Czterodniowy tydzień pracy w handlu: Sklepy zamknięte w piątki czy soboty?

Czterodniowy tydzień pracy to temat, który w Polsce zyskuje na popularności, szczególnie w sektorze handlowym. Wiele osób postrzega ten pomysł jako szansę na lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Jednak nie wszyscy pracownicy podchodzą do tego z entuzjazmem. Jak pokazują badania, na które powołuje się portal Infor.pl, co czwarty pracownik wolałby raczej skrócenie czasu pracy do 35 godzin tygodniowo, niż całkowite przejście na model czterodniowy.

W przypadku pracowników handlu taki wybór nie dziwi, gdyż to branża, w której dni wolne są rzadkością. Mimo zakazu handlu w niedziele pracownicy często muszą pracować w soboty, co prowadzi do nadgodzin i zmęczenia. Wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy mogłoby wprowadzić zmiany, ale jednocześnie rodzi pytania o to, jak będzie wyglądać praca w piątki i soboty?

Koniec strefy Schengen przez Polskę PiS? Afera wizowa po kontroli NIK: byliśmy największym dostawcą unijnych wiz

Czterodniowy tydzień pracy w handlu: Sklepy zamknięte w piątki czy soboty?

Obecne regulacje dotyczące pracy w handlu w Polsce pozwalają na funkcjonowanie sklepów w soboty, mimo zakazu handlu w niedziele (warto pamiętać, że po zeszłorocznej zmianie władzy zmieniono zasady i wprowadzono siedem pracujących niedziel w roku). Projekt wprowadzenia czterodniowego tygodnia pracy mógłby sprawić, że piątek stałby się "nową sobotą" – dniem wolnym dla części pracowników, ale niekoniecznie w branżach, które działają sześć dni w tygodniu. Dla handlu mogłoby to oznaczać dodatkowe wyzwania np. rozdzielenie zmian w taki sposób, by część osób odpoczywała cały weekend, a druga część brała zmiany piątkowe. 

Warto również zauważyć, że pomimo zastrzeżeń części pracowników, niektórzy popierają pracę w niedziele, o ile wiąże się to z dodatkowymi wynagrodzeniami. Dodatkowa gratyfikacja mogłaby również sprawić, że piątkowa praca byłaby bardziej atrakcyjna dla wielu osób. To jednak scenariusz trudny do osiągnięcia, bo przedsiębiorcy już teraz niechętnie patrzyli na zmiany, które rząd proponował podczas pracy nad projektem podwyższonych pensji za pracę w niedzielę. 

Propozycja mówiła o podniesieniu od 150% do 200% standardowej stawki za godzinę pracy, w zależności od specyfiki branży i rodzaju pracy wykonywanej w niedzielę. Dzięki temu praca w niedzielę miałaby być bardziej atrakcyjna finansowo, co mogłoby zwiększyć zainteresowanie takim rozwiązaniem wśród pracowników.

Projekt przewiduje, że to pracodawcy mieliby pokryć koszty związane z wyższym wynagrodzeniem za pracę w niedzielę. Jednakże rząd planuje również wprowadzenie ulg podatkowych lub innych form wsparcia dla przedsiębiorstw, aby złagodzić obciążenie finansowe, szczególnie dla małych i średnich firm. Tego typu wsparcie miałoby na celu zrównoważenie wpływu wyższych wynagrodzeń na budżet pracodawców i uniknięcie potencjalnych problemów finansowych związanych z wprowadzeniem podwyższonych stawek za pracę w niedzielę.

Podobne zasady mogłyby obowiązywać w przypadku czterodniowego dnia pracy. Jednak póki co jest to pieśń przyszłości.

Jak wygląda czterodniowy tydzień pracy w innych krajach?

Wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy to temat, który zyskał na znaczeniu nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach. W Japonii, Hiszpanii czy Wielkiej Brytanii eksperymenty z tym modelem miały na celu poprawę jakości życia pracowników. W 2022 roku Wielka Brytania przeprowadziła szeroko zakrojony eksperyment, w którym uczestniczyło 61 firm. Po sześciu miesiącach większość z nich postanowiła kontynuować ten model, a 31 firm zdecydowało się na jego trwałe wprowadzenie.

Jak informował portal Forsal: Po zakończeniu testów pracownicy wskazywali, że poziom ich stresu znacząco spadł. Osoby zatrudnione były bardziej lojalne wobec swoich pracodawców oraz zadowolone z poprawy worklife balace. Zmniejszyła się też liczba dni zwolnień chorobowych, a wydajność pracy została utrzymana.

Forsal wylicza również kraje, które dostrzegły w czterodniowym tygodniu pracy szansę na zwiększenie wydajności pracowników z zachowaniem ich dobrostanu: Od lutego 2022 roku Belgowie mają prawo do czterodniowego tygodnia bez utraty wynagrodzenia. Francuzi od 24 lat pracują tylko 35 godzin tygodniowo. Według danych Eurostatu jeszcze mniej godzin w tygodniu przepracowują Norwedzy (tylko 34,2 godziny tygodniowo) i Holendrzy (tylko 31,6 godziny tygodniowo).

W Polsce czterodniowy tydzień pracy był testowany przez wybrane firmy m.in. polski oddział Tradedoubler. Wprowadzono kilka zasad, m.in: (poza pracą przez 6 godzin): dostępność pracownika w godzinach 10-14, zakaz organizowania spotkań wewnętrznych w godzinach 9-10 i po 15, wszystkie spotkania bieżące nie powinny trwać dłużej niż 30 minut. Efekty według Łukasza Szymuly, Country Managera CEE & Poland w Tradedoubler są bardzo dobre "Wszystkie cele (KPI) zostały praktycznie przekroczone. Oczywiście dla okresu 2020 należy brać poprawkę na efekty lockdownu — działamy w obszarze digital marketingu (sprzedaż online) i jesteśmy beneficjentami zmian, jakie nastąpiły w wyniku pandemii” — mówił portalowi Buldogjob.

Waloryzacja emerytur w 2024. Podwójne przelewy w październiku dla seniorów

Czterodniowy tydzień pracy: szukanie złotego środka

Polska, choć aspiruje do wdrożenia nowoczesnych rozwiązań w zakresie czasu pracy, ma przed sobą wiele wyzwań. Przede wszystkim w sektorze handlowym, gdzie elastyczne modele pracy są już stosowane. Wprowadzanie zmian takich jak czterodniowy tydzień pracy wymagałoby dostosowania przepisów oraz organizacji pracy w taki sposób, aby nie prowadziło to do nadmiernego obciążenia pracowników.

Warto także zauważyć, że jednym z rozwiązań może być outsourcing pracy oraz korzystanie z agencji zatrudnienia, co mogłoby pomóc w elastycznym zarządzaniu siłą roboczą. Czterodniowy tydzień pracy w handlu może przynieść zarówno korzyści, jak i wyzwania. Elastyczność pracy, wyższe wynagrodzenie za dni wolne i większa równowaga między pracą a życiem prywatnym to niewątpliwie pozytywne aspekty. Jednak kluczowe będzie znalezienie złotego środka między potrzebami pracowników a interesami branży, która musi funkcjonować niemal przez cały tydzień.