Nowy wiek emerytalny dla kobiet niezbędny. Rocznie seniorki otrzymują 17 500 złotych mniej niż mężczyźni
Niższe zarobki to niższe emerytury
Kobiety statystycznie zarabiają mniej niż mężczyźni. Według danych Eurostat luka płacowa, a więc różnica między wynagrodzeniem mężczyzn i kobiet, w Polsce jest jedną z najniższych w Unii Europejskiej. Kobiety mają poczucie dysproporcji w wysokości wynagrodzeń. Potwierdzają to wyniki badania Prudential Family Index, w którym aż 69 proc. kobiet zgodziło się ze stwierdzeniem, że zarabiają mniej od mężczyzn.
Niższe zarobki, w połączeniu z większą liczbą okresów nieskładkowych (np. w trakcie opieki nad dzieckiem lub nad rodzicami), powodują przerwy w karierze zawodowej, niższe pensje, a przez to niższe emerytury. Średnie świadczenie wypłacane przez ZUS po waloryzacji w marcu 2024 r. wyniosło 3 789,60 zł, przy czym przeciętna emerytura mężczyzn to 4 674,51 zł brutto, a kobiet – 3 208,70 zł brutto. To prawie 1 500 zł mniej miesięcznie, a w skali roku – ponad 17 500 zł.
Ponadto, z danych GUS wynika, że emeryturę nie większą niż 2 600 zł pobiera 37,6% kobiet w Polsce. Tylko 12,6 proc. ma emeryturę w wysokości 5000 zł lub więcej. Do tego dochodzą prognozy ZUS, wskazujące na to, że wysokość świadczeń z roku na rok maleje – i dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
Kobiety żyją dłużej
Do oszczędzania na emeryturę kobiety powinny przekonać także prognozy dotyczące długości życia. Patrząc na statystyki, łatwo zauważyć w tej kwestii trend wzrostowy – i dotyczy on zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Pru zapytało respondentów badania Prudential Family Index, ile lat przeżyła lub żyje najstarsza osoba w ich rodzinie. Najczęściej wskazywanymi przedziałami były 81-90 lat (38 proc.) i 91-100 lat (33 proc.).
Warto jednak podkreślić, że kobiety żyją dłużej. Według wyliczeń GUS statystyczny mężczyzna kończący w 2023 r. 60 lat ma przed sobą jeszcze 19,6 lat, czyli dożyje 79,6 roku życia. Na emeryturę przejdzie za 5 lat – spędzi na niej więc 14,6 lat. Natomiast statystyczna kobieta kończąca w 2023 r. 60 lat ma przed sobą jeszcze 24,4 lat życia. Tyle samo czasu spędzi też na emeryturze – to 9,8 lat dłużej niż przeciętny mężczyzna.
Oszczędzanie na emeryturę
Może się wydawać, że wizja ekstremalnie niskich świadczeń powinna skłonić kobiety do dodatkowego oszczędzania. Tak się jednak nie dzieje – w badaniu Prudential Family Index tylko 12 proc. kobiet zadeklarowało, że odkłada pieniądze na emeryturę. W przypadku mężczyzn wartość ta wyniosła 22 proc. Poszukując odpowiedzi na pytanie, dlaczego kobiety nie odkładają pieniędzy, warto wrócić do kwestii zarobków.
W badaniu Prudential Family Index ponad połowa kobiet (w porównaniu do 30 proc. mężczyzn) stwierdziła, że nie ma wolnych środków, które może odłożyć. Najczęściej odkładaną kwotą przez mężczyzn jest 1000 zł (32 proc.). Wśród kobiet największą popularnością cieszy się 500 zł (26 proc.).
Wiek emerytalny dla kobiet 2025
W latach 2013-2017 wiek emerytalny kobiet wynosił 67 lat. Rok 2025 będzie przełomowy w tym zakresie. Poza Rumunią, Polska ma najniższy wiek emerytalny dla kobiet w całej Europie. Rząd, choć na razie zapowiada, że nie szykuje ustawowego podwyższenia wieku emerytalnego dla kobiet, nie może dłużej zwlekać i musi podjąć kroki, które wzmocnią system emerytalny. Eksperci uważają, że zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn powinno zostać ogłoszone najpóźniej na rok 2026.
Wcześniejsza emerytura i początek wypłaty emerytury
Prawo do minimalnej emerytury w polskim systemie emerytalnym przysługuje wyłącznie osobom, które mają określony staż pracy. To 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Najbliższe miesiące przyniosą zmiany w tym zakresie. O emeryturę minimalną będzie można starać się już po 5 latach stażu pracy.
Emeryturę w minimalnej wysokości, czyli 1780,96 zł brutto nadal będą jednak otrzymywać te osoby, które udokumentują 20 i 25 lat stażu pracy. Emerytura minimalna będzie waloryzowana w marcu 2025 roku.
Waloryzacja emerytur w 2025
W budżecie na 2025 rok znajdują się pieniądze na waloryzację emerytur w przyszłym roku. Zabezpieczono również środki na wypłaty 13. i 14. emerytury. Rząd szacuje, że w 2025 roku emerytury i renty wzrosną o co najmniej 6,78 proc. Po waloryzacji emerytura minimalna miałaby wynosić 1914,53 zł brutto. Początkowo w zapowiedziach koalicji miała być podwójna waloryzacja emerytur - w marcu i we wrześniu.
W tym roku emeryci nie otrzymają wyższych emerytur. Podwójna waloryzacja ostała zablokowana. Koalicja zapowiedziała, że pomysł powróci, jeśli inflacja przekroczy 5 proc. Według danych ZUS średnia emerytura w 2024 r. to ok. 3500 zł brutto, przy czym mężczyźni otrzymują świadczenie w wysokości ok. 4700 zł, a kobiety 3200 zł.
Jak wyliczyć samemu emeryturę?
Aby wyliczyć przysługującą nam emeryturę, trzeba wejść na stronę PUE ZUS i sprawdzić wysokość naszego salda składkowego. Im wyższa wartość kapitału, który udało nam się uzbierać w ciągu lat pracy oraz podobne lub takie same prognozowane zarobi w najbliższych latach, tym obliczenia będą precyzyjniejsze. Przypuszczalną wysokość emerytury możemy znaleźć w panelu ubezpieczeniowym.
Na stronie ZUS znajdziemy również kalkulator emerytalny, w którym będziemy musieli uzupełnić dane m.in. datę urodzenia, prognozowany wiek przejścia na emeryturę, wysokość opłacanych składek. Wszystkie informacje możemy znaleźć na swoim koncie w ZUS PUE lub w liście, który co dwa lata wysyła Zakład Ubezpieczeń Społecznych z prognozami przyszłych świadczeń.
