 0,1 proc. r/r), a ich łączne dochody w 2019 roku wyniosły 74,1 mld złotych, co oznacza wzrost o 7,8 proc. w stosunku do 2018 roku. Wg danych Ministerstwa Finansów za 2019 rok średnie miesięczne zarobki brutto osób bardzo bogatych o rocznym dochodzie powyżej 1 mln złotych wynosiły 192,6 tys. złotych. Najwięcej bardzo bogatych osób w Polsce mieszka w województwach: mazowieckim (7,09 tys. osób), wielkopolskim (3,18 tys.) oraz małopolskim (3,17 tys.).
W ostatnich latach grono potencjalnych konsumentów dóbr luksusowych dynamicznie rosło. Wzrostowi gospodarczemu towarzyszył nieustanny wzrost wynagrodzeń – czego potwierdzeniem jest rosnąca liczba dobrze zarabiających Polaków, która w 2019 roku zwiększyła się o 17,5 proc. i wyniosła blisko 1,7 mln osób. Sytuacja gospodarcza związana z pandemią z pewnością wpłynie na dynamikę wzrostu liczby osób dobrze zarabiających i ich łączny dochód. Jak pokazują jednak dane, recesja w Polsce była łagodniejsza niż w wielu innych krajach Europy, co pozwala wierzyć, że negatywny wpływ na dochody Polaków będzie ograniczony – mówi Andrzej Marczak, partner w KPMG w Polsce.
Ponad milion złotych. Majątek najbogatszych Polaków
134 tys. wynosi liczba osób mieszkających w Polsce, zaliczanych do grupy HNWI (ang. high net worth individuals), których majątek netto przekracza wartość 1 mln dolarów. W rankingu analizowanych państw Europy z największą liczbą milionerów Polska wyprzedziła Portugalię, Grecję oraz Finlandię. W strukturze Polaków zaliczających się do grupy HNWI dominują osoby z majątkiem pomiędzy 1 a 5 mln dolarów, których jest ponad 122 tys. Z kolei 386 osób posiada majątek przekraczający 50 mln dolarów. W całej Europie na koniec 2019 roku liczba milionerów wyniosła 13,5 mln osób, z czego najwięcej HNWI mieszka w Wielkiej Brytanii, Francji oraz Niemczech.
Na koniec I połowy 2020 roku całkowita wartość majątku zgromadzonego przez gospodarstwa domowe w Polsce wyniosła blisko 2,4 bln złotych. Oznacza to wzrost o 8,4 proc. w stosunku do analogicznego okresu 2019 roku. Warto zwrócić uwagę, że blisko o 1/3 powiększył się majątek Polaków przechowywany w gotówce.
Rynek dóbr luksusowych w Polsce w 2020 roku
Trudna sytuacja gospodarcza związana z pandemią COVID-19 i pierwsza od wielu lat recesja, która dotknęła polską gospodarkę odbiła się negatywnie również na rynku dóbr luksusowych w Polsce. Skurczył się on w 2020 roku o 4,9 proc. r/r i osiągnął wartość 24 mld złotych. Relatywnie niski spadek wartości całego rynku wynika z faktu, że jego największy segment – samochody luksusowe i premium – okazał się być względnie odporny na skutki kryzysu i zanotował w 2020 roku spadek wartości zaledwie o 1,6 proc. w stosunku do 2019 roku. Segmentem, który z oczywistych względów został najbardziej dotknięty skutkami pandemii i zanotował największy spadek, jest sektor luksusowych hoteli i SPA, który w ubiegłym roku skurczył się aż o połowę i osiągnął wartość 748 mln złotych. Zdecydowanie bardziej optymistyczne są natomiast prognozy dot. luksusowych hoteli i SPA na nadchodzące lata. Przy przewidywanym średniorocznym wzroście o 28,3 proc. do 2025 roku, będzie to segment, który tuż po rynku aut najszybciej spośród analizowanych odbuduje swoją wartość sprzed wybuchu pandemii. Kategoria luksusowych alkoholi, która w poprzednich latach odnotowywała jedną z najwyższych dynamik wzrostu spośród analizowanych segmentów odnotowała w 2020 roku spadek o 15,2 proc. r/r do wartości 1,1 mld złotych. Z kolei niższa o 16,6 proc. wartość sprzedaży luksusowych kosmetyków i perfum spowodowała, że segment ten osiągnął wartość 833 mln złotych na koniec 2020 roku. Największy spadek sprzedaży w przypadku luksusowych dóbr konsumpcyjnych odnotowała kategoria luksusowej biżuterii i zegarków. W ostatnim roku zmniejszył się prawie o 1/3 i osiągnął wartość 376 mln złotych.
Sytuacja gospodarcza związana z pandemią wywarła wpływ na rynek dóbr luksusowych. Po raz pierwszy od wielu lat jego wartość zmniejszyła się i wyniosła 24 mld zł w 2020 roku, a więc o 4,9 proc. mniej niż w 2019 roku. Te firmy, które mogły przenieść sprzedaż do Internetu, a więc przede wszystkim operujące w kategorii luksusowych dóbr konsumpcyjnych, łagodniej przeszły przez ten okres. Pomimo spadku zaobserwowanego w 2020 roku, wg dostępnych prognoz w kolejnych latach można oczekiwać, że rynek dóbr luksusowych wróci na ścieżkę wzrostu, a dobra luksusowe będą się cieszyły coraz większą popularnością z uwagi na sprzyjające otoczenie makroekonomiczne – mówi Tomasz Wiśniewski, partner w KPMG w Polsce.
Samochody luksusowe. Bogaci przestali kupować
Samochody marek luksusowych i premium od wielu lat stanowią największy segment rynku dóbr luksusowych w Polsce. Jednocześnie segment ten okazał się być względnie odporny na skutki wywołane przez pandemię. Wartość rynku samochodów luksusowych i premium wyniosła w 2020 roku w Polsce 16,3 mld złotych (-1,6 proc. r/r). W tym czasie nabywców znalazło 76,6 tys. nowych aut luksusowych i premium, o 3,9 tys. mniej niż w 2019 roku – co oznacza spadek o 4,8 proc. r/r.
Dużo większy spadek zanotował w ubiegłym roku rynek luksusowej odzieży i akcesoriów, który zmniejszył się o 19,9 proc. r/r i osiągnął wartość 2,5 mld złotych. Prognozy wskazują, że do 2025 roku średnioroczny wzrost tego segmentu będzie wolniejszy niż przed wybuchem pandemii. Zgodnie z przewidywaniami wartość rynku powróci do stanu sprzed pandemii dopiero w 2024 roku. Niezmiennie największą część tej kategorii dóbr luksusowych stanowi segment odzieży, który po spadku o 20,3 proc. w 2020 roku był wart 1,6 mld zł. Wartość sprzedaży luksusowego obuwia zmniejszyła się o 20,7 proc. do poziomu 415 mln zł. Pandemia i trudności gospodarcze w niemal identycznym stopniu dotknęły segmentów ubrań i obuwia. Tylko nieznacznie mniejszy spadek odnotowano w segmencie luksusowych akcesoriów. O 19,4 proc. spadła sprzedaż okularów, ale tylko o 14,4 proc. zmniejszyła się wartość pozostałych dodatków ubraniowych.