AI gap. Europejskie firmy tracą 200 miliardów euro za niższą wydajność pracowników

Rozwiązaniem, które ma potencjał wyrównać szanse europejskich firm, jest sztuczna inteligencja, ale ponad połowa (56%) dużych przedsiębiorstw ze Starego Kontynentu nie wdrożyła jeszcze żadnej znaczącej inwestycji w AI na skalę operacyjną.

Jak wynika z najnowszego raportu Accenture Europe's AI Reckoning: Reinventing Industries for a New Era produktywność pracy w Europie jest dziś aż o 24% niższa niż w USA. To znaczny spadek w porównaniu do 2005 roku, kiedy to przeciętny europejski pracownik wytwarzał 85% tego, co jego amerykańscy odpowiednicy. Dziś ten wskaźnik wynosi prawie 10 pp. mniej - 76%.

Spóźnione inwestycje w sztuczną inteligencję

Raport jako główną przyczynę tej rosnącej przepaści wskazuje niedobór

inwestycji. Od 2017 roku amerykańskie firmy opracowały 70% podstawowych modeli AI, a USA obecnie posiada około 70% globalnej mocy obliczeniowej wykorzystywanej do sztucznej inteligencji, w porównaniu z zaledwie 4% w Europie. Inwestycje w big data i analitykę, a także w bezpieczeństwo w USA przewyższają europejski poziom dwukrotnie, a poziom inwestycji w sztuczną inteligencję jest prawie 3x wyższy niż w Europie.

Mario Draghi ostrzega: AI to podstawa konkurencyjności

Pomimo że opublikowany niedawno raport Mario Draghiego na temat konkurencyjności Europy wskazuje AI jako potencjalne rozwiązanie problemu produktywności, badanie Accenture wykazało, że europejskie firmy wciąż nie wykorzystują w pełni szansy, jaką daje ta technologia. Obecnie ponad połowa (56%) z 800 dużych europejskich firm objętych badaniem nie wdrożyła jeszcze żadnego rozwiązania w AI na skalę operacyjną. Dodatkowo według badania Komisji Europejskiej tylko 13% firm w Europie korzysta ze sztucznej inteligencji, chociaż w przypadku większych firm odsetek ten wzrasta do 41%. Wolne tempo wdrożeń technologii ma swoją cenę: szacuje się, że w ciągu ostatnich dwóch lat europejskie firmy straciły z tego powodu 3,2 biliona dolarów przychodów.

- W czasach rosnącej niepewności geopolitycznej znalezienie sposobu na zmniejszenie luki produktywności w Europie jest ważniejsze niż kiedykolwiek. W tym celu firmy muszą znacząco przyspieszyć wdrażanie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji – nie tylko w formie pilotaży, ale na skalę operacyjną. Choć wiele z nich podejmuje pierwsze kroki, potrzebne są bardziej zdecydowane działania: intensywniejsze wykorzystanie chmury, modernizacja architektury danych oraz inwestycje w rozwój kompetencji – to warunki konieczne, aby skutecznie skalować AI i wykorzystać jej pełny potencjał. Równolegle kluczowa będzie skoordynowana strategia przemysłowa, która zapewni wspólną infrastrukturę AI, ułatwi inwestycje oraz pozwoli uniknąć rozproszenia działań. Tylko w ten sposób przedsiębiorstwa w całej Europie – także te mniejsze – zyskają dostęp do zaawansowanej mocy obliczeniowej, badań i rozwoju oraz szkoleń - powiedział Dawid Osiecki, dyrektor zarządzający, Head of Data & AI w Accenture w Polsce.

Europa przespała kolejną cyfrową rewolucję

Badanie wykazało, że duże europejskie firmy wdrażają AI szybciej niż mniejsze, co biorąc pod uwagę ich większy w porównaniu z USA udział w gospodarce może dodatkowo pogłębić problem niskiej produktywności i konkurencyjności w regionie. Podczas gdy prawie połowa (48%) największych europejskich firm wdrożyła co najmniej jedną transformacyjną inicjatywę opartą na generatywnej AI, w przypadku mniejszych przedsiębiorstw ten odsetek wynosi mniej niż jedną trzecią (31%).

Poziom adopcji AI różni się także w zależności od branży. Sektory takie jak motoryzacja, lotnictwo i obronność są liderami we wdrażaniu rozwiązań AI, podczas gdy inne – w tym telekomunikacja i usługi komunalne – pozostają w tyle. Raport podkreśla, że niski poziom dojrzałości AI w sektorach o strategicznym znaczeniu dla infrastruktury (takich jak systemy energetyczne czy sieci cyfrowe) stanowi poważne zagrożenie dla konkurencyjności i suwerenności Europy. Nadchodząca ustawa UE o rozwoju chmury i AI ma na celu co najmniej potrojenie zasobochłonnych i zrównoważonych mocy przetwarzania danych do 2030 roku. Zapotrzebowanie na energię elektryczną w Europie w ciągu najbliższych 5 lat ma wzrosnąć o 70%.

200 miliardów euro straty dla europejskich przedsiębiorstw

Pełnego potencjału AI nie wykorzystuje także sektor przemysłowy – odpowiadający za ponad jedną czwartą PKB Europy. Tymczasem, gdyby wszystkie duże europejskie przedsiębiorstwa (o przychodach przekraczających 1 miliard euro) rozwinęły swoje kompetencje AI do poziomu firm odpowiedników z wiodących branż, według szacunków Accenture ich roczne przychody mogłyby wzrosnąć o prawie 200 miliardów euro.

Recepta na przyszłość

Raport identyfikuje także kluczowe zasoby – od danych po kapitał ludzki – które są niezbędne do osiągania wartości biznesowej z inwestycji w AI. W tym celu w Europie musi powstać:

• ekosystem AI obejmujący wsparcie mniejszych firm w rozwoju ich kompetencji AI i operujący w ramach skoordynowanej strategii przemysłowej.
• system edukacji sprzyjający rozwojowi kompetencji pracowników. 

W UE na milion mieszkańców co roku przypada 850 absolwentów STEM, ale w USA jest ich ponad 1100. 60% europejskich pracowników obawia się utraty pracy na skutek automatyzacji, a 36% nie czuje się odpowiednio przygotowanych do efektywnego korzystania z narzędzi AI.

Raport wskazuje także szereg kluczowych wyzwań w skalowaniu AI, w tym: 

• budowę solidnej bazy danych, 
• tworzenie i utrzymywanie zespołów multidyscyplinarnych, 
• zarządzanie ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa i prywatności,
• ujawnianie wartości biznesowej.