Stażyście trzeba będzie zapłacić? Ministerstwo Pracy planuje duże zmiany

Koniec bezpłatnych staży

16 września 2025 roku na Zespole ds. Programowania Prac Rządu pojawił się przygotowany w Ministerstwie Pracy projekt ustawy zakładającej wyeliminowanie zjawiska bezpłatnych staży, który trafił następnie do wykazu prac Rady Ministrów. Projekt przewiduje wynagrodzenie za staż. Minimalna kwota została określona jako 35 proc. przeciętnego wynagrodzenia podanego przez GUS w kwartale poprzedzającym staż (obecnie to 8748,63 zł). Jednocześnie nie może to być więcej niż przeciętne wynagrodzenie. Oznacza to, że minimalne wynagrodzenie za staż wyniosłoby obecnie ok. 3062 zł brutto. 

Autorzy zmian powołują się na badania zrealizowane w 2023 r. na zlecenie MRPiPS. Wynika z nich, że ponad jedna trzecia firm oferujących praktyki proponuje je wyłącznie w formie bezpłatnej, a kolejne niespełna 20 proc. decyduje się na wynagrodzenie tylko w części ofert. Wśród pracodawców wypłacających wynagrodzenie za praktyki, większość wynagrodzenia nie przekraczała kwoty 1800 zł. Z kolei około 20 proc. młodych ludzi uczestniczących w badaniu odbyło nieobowiązkowe praktyki lub staże w trakcie nauki, natomiast niespełna 18 proc. skorzystało z takich form już po ukończeniu edukacji.

Urlop w czasie stażu

Przewidziano także, że czas trwania stażu nie może być dłuższy niż 6 miesięcy oraz 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Ponadto stażyście ma przysługiwać jeden dzień wolny za każdy przepracowany miesiąc stażu, a od czwartego miesiąca stażu - dwa dni urlopu. Pracodawca będzie zobowiązany do podpisania umowy, natomiast osoba na stażu będzie podlegała ubezpieczeniu na podobnych zasadach, jak w przypadku umów zlecenia.

Czy stażysta powinien dostawać wynagrodzenie?

Biorąc pod uwagę fakt, że stażysta dopiero uczy się i zdobywa doświadczenie, kwestia wynagrodzenia może budzić pewne wątpliwości. - W wielu przypadkach praca stażysty nie jest na tyle efektywna, żeby zdaniem pracodawcy zasługiwała na poziom minimalnego wynagrodzenia - mówił PAP Robert Lisicki z Konfederacji Lewiatan. Sądzi, że zbyt duże obciążenie pracodawców może skutkować ograniczeniem ofert staży. Jego zdaniem słuszna jest natomiast dyskusja o poprawie warunków odbywania staży, w tym zdobywania doświadczenia i faktycznej nauki. 

Oczekiwania młodych

A czego oczekują młodzi od staży? W roku akademickim 2024/2025 organizacja przeprowadziła badanie "Praktyki i staże studenckie" na próbie 1330 studentów na terenie Polski. Rzecznik prasowy Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS) Mateusz Nesterowicz podkreślił, że dla młodych ludzi odbycie bezpłatnego stażu powoduje poczucie niesprawiedliwości. Minimalne wynagrodzenie nie było jedynym satysfakcjonującym rozwiązaniem. Wskazywano także na zapewnienie rekompensat za dojazdy, czy benefitów w formie jedzenia i picia.

 Prace nad wprowadzeniem zakazu bezpłatnych staży prowadzone są także na szczeblu europejskim. To właśnie podczas polskiej prezydencji w Radzie UE udało się wypracować porozumienie i rekomendacje do odpowiedniej dyrektywy.