KIR: Pomagamy firmom opanować AI poprzez synergię z blockchainem
Fot. shutterstock.Wiktor Cyrny: Zacznijmy od prostego pytania – czemu przedsiębiorcy powinni zainteresować się wdrożeniem technologii blockchain w swoich biznesach?
Małgorzata Ignaczewska: Adopcja tej technologii w firmach postępuje, bo biznes dostrzega korzyści z jej zastosowania. Dlatego już dziś warto się zastanowić, jaką wartość dodaną może przynieść w naszej działalności. Na światowych rynkach mamy do czynienia z zauważalnym przyśpieszeniem blockchainowym, powiązanym z tokenizacją zasobów i w tym wypadku polskie firmy nie powinny zostawać w tyle.
Tokenizacja otwiera drzwi do nowych modeli finansowania i inwestowania. Pozwala na podział wartości np. nieruchomości lub dzieł sztuki na mniejsze, bardziej dostępne jednostki cyfrowe. To z kolei umożliwia szerszej grupie inwestorów wejście na rynki, które wcześniej były zarezerwowane dla osób o znacznych zasobach finansowych. Rozwiązuje realne problemy związane z niską płynnością lub wysoką barierą inwestycyjną, co znacząco demokratyzuje inwestycje. Jednak korzyści z tokenizacji jest znacznie więcej. Będąca podstawą tokenizacji technologia blockchain, zapewnia transparentność i bezpieczeństwo transakcji. Historia każdego tokena, obejmująca jego pochodzenie, właściciela i kolejne transakcje, jest zapisana na sieci blockchain, co zwiększa zaufanie i bezpieczeństwo. Kreuje to całkowicie nowe możliwości zastosowań np. w obszarze ochrony własności intelektualnej czy sztucznej inteligencji.
KIR ma duże portfolio produktów opartych o blockchain. Przy okazji świąt stokenizowaliście kartki świąteczne. Skąd ten pomysł?
Mamy unikalne doświadczenie w wykorzystaniu technologii blockchain w swoich produktach. Wiemy, że takie wdrożenia wiążą się z konkretnymi wyzwaniami dla firm, ale mamy rozwiązania znacząco obniżające bariery wejścia w nowe technologie. Naszym klientom oddajemy do dyspozycji gotową infrastrukturę w postaci Krajowej Sieci Blockchain i rozbudowane doświadczenie w rozwijaniu i zarządzaniu usługami opartymi na blockchainie. Kartki świąteczne, które wyemitowaliśmy w postaci tokenów to zupełnie nowa usługa w naszym portfolio. W grudniu jako pierwsi z tej możliwości skorzystali nasi klienci biznesowi, a my - wykorzystując tę opcję na potrzeby własne - do tokenizacji dołożyliśmy sztuczną inteligencję. Wykorzystaliśmy AI do generowania unikalnych grafik i dodaliśmy personalizowane życzenia. Następnie każda kartka została stokenizowana i zapisana na sieci blockchain. Adresat kartki, przesyłanej w formie tokena NFT, wraz z życzeniami otrzymał możliwość przekazania darowizny na rzecz Szlachetnej Paczki. Ten element był dla nas szczególnie ważny, bo wiemy, że kluczowe jest zrozumienie przez użytkowników tego, że każdy token jest nośnikiem przypisanej do niego wartości. Jako KIR emitujemy tokeny, ale także jako pierwsi na rynku wykorzystujemy synergię AI z blockchainem. Eksplorujemy w ten sposób nowy obszar o znaczącym potencjale biznesowym. Efektem naszych dzisiejszych działań jest praktyczne doświadczenie, które wykorzystamy w rozwijaniu jeszcze bardziej dopracowanych produktów dla klientów.
Czym taka kartka różni się od załącznika do maila w postaci zwykłego zdjęcia?
Token to tak naprawdę zapis praw własności na sieci blockchain. Kartka jest w tym wypadku zasobem i ma swojego właściciela. Zapisana jest w niej transakcja, która to definiuje. Kiedy robimy transfer takiego tokena – przekazujemy akt własności innemu podmiotowi i to również na zawsze zostanie zapisane w „historii” tej kartki. Zatem zwykły obrazek czy zdjęcie załączone do maila od tokena różni się tym, że kartka stokenizowana ma na trwałe zapis właściciela i nie da się go ukryć czy zmienić. Kiedy kartka przechodzi z rąk do rąk, widzimy każdego kolejnego właściciela tego zasobu i utrwalamy całą historię zmian. Można ją przejrzeć i sprawdzić, kto był pierwszym właścicielem, ale również do kogo ten zasób należy obecnie.
Jak przełożyć ten prosty przykład kartki świątecznej na rozwiązania dla biznesu?
Tokenizujemy coraz więcej zasobów, nie tylko waluty. Tokeny pozwalają m.in. na frakcjonowanie własności, czyli podział na części np. nieruchomości komercyjnych. W tej branży może dojść do transformacji modelu biznesowego, bo dzięki technologii blockchain możemy podzielić nieruchomość i zainwestować w jej część – co przyniesie nam proporcjonalne przychody np. z tytułu najmu, czy sprzedaży. To może zmienić dynamikę na rynku, bo do tej pory wysoki próg wejścia uniemożliwiał inwestycję większej grupie osób. Blockchain to zmienia. Podobnie jest z dziełami sztuki – możemy kupić fragment obrazu. Token może również reprezentować prawo własności do dokumentu, filmu czy utworu muzycznego – możliwości są ogromne.
Możemy też usprawniać i automatyzować pewne procesy. Przykładowo twórcy i artyści tokenizujący swoje dzieła mogą pobierać w dużo bardziej efektywny sposób tantiemy za sprzedaż swoich prac kolejnym nabywcom - smart contract może automatycznie transferować część przychodów ze sprzedaży do autora danego dzieła czy utworu.
Na jakiej zasadzie synergia AI i rozwiązania blockchain może pomóc firmom implementować rozwiązania sztucznej inteligencji?
Większość firm w tej chwili próbuje zastosować AI w swojej działalności biznesowej lub się nad tym zastanawia. Sztuczna inteligencja oferuje wiele opcji np. generatory treści, obrazów czy też chatboty wykorzystywane na potrzeby firmy. Żeby móc w pełni skorzystać z możliwości AI, musimy algorytmy odpowiednio przygotować, wyszkolić, dostarczyć materiały ‘treningowe’ - zwykle z co najmniej kilku lat pracy - np. dokumentację, plany i projekty, dane statystyczne, oferty handlowe czy specyfikacje techniczne itp. Jednak karmiąc modele AI takimi treściami nie mamy dziś pewności, czy generatywna AI nie skorzysta z naszej wiedzy i własności intelektualnej na potrzeby innego podmiotu, np. naszej konkurencji. W końcu AI uczy się na podstawie dostarczonych treści i - co być może jeszcze istotniejsze - nie ma przejrzystości w sposobie działania modeli. Nawet ich twórcy przyznają, że nie mają pełnej wiedzy o tym jak działają algorytmy.
Blockchain jest świetnym sposobem na zabezpieczenie naszych interesów, bo pozwala własność intelektualną stokenizować. Token gwarantuje uzyskanie pełnej transparentności – zapisujemy co należy do nas, śledzimy historię zmian, możemy ograniczyć dostęp do naszych treści lub zezwolić na korzystanie z nich za opłatą. Dzięki temu algorytmy nie wykorzystają materiałów, które w ten sposób zabezpieczyliśmy i nie posłużą się naszymi danymi, np. pracując na potrzeby działań konkurencji. Ponadto, co również bardzo istotne, możemy zyskać pewność, że podczas generowania własnych nowych treści nie naruszymy cudzej własności intelektualnej. Ograniczamy tym samym ryzyko prawne związane z ewentualnymi pozwami.
Proszę sprawdzić czy dobrze rozumiem. Po spisaniu tego wywiadu, oznaczę go tokenem i wprowadzę do generatywnej AI. Następnie jeśli ktoś zapyta o blockchain może otrzymać fragment naszej rozmowy, jednak z oznaczeniem źródła publikacji. A jeśli wprowadzę do tokena odpowiedni zapis to dostęp do wywiadu będzie płatny?
Dokładnie tak! Po spisaniu wywiadu i oznaczeniu go tokenem, możesz faktycznie kontrolować, jak te treści są wykorzystywane. Ale to nie wszystko – blockchain może mieć jeszcze szersze zastosowanie.
Blockchain można wykorzystać do rejestrowania wszystkich decyzji podejmowanych w odniesieniu do modelu sztucznej inteligencji lub uczenia maszynowego (ML).
W tej chwili firmy budują modele AI, ale na końcu tego procesu nie mają pewności czy nie są one obarczone jakimiś istotnymi błędami. Odwzorowanie poszczególnych etapów budowy modelu umożliwiłoby kontrolę tego procesu. Wiemy, że opracowanie modelu decyzyjnego AI jest bardzo złożone i obejmuje niezliczoną ilość decyzji przyrostowych.
Blockchain zapewnia zapis tych decyzji, co jest kluczowe dla zarządzania modelami zgodnie ze standardami firmy. Pozwala też na spełnienie wymogów regulacyjnych. Blockchain rejestruje ścieżkę podejmowania decyzji, pokazując czy dana zmienna jest akceptowalna, czy wprowadza błąd do modelu oraz czy jest właściwie wykorzystywana. Rejestruje całą drogę budowania tych modeli, łącznie z ich błędami, poprawkami i ulepszeniami.
Na przykładzie kartki świątecznej widzimy, że technologia blockchain umożliwia przejrzystość transakcji. Czy można ją przełożyć na warunki ESG?
W obszarze ESG blockchain ma nieoceniony potencjał, bo umożliwia kompleksowe śledzenie łańcucha dostaw. Dzięki temu firmy mają wgląd w udokumentowany przepływ materiałów od miejsca pochodzenia do miejsca przeznaczenia. To z kolei umożliwia wyłapanie wszelkiego typu nieefektywności.
Ponadto, blockchain przyczynia się do zwiększenia wiarygodności danych dotyczących emisji dwutlenku węgla. Niezmienność i przejrzystość danych zapisanych na blockchainie zapewniają, że informacje o emisjach CO2 są dokładne i wiarygodne. Jest to szczególnie ważne w kontekście działań na rzecz środowiska, gdzie precyzyjne dane są kluczowe do podejmowania odpowiednich działań redukcyjnych. Oprócz tego, blockchain może wspierać firmy w zarządzaniu zużyciem energii i emisjami CO2, umożliwiając redukcję ilości odpadów. Przejrzysty i dokładny zapis danych w łańcuchu dostaw oznacza bardziej efektywne wykorzystanie zasobów i lepsze zarządzanie środowiskowe.
Blockchain może być zatem kluczowym narzędziem w realizacji celów ESG, umożliwiając firmom jednoczesną poprawę efektywności operacyjnej i lepsze zarządzanie wpływem na środowisko.