GUS o niskich płacach Polaków: Jaka jest prawdziwa sytuacja wynagrodzeń?
Budynek GUS, fot. shutterstock. / Fot. shutterstock.Dyskusje na temat wynagrodzeń w Polsce często koncentrują się na średniej krajowej, której wysokość publikowana jest regularnie przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). Jednak według danych GUS opublikowanych w maju 2024 roku, średnia krajowa nie oddaje pełnego obrazu, z jakim na co dzień mierzą się pracownicy. Jak podaje portal Interia.pl, mediana zarobków w Polsce wynosi o 19% mniej niż średnia, co oznacza, że większość Polaków zarabia poniżej poziomu tej średniej.
Mediana a średnia wynagrodzeń – co oznaczają te różnice?
Średnia płaca to ogólna wartość obliczana jako suma wszystkich wynagrodzeń podzielona przez liczbę pracowników. Z kolei mediana to wartość środkowa – oznacza, że połowa pracowników zarabia mniej, a połowa więcej od tej kwoty. Jak wyjaśnia TVN24.pl, różnica między medianą a średnią płacą wynika z tego, że średnia jest zawyżana przez nieliczne, ale bardzo wysokie wynagrodzenia m.in. prezesów firm, dyrektorów w korporacjach, ale też tysiące pracowników spółek skarbu państwa. Mediana z kolei przedstawia bardziej miarodajny obraz dochodów przeciętnego Polaka.
Mediana wynagrodzeń w gospodarce narodowej wyniosła w maju 6480,52 zł i była niższa o 19,0 proc. od przeciętnego wynagrodzenia brutto. Jak podaje Forsal.pl, taki rozstrzał powoduje, że wiele osób może odczuwać niezadowolenie z polityki wynagrodzeń, które w odczuciu przeciętnego pracownika są niższe, niż wskazują na to oficjalne statystyki.
Wpływ niskich zarobków na codzienne życie Polaków
Dane te wskazują, że ponad połowa polskich pracowników zarabia mniej niż wartość średniej krajowej. W praktyce oznacza to trudności w realizacji podstawowych potrzeb finansowych dla dużej części społeczeństwa. Wyższe koszty życia, szczególnie w większych miastach, sprawiają, że zarobki na poziomie mediany często nie wystarczają na komfortowe życie. Różnica ta jest szczególnie widoczna w branżach, gdzie dominują niskie płace, takich jak handel detaliczny czy usługi.
Portal Interia.pl zauważa, że dla wielu pracowników, szczególnie w mniejszych miejscowościach, osiągnięcie poziomu średniej krajowej jest praktycznie niemożliwe. Pracownicy z tych obszarów znacznie częściej zarabiają na poziomie mediany, co przekłada się na ich niższą siłę nabywczą i ograniczone możliwości rozwoju zawodowego oraz inwestycji w edukację czy mieszkanie.
Jakie branże ciągną średnią krajową w górę?
GUS regularnie publikuje dane na temat wynagrodzeń, jednakże sama metoda liczenia średniej może prowadzić do mylnych wniosków. Średnia krajowa, choć jest łatwa do obliczenia, nie uwzględnia wewnętrznych różnic i rozwarstwienia płac w Polsce. Jak wskazuje Forsal.pl, wysokie zarobki w sektorach takich jak IT, finanse czy technologie podbijają poziom średniej, a osoby pracujące w tych branżach znacząco odbiegają zarobkami od przeciętnego Polaka. Dzięki temu młodzi Polacy zyskują potwierdzenie w jakich dzidzinach najlepiej rozpocząć karierę.
Wnioski i oczekiwania społeczne
Różnica między medianą a średnią wyraźnie ukazuje, że obraz wynagrodzeń, jaki przyjmuje się na podstawie statystyk, jest w rzeczywistości mniej optymistyczny dla przeciętnego pracownika. Dane, które uwzględniają medianę, mogą stanowić lepszy punkt odniesienia dla decydentów i pracodawców w kontekście kształtowania polityki wynagrodzeń oraz tworzenia strategii wspierających rozwój pracowników.
Super Micro Computer na skraju przepaści: Skandal finansowy niszczy lidera AI i partnera Nvidii