Którędy do wyjścia?

Może zacznijmy od tego, jak to jest z tymi exitami w Polsce? Myślę, że najlepszą odpowiedzią na to pytanie są słowa Macieja Markowskiego (w 2023 r. współtworzony przez niego spaceOS został przejęty przez australijski Equiem) w rozmowie ze mną o tym, jak wspomina proces akwizycji, w którym brał udział. – Exitów w Polsce nadal jest dosyć mało. Jakiś czas temu rozmawiałem z jednym z większych polskich funduszy venture capital, który uświadomił mi, że jesteśmy w dość elitarnym gronie ok. 50 founderów, którzy zaliczyli exit startupu B2B SaaS, będąc na etapie paru milionów euro przychodu – mówi Maciek.

Znamienne, prawda?

– Zwłaszcza sektor technologiczny zmaga się z niedoborem spektakularnych transakcji sprzedażowych. Pomimo tego, że jako kraj mamy dostęp do szerokiej puli bardzo dobrej jakości programistów, inżynierów czy naukowców zajmujących się danymi, do tej pory rozwój branży w dużej mierze był skupiony na modelu usługowym, który nie ma takiego potencjału skalowania jak biznesy produktowe. Obecnie w związku z presją na przedsiębiorstwa świadczące usługi IT związane ze sztuczną inteligencją jest szansa, że wysiłki rodzimych founderów technologicznych zostaną przekierowane na budowanie firm produktowych, co może zaowocować zwiększoną liczbą exitów – mówi Łukasz Cyran, partner w Innova Capital.

– Tylko nieliczne fundusze mają zespół z doświadczeniem w sprzedaży firm lub IPO. Nasz układ w Movens Capital, gdzie mamy w zespole czterech byłych przedsiębiorców technologicznych oraz dwóch partnerów z doświadczeniem M&A, którzy łącznie wspierali sprzedaż ponad 50 spółek, wydaje się ciągle dosyć rzadki. Natomiast również uważam, że większa transparentność wokół exitów staje się normą, a historie udanych wyjść zaczną częściej trafiać do mediów – uzupełnia Artur Banach, partner w Movens Capital.

Czyli jaskółek na niebie coraz więcej?

A jednak jest się czym chwalić

W ostatnich latach obserwowaliśmy gwałtowne załamanie liczby oraz wartości exitów – w samym 2023 r. wartość exitów amerykańskich funduszy venture capital wyniosła 65 mld dol., co stanowiło spadek o 91 proc. w porównaniu z rekordowym rokiem 2021. Jak tłumaczą eksperci, na taki stan rzeczy wpływ mają m.in. malejąca liczba debiutów na giełdach, a także korekty wycen – zarówno na rynku publicznym, jak i niepublicznym. Czy w Polsce jest podobnie?

Z raportu „Central and Eastern Europe Private Euqity Statistics 2024” wynika, że w zeszłym roku wartość exitów w naszym kraju wyniosła 1,04 mld euro, co stanowi blisko 80 proc. całkowitej wartości w regionie Europy Środkowo–Wschodniej. Jak czytamy w dokumencie, nad Wisłą zrealizowano łącznie 43 transakcje.

– Z perspektywy funduszu łatwo jest zainwestować, trudniej pozyskać kolejną rundę dla spółki portfelowej, jeszcze trudniej wyjść z inwestycji, a najtrudniej zarobić na tym wyjściu. Z perspektywy inwestorów rynek monitoruje inwestycje, a nie dezinwestycje. Dla przykładu: PFR raportuje, że w 2024 r. przez polski rynek venture capital przepłynęło 493 mln...