UX Designerzy w 2021 roku. Jakie są kluczowe obszary rozwoju?

Jak wynika z raportu UX Trend Report 2021, opublikowanego na stronach World Usability Congress, 73 proc. respondentów zapytanych o to, jak oceniają znaczenie UX dla sukcesu w  biznesie, odpowiedziało że jest ono bardzo ważne. Co ważne, wśród badanych nie znalazł się nikt, kto by powiedział, że jest nieważne. Z kolei, według raportu Analitical Research Cognizance, rynek user experience (UX) rośnie z prędkością 18,2 proc. r/r, a w 2025 roku analitycy szacują, że jego wartość wyniesie 300 mln dolarów. Dane te pokazują, jak ogromny potencjał tkwi w tym obszarze. 

UX jest jednym z kluczowych elementów projektowania - to od niego zależy intuicyjność i łatwość obsługi tworzonych rozwiązań – wartości, które bezpośrednio przekładają się na wyniki finansowe firmy. Inwestowanie w rozwój kompetencji zespołu pod kątem UX jest zatem nie tyle potrzebą, co koniecznością. – Firmy które nie rozumieją znaczenia UX, nie przetrwają – mówi cytowany w raporcie WUC Alexander Lingg, Head of UX w SAP.

UX Designerzy. Co tak naprawdę potrafią?

Swoje badanie dotyczące m.in. tego, jaki jest poziom znajomości metod i narzędzi UX wśród osób zajmujących się UX oraz w jakim kierunku chciałyby one się rozwijać, przeprowadziła także Symetria wraz z UX Upgrade. 

– Wzięły w nim udział osoby znajdujące się na różnym etapie rozwoju kariery zawodowej - poczynając od juniorów, a skończywszy na pracownikach z ponad 5-letnim doświadczeniem w tym obszarze. Wyniki bez wątpienia świadczą nie tylko o tym, że w tym zawodzie trzeba nieustająco się uczyć – czego respondenci mają pełną świadomość. Pokazują one także, że  rynek kompetencji UX cały się poszerza. Przybywają nowe narzędzia, metodyki, podejścia. Tu z pewnością nie ma miejsca na nudę i zastój – mówi Anna Owsiańska, Product Specialist w UX Upgrade, marce szkoleniowej Symetrii.

Ankieta obejmowała zagadnienia zw. z projektowaniem (doświadczeń, treści, interakcji oraz graficznym), zarządzaniem produktem oraz badaniami. Na jej podstawie powstało zestawienie TOP 10 kompetencji, których szukają osoby z branży UX. 

Bądź na bieżąco z tematem nowych technologii

UX Design. Mocne i słabe strony

W zakresie projektowania doświadczeń, najmniejszy problem stanowi dla ankietowanych budowanie person - 59 proc. twierdzi, że zna się na tym dobrze. Natomiast, zdecydowanie najgorzej jest w obszarze znajomości narzędzia Service Blueprint - aż 77 proc. pytanych zna je słabo. Z kolei na etapie badania projektowania interakcji okazało się, że aż 81 proc. ankietowanych słabo zna obszar privacy by design (najwięcej - 60 proc. - dobrze sobie natomiast radzi z prototypowaniem lo-fi). Nie dziwi zatem fakt, że na pierwszym miejscu wśród kluczowych kompetencji, które chciałyby rozwijać osoby związane z branżą UX, znalazło się właśnie pojęcie “privacy by design”. W świecie, w którym pojęcia takie jak ochrona prywatności i dane osobowe odmieniane są przez wszystkie przypadki, znajomość tego zagadnienia - rozumienie jego znaczenia oraz umiejętność przewidywania kierunków zmian i ich ducha - jest kluczowa już na etapie projektowania i samego myślenia o produkcie.

– Jak istotny dla zainteresowanych jest etap projektowania interakcji, dowodzi też znalezienie się w zestawieniu potrzeby odbywania warsztatów projektowania UX oraz zagadnień związanych z dostępnością. To ostatnie pojęcie to zresztą bez wątpienia znak naszych czasów. Zrozumienie potrzeb drugiego człowieka i dostosowanie się do nich to kluczowe aspekty UX, na które zawsze powinno się kłaść nacisk – mówi Piotr Chwiedziewicz, Head of Growth w Symetrii.

Słowo “empatia” zostało zaliczone do grona “buzz words”, czyli najważniejszych, najbardziej popularnych określeń związanych z rokiem 2020 - tak wynika z cytowanego wyżej raportu UX trend 2021. Lockdown i związana z tym zmiana stylu życia, sprawiły że w internecie pojawiła się duża grupa osób, które do tej pory nigdy nie korzystały albo korzystały rzadko z tego narzędzia, a teraz zostały do tego zmuszone przez okoliczności. Dotyczy to m.in. osób starszych, niepełnosprawnych. W tym kontekście pojęcie takie jak dostępność (ułatwienie pozyskania informacji przez użytkownika bez względu na trudności z jakimi się boryka), a co za tym idzie – inkluzywność nabrały szczególnego znaczenia.

– Inkluzywność jest swego rodzaju uzupełnieniem dostępności. Chodzi o to, by treści w żaden sposób nie sugerowały lub wprost nie wykluczały pewnych grup. Oczywiście mamy swoją grupę docelową, na której chcemy się w głównej mierze skupiać, jednak nie możemy tworzyć treści w taki sposób, by sugerowały one, że strona jest np. skierowana tylko do młodych, zamożnych osób, które są zdrowe. Znajomość podstaw projektowania uniwersalnego oraz zasad tworzenia dostępnych produktów cyfrowych to kompetencje, które przydadzą się przede wszystkim każdemu UX/UI designerowi, ale skorzystają także deweloperzy czy Product Ownerzy – mówi Piotr Chwiedziewicz, Head of Growth w Symetrii.

UX Writing. Lepsze treści i lepsze produkty

Tone of voice (albo tone & voice) marki to kluczowy element strategii komunikacji oraz treści i jednocześnie - najwyraźniej - achillesowa pięta osób zajmujących się UX-em. 65 proc. osób przyznało, że wytyczne dla stylu treści zna słabo, a 44 proc. tak samo oceniło swoją wiedzę z zakresu UX writingu.

– Nikogo nie trzeba przekonywać, że “content is king”, ale UX writing i wytyczne dla stylu treści to znacznie więcej niż proste pisanie tekstów. Planując strategię budowania treści należy przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie, kim są odbiorcy  marki, a co za tym idzie – jakie mają potrzeby i preferencje oraz jakim językiem posługują się w komunikacji. Kolejnym krokiem jest ustalenie tonu relacji na linii klient-sprzedawca – czy przebiega ona w sposób formalny, czy może jest luźniejsza. Dopiero mając tę wiedzę, możemy zacząć tworzyć kontent, którego ostateczny styl wyznacza natomiast rodzaj i miejsce komunikatu – czy jest to wpis w social mediach, notka na blogu firmowym itp. Jest to zatem bardzo istotny, ale i niełatwy kawałek chleba, co potwierdzają wyniki – mówi Anna Owsiańska, Product Specialist w UX Upgrade.

W zakresie projektowania graficznego, badanie wskazuje na częsty brak znajomości motion design (73 proc. respondentów deklaruje, że zna słabo tę technikę) oraz z zakresu dokumentowania interfejsu (47 proc. zna słabo). Dobrze wykształconymi umiejętnościami są natomiast projektowanie wizualne UI i responsive design (odpowiednio 43 i 42 proc. zna dobrze). 

– Badanie zwróciło naszą uwagę na rosnącą potrzebę rozwoju w obszarze projektowania interface – zarówno pod kątem pracy zespołowej, jak i znajomości samych narzędzi – np. Figmy. To świetne, choć nadal mało popularne, narzędzie, które pozwala na projektowanie atrakcyjnych prototypów oraz usprawnia współpracę i komunikację między wszystkimi osobami zaangażowanymi w pracę nad produktem – mówi Anna Owsiańska.

Szukasz pomysłu na biznes?

UX. Jak tworzyć firmę na dobrych praktykach

Jak wynika z raportu Symetrii oraz UX Upgrade, w obszarze prowadzenia procesu projektowego, ponad połowa respondentów ma najmniejszą wiedzę z zakresu budowania kompetencji UX w zespole - 52 proc. deklaruje, że zna się na tym słabo, a tylko 16 proc. dobrze. Temat design sprint słabo zna co drugi badany, podobnie zarządzanie insightami. Co trzeci źle się czuje w zakresie relacji z interesariuszami, briefowaniu zespołu, priorytetyzacji funkcji.

Badanie aspektów pracy produktowej z kolei wykazało, że 74 proc. ankietowanych słabo zna pojęcie product discovery, a 67 proc. definicję mierników UX. Najwyższym wynikiem cieszy się natomiast analiza konkurencji i trendów – 45 proc. respondentów deklaruje, że zna dobrze ten obszar.

– Tylko liderzy, którzy rozumieją zarówno design, jak i biznes, mają największy potencjał by osiągać ambitne cele, budować zmotywowane zespoły i rozwijać karierę – przekonuje Wojciech Chojnacki, Strategy Director w Symetrii oraz pomysłodawca programu UXalliance Design Leaders Masterclass.

– Prawidłowe rozumienie tego, kim jest UX czy UI Designer, jaką powinien pełnić rolę i czym się zajmować w firmie, to podstawa tego, żeby w ogóle myśleć o prawidłowym projektowaniu doświadczeń odbiorcy. Niestety, ciągle wiele firm ma z tym problem – często UX-owcy zajmują się właściwie wszystkim, co kojarzy się z interfacem. Ten brak zrozumienia wpływa często na “rozmycie się” funkcji, utrudnia rozwijanie faktycznie potrzebnych kompetencji stricte z zakresu UX. 

“Design-driven companies” – w ten sposób analitycy McKinsey określają firmy, w których nie zostało ono zamknięte w dedykowanym departamencie, lecz przenika wszystkie szczeble i działy, stanowiąc trzon kultury organizacyjnej. Nie jest niespodzianką, że radzą sobie one o niebo lepiej niż oporna pod tym względem konkurencja – wynika z przeprowadzonego przez nich badania. 

– Rolą lidera jest z jednej strony dbanie o rozwój pracowników, z drugiej budowanie w organizacji “ducha UX”. Robert Martin z Uniwersytetu w Toronto powiedział kiedyś “dziś już nie wystarczy, że ludzie biznesu będą lepiej rozumieć projektantów. Sami muszą stać się projektantami”. To święta prawda stojąca u podstaw rozwoju całej firmy w kontekście UX  – dodaje Piotr Chwiedziewicz.