800+ tylko dla najuboższych w 2025? Rząd szykuje duże zmiany

Obciążenie dla budżetu państwa

Program 800 Plus stanowi jeden z największych wydatków budżetowych. W 2025 roku na świadczenie przeznaczono aż 62,8 mld zł, co czyni je poważnym wyzwaniem dla finansów publicznych. Jak wynika z analiz ekonomicznych, deficyt budżetowy wyniesie w 2025 roku 5,5% PKB, co zmusza rząd do szukania oszczędności.

Jednym z głównych zarzutów wobec programu jest jego ograniczona skuteczność. Nie osiągnięto zamierzonych celów, takich jak poprawa wskaźników demograficznych czy znaczące zmniejszenie ubóstwa. Dodatkowo, Unia Europejska zgodziła się na kontynuację świadczenia w obecnej formie jedynie do 2025 roku, z zastrzeżeniem zamrożenia programu od roku 2026.

Propozycje zmian w programie

Aby zredukować wydatki, rządzący rozważają wprowadzenie kryteriów ograniczających dostępność świadczenia. Wśród najczęściej wymienianych pomysłów są:

• Kryterium dochodowe

Program mógłby przestać obejmować rodziny o wyższych dochodach. Dzięki takiemu rozwiązaniu środki budżetowe byłyby kierowane tylko do najbardziej potrzebujących. Jak podkreśla „Dziennik Gazeta Prawna”, to jeden z wariantów omawianych przez ekspertów i polityków.

• Wymóg aktywności zawodowej

Świadczenie miałoby być przyznawane wyłącznie rodzicom pracującym. Propozycja ta ma na celu zachęcenie obywateli do podejmowania zatrudnienia i przeciwdziałanie biernemu korzystaniu z systemu wsparcia społecznego.

• Waloryzacja inflacyjna

Rosnąca inflacja powoduje, że realna wartość świadczenia 800 Plus maleje. Eksperci przewidują, że w przypadku utrzymania programu konieczna będzie jego waloryzacja. Może to oznaczać wzrost kwoty świadczenia do 900 zł w najbliższych latach, jeśli inflacja utrzyma się na poziomie przekraczającym 5% rocznie. Środki na ten cel mogłyby pochodzić z oszczędności wynikających z wprowadzenia kryteriów dochodowych.

Decyzje polityczne a wybory prezydenckie

Najbliższym kluczowym terminem dla programu Rodzina 800 Plus jest czerwiec 2025 roku, kiedy kończy się obecny okres zasiłkowy. Jednak ostateczne decyzje mogą zostać podjęte dopiero jesienią 2025 roku, w trakcie tworzenia budżetu na 2026 rok. Wybory prezydenckie zaplanowane na maj 2025 roku również mogą wpłynąć na dynamikę wprowadzania zmian.

Unijna procedura nadmiernego deficytu

Kolejnym czynnikiem determinującym przyszłość programu jest procedura nadmiernego deficytu, którą Polska zostanie objęta przez Unię Europejską. Wymaga ona zmniejszenia deficytu budżetowego do poziomu poniżej 3% PKB w ciągu pięciu-siedmiu lat. Wobec konieczności ograniczenia wydatków, program Rodzina 800 Plus znajduje się w grupie priorytetowych obszarów do ewentualnych modyfikacji.