Jak zbudować zaangażowany zespół

Mamy świetnych piłkarzy, ale nie mamy jeszcze drużyny – to zdanie powtarzają jak mantrę kibice i komentatorzy niemal po każdym meczu polskiej reprezentacji. Bo choć nasi piłkarze odnoszą indywidualne sukcesy za granicą, często mają problem, by osiągnąć sukces pod barwami biało-czerwonymi. Kibice doskonale wiedzą, że drużyna to coś więcej niż suma jedenastu nawet najzdolniejszych zawodników. Podobnie jest w biznesie – nie każda grupa pracowników to zespół. Ten ostatni to także współpraca, wzajemne zaufanie i spójne cele. A także świadomość, że można na sobie wzajemnie polegać.   

W tym miejscu warto zrobić jedno zastrzeżenie. Nie w każdej firmie i nie do każdego zadania potrzebujemy zespołu. Są takie dziedziny, w których poszczególni pracownicy działają samodzielnie, mają własne zadania i sami są w stanie je zrealizować. Nie należy im w tym przeszkadzać! Tymczasem często menedżerowie niepotrzebnie tracą czas i energię, by ich zintegrować, stworzyć z nich zespół. Wydają pieniądze na wyjazdy integracyjne, fundują kolejne szkolenia. To bez sensu – w takich przypadkach wystarczy zadbać indywidualnie o każdego podwładnego, wyznaczyć mu cele i z nich rozliczyć. Większość zadań wymaga jednak współpracującego ze sobą zespołu. Jak go zbudować?   

Lekcja pierwsza. Sprawdź, czy potrzebujesz zespołu

Bob Selden, psycholog biznesu, doradca i trener szefów największych światowych spółek giełdowych, autor wydanej także w Polsce książki „Jak być dobrym szefem”, podaje trzy cechy, które odróżniają zespół od grupy. Po pierwsze, w zespole – aby osiągnąć cel – poszczególni pracownicy muszą sobie pomagać. Po drugie, występuje ścisły podział ról między członkami. Po trzecie wreszcie, istnieją cele, których osiągnięcie nie jest w pełni możliwe bez udziału wszystkich uczestników. Mówiąc wprost, jeśli jeden członek zespołu zawali, przedsięwzięcie skończy się w większym lub mniejszym stopniu porażką.  

O ile przy tworzeniu drużyny piłkarskiej kluczową rolę odgrywa trener, o tyle w tworzeniu zespołu biznesowego funkcję selekcjonera pełni menedżer. To na niego spada odpowiedzialność za to, że źle podzielono obowiązki, że wykonywane są one z opóźnieniem, a także, że umiejętności poszczególnych pracowników nie są optymalnie wykorzystane. Jeśli nawet zgromadzi pod swoimi skrzydłami najlepszych indywidualistów, którzy nie chcą ze sobą współdziałać, poniesie porażkę. 

Generalnie przedsiębiorstwa i projekty, które nie potrzebują zespołu, należą do rzadkości. Te, w których panuje zespołowa kultura organizacji, funkcjonują lepiej i efektywniej. Praca w zespole sprzyja bowiem rozwojowi poszczególnych członków, rozwija kreatywność i nieustającemu uczeniu się. Zdaniem specjalistów prędzej czy później ten problem da o sobie znać w wielu firmach, które w dobie pandemii przeszły na pracę zdalną. 

Tak duże rozpowszechnienie home office to eksperyment z dziedzinie zarządzania, którego efektów nie da się do końca jeszcze przewidzieć. Jak potwierdzają dane z raportu Activy „Przyszłość wellbeingu i benefitów pracowniczych” aż 71,1 proc. pracowników uważa, że podczas pandemii w firmie zmniejszyła się integracja pracowników, a wśród nich 59,4 proc. deklaruje, że potrzebuje integracji z innymi pracownikami w nowej rzeczywistości.

Skoro już ustaliłeś, że potrzebujesz zespołu, pora na kolejny ruch.

Lekcja druga. Zostań przywódcą

– Jeśli uznasz, że twoi podwładni powinni tworzyć zespół, bardzo ważna staje się twoja rola jako lidera. Ma to wręcz decydujące znaczenie dla waszego sukcesu – przekonuje trener biznesu Bob Selden. 

Ale co to znaczy być...