Jakie plany na coraz dłuższe emerytury mają Polacy?

Amerykański pisarz Dan Buettner w swojej książce Niebieskie Strefy w praktyce opisał miejsca, w których ludzie żyją najdłużej. Są to m.in. Okinawa w Japonii, Nicoya w Kostaryce, Sardynia we Włoszech czy Ikaria w Grecji. Z kolei w 2023 r. w serwisie streamingowym Netflix pojawił się miniserial dokumentalny Żyć 100 lat: Tajemnice niebieskich stref, w którym Buettner w sposób wizualny przybliża nam tryb życia mieszkańców tych wyjątkowych terenów.

Żyjemy coraz dłużej

Mianem „niebieskich stref” określa się miejsca na świecie, w których odnotowuje się najdłuższą średnią długość życia. Ich mieszkańców łączy przede wszystkim zdrowa dieta, aktywność fizyczna oraz duże przywiązanie do kontaktu z bliskimi. Stosując te trzy zasady, w połączeniu z nieustającym postępem medycznym czy poprawą warunków życia, możemy zapewnić sobie dłuższe życie.

Warto zaznaczyć, że także w naszym otoczeniu znajdują się osoby, którym wieku można z pewnością pogratulować. Pru zapytało respondentów badania Prudential Family Index, ile lat przeżyła lub żyje najstarsza osoba w ich rodzinie. Najczęściej wskazywanymi przedziałami były 81-90 lat (38%) i 91-100 lat (33%). Potwierdzają to dane GUS, według których mężczyzna kończący w 2023 r. 60 lat ma przed sobą jeszcze 19,6 lat, czyli dożyje 79,6 roku życia[1]. Na emeryturę przejdzie za 5 lat – spędzi na niej więc 14,6 lat.

Szczególną uwagę warto zwrócić na statystyki dotyczące kobiet. Według danych GUS, te, które kończą w 2023 r. 60 lat, mają przed sobą jeszcze 24,4 lat życia[2]. Ze względu na niższy wiek emerytalny, tyle samo czasu spędzą na emeryturze – to o 9,8 lat dłużej niż przeciętny mężczyzna. Do tego dochodzi luka płacowa, która w Polsce według danych Eurostat jest jedną z najniższych w Unii Europejskiej, ale wciąż wynosi 7,8%[3]. Oznacza to, że kobiety na emeryturze żyją dłużej – ponad 20 lat – i przez niższe zarobki otrzymują niższe świadczenia. Dlatego też szczególnie powinny pomyśleć o dodatkowym oszczędzaniu.

Wszystkie przedstawione dane potwierdzają zjawisko wydłużania się średniego trwania życia oraz pozwalają wysnuć wniosek, że długowieczność dotyczy również Polaków. To ciekawa i statystycznie coraz bardziej prawdopodobna perspektywa, ale by korzystać z niej w bezstresowy sposób, w obliczu kryzysu demograficznego, musimy zadbać także o jej finansowy aspekt.

Czy utrzymasz się na emeryturze?

Kryzys demograficzny w połączeniu z rosnącą średnią długością życia stanowi duże wyzwanie dla systemu emerytalnego. Z każdym rokiem na jednego emeryta przypada coraz mniejsza liczba pracujących. W efekcie według prognoz w 2060 r. stopa zastąpienia spadnie poniżej 30%, co oznacza, że przyszła emerytura wyniesie zaledwie 1/3 ostatniej pensji. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że chcąc utrzymać dotychczasowy standard życia, pieniędzy wystarczy jedynie do 10. dnia miesiąca. Podstawowa emerytura z ZUS może nie wystarczyć, dlatego tak ważne jest indywidualne oszczędzanie na jesień życia.

Jednak te niepokojące prognozy nie przerażają Polaków i nie skłaniają do podjęcia działań, by zabezpieczyć swoją emerytalną przyszłość. Pru przeprowadziło badanie Prudential Family Index, w którym sprawdziło m.in. postawy i podejście Polaków do oszczędzania na „jesień życia”. 59% respondentów nie uznało braku środków do życia na emeryturze za powód do finansowych obaw. Ponadto ponad połowa (53%) nie odkłada środków na emeryturę, a 29% twierdzi, że odkłada niewystarczającą kwotę.

Co Polacy robią, by zadbać o swoją przyszłość?

Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę deklaruje niewielka grupa respondentów – zaledwie 17%. Samo rozpoczęcie oszczędzania i wytrwałość w tym procesie to już spory sukces, jednak duże znaczenie mają także same sposoby, z jakich korzystamy. Badanie Prudential Family Index pokazało, że Polacy stronią od produktów, które zapewniają pomnażanie wpłacanych pieniędzy. W efekcie najpopularniejszą praktyką oszczędzania od kilku lat pozostaje odkładanie na koncie lub w gotówce. Warto jednak zaznaczyć, że coraz częściej decydujemy się na rozwiązania, które lokują nasze środki w różnych instrumentach finansowych. W 2022 r. magazynowanie pieniędzy w szufladzie deklarowało aż 66%. W 2023 r. wartość ta spadła do 58%. Analogicznie, w 2022 r. zaledwie 14% korzystało z ubezpieczenia połączonego z oszczędzaniem. W ciągu roku popularność tych produktów wzrosła do 22%.

– Z naszego badania wynika, że coraz częściej decydujemy się na rozwiązania, które pomnażają odkładane przez nas pieniądze. Jednym z nich i zdecydowanie wartym uwagi jest ubezpieczenie z funkcją oszczędzania. Na tle innych metod inwestowania wyróżnia je fakt, że dodatkowo zabezpiecza osoby bliskie na wypadek śmierci, wypadku lub poważnej choroby poprzez rekompensatę utraty wpływów do budżetu domowego, albo finansowe wsparcie w razie przedwczesnej śmierci ubezpieczonego. Jeśli natomiast nic złego się nie wydarzy, po upływie określonego czasu klient otrzymuje minimalną ustaloną w umowie kwotę, bez względu na koniunkturę rynkową – tłumaczy Sławek Bełz, dyrektor sprzedaży agencyjnej Prudential w Polsce, towarzystwa ubezpieczeniowego oferującego ubezpieczenia pod marką Pru.

Ponadto Polacy, by zabezpieczyć swoją emeryturę, inwestują na giełdzie lub w fundusze (20%), grają w gry losowe (17%), wynajmują nieruchomości (14%) i liczą na wsparcie dzieci (10%).

Dzięki postępowi w medycynie, a także większej świadomości w kwestii profilaktyki i odpowiedniego trybu życia, żyjemy coraz dłużej i jesteśmy zdrowsi. W efekcie statystyki prognozują nam długie, sięgające nawet ponad 20 lat życie na emeryturze. Zabiegając o długowieczność, nie zapominajmy jednak o jej finansowym aspekcie. Oszczędzajmy na emeryturę, korzystając z metod inwestycyjnych. Polacy coraz chętniej decydują się m.in. na rozwiązania typu ubezpieczenie na życie połączone z oszczędzaniem, nieruchomości, fundusze lub granie na giełdzie. To dobry znak, gdyż środki, które pozwolą nam na utrzymanie dotychczasowego poziomu życia na emeryturze, najszybciej uzbieramy tylko wtedy, gdy nasze pieniądze będą pracować.

Sprawdź także: 85 proc. polskich pracowników w wieku 60+ jest przychylnych automatyzacji pracy