Nowy wiek emerytalny musi wejść w życie. Ekspert: "Inaczej będziemy pracować po 50 lat"

"W Polsce coraz poważniejszym problemem będzie po prostu niski poziom emerytur i moim zdaniem trzeba by było powiązać politycznie podwyższenie wieku emerytalnego z podniesieniem świadczeń emerytalnych" - mówi Marek Naczyk, profesor polityki społecznej porównawczej na Uniwersytecie Oksfordzkim. W rozmowie z Gazeta.pl wyjaśnia, co mogłoby pomóc polskim pracownikom uniknąć głowowych emerytur.

Reforma emerytalna - teraz! 

- Z czysto ekonomicznego punktu widzenia najkorzystniejsze byłoby podniesienie wieku emerytalnego jak najszybciej, najlepiej z dnia na dzień. Tak, żeby nie tracić czasu i od razu odczuć efekty ekonomiczne - mówi profesor. I zaczęła rządzących do podjęcia radykalnych kroków. Przede wszystkim niepopełniania błędów z 20212 roku, gdy reforma emerytalna zderzyła się z bardzo dużymi protestami społecznymi. 

W latach 2013-2017 wiek emerytalny kobiet wynosił 67 lat. Chwilowa reforma spotkała się z dużym sprzeciwem społecznym. Po jego obniżeniu o aż 7 lat Polska ma jeden z najniższych wieków emerytalnych dla kobiet w całej Europie. I zaczyna być to problemem.

Wydłużona praca a godna emerytura

Aby zapewnić sobie godną emeryturę przy obecnym poziomie składek, najmłodsi pracownicy w Polsce musieliby pracować nawet 50 lat. Jest to trudne do zaakceptowania, dlatego reforma systemu emerytalnego nie powinna ograniczać się jedynie do podniesienia wieku emerytalnego, ale obejmować także inne zmiany.

- Przy składce, którą mamy, najmłodsi pracownicy musieliby pracować około 50 lat, żeby zapewnić sobie godną emeryturę, co wydaje się trudne do zaakceptowania. Poza podniesieniem wieku reforma powinna obejmować inne elementy systemu, żeby była skuteczna - mówi Marek Naczyk, profesor polityki społecznej porównawczej na Uniwersytecie Oksfordzkim w rozmowie z Gazetą.pl.

Możliwe rozwiązania reformy emerytalnej

Jednym z pomysłów na poprawę sytuacji jest powiązanie podwyższenia wieku emerytalnego ze wzrostem świadczeń, co wpłynęłoby na wyższą jakość życia seniorów. Alternatywą mogłaby być emerytura obywatelska, gwarantująca każdemu minimalne świadczenie, stopniowo zastępująca dodatki jak „trzynastka” i „czternastka”.

- Jakimś rozwiązaniem jest wprowadzenie emerytury obywatelskiej, przyznawanej każdemu niezależnie od tego, ile składek zapłacił, tak by dysponował przynajmniej niezbędnym minimum. W Polsce mamy trzynastkę i czternastkę, które są równe dla wszystkich emerytów i które mogłyby zostać stopniowo przekształcone w bazę wypłacaną wszystkim - proponuje ekspert.

Jeśli wiek emerytalny nie wzrośnie, inną opcją pozostaje podniesienie podatków lub składek emerytalnych. - Jeśli chcemy utrzymać emerytury na tym samym poziomie co dotychczas, nie podwyższając wieku emerytalnego, musimy po prostu się zgodzić na to, że będziemy płacić wyższe podatki czy wyższe składki emerytalne - teraz wynoszą około 20 proc., musiałaby wzrosnąć do 30 proc., co też dla pracowników byłoby bardzo bolesne - mówi Marek Naczyk.

Podwyższenie wieku emerytalnego niemożliwe?

Marzena Okła-Drewnowicz, minister ds. senioralnych była z wizytą w programie „Gość Radia ZET” i odniosła się w wywiadzie do krążących informacji o podniesieniu wieku emerytalnego.

- O wieku emerytalnym tak naprawdę zdecydowali już wyborcy i do tego tematu w ogóle nie wracamy - zadeklarowała minister. Jej zdaniem Polacy w poprzednich wyborach wyrazili sprzeciw wobec podnoszenia wieku emerytalnego i rząd nie zamierza podnosić wieku emerytalnego na siłę. Trwają jednak prace nad zachęceniem seniorów do dłuższej pracy. Szczególnie po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Wedle zapowiedzi minister rząd planuje zachęcać przedsiębiorców do tworzenia, a osoby pracowników do pozostawania na swoich stanowiskach nawet na części zatrudnienia. Ministerstwo zastanawia się również nas uruchomieniem programów przekwalifikowania dla osób starszych.

Wiek emerytalny dla kobiet 2025

Aktualnie kobiety mogą przejść na emeryturę w wieku 60. lat. W latach 2013-2017 wiek emerytalny kobiet wynosił 67 lat. Poza Rumunią, Polska ma najniższy wiek emerytalny dla kobiet w całej Europie. W latach 2013-2017 wiek emerytalny kobiet wynosił 67 lat. Reforma spotkała się z dużym sprzeciwem społecznym. Po jego obniżeniu Polska ma jeden z najniższych wieków emerytalny dla kobiet w całej Europie.

Międzynarodowy Fundusz Walutowy radzi Polsce, aby powiązała wiek przejścia na emeryturę z oczekiwaną długością życia. Zdaniem urzędu poprzez wydłużający się czas życia seniorów skazujemy ich na głodowe świadczenia. Najlepszym rozwiązaniem byłoby zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Na razie nie ma rekomendacji, aby wydłużać wiek emerytalny do 67. roku życia.

Wiek emerytalny dla mężczyzn 2025

W Polsce wiek emerytalny dla mężczyzn wynosi 65 lat i pozostanie na tym samym poziomie także w przyszłym roku. Każdego roku w Polsce na emeryturę przechodzi 244 tys. mężczyzn oraz 234 tys. To duże obciążenie dla systemu emerytalnego.

Wcześniejsza emerytura i początek wypłaty emerytury

Prawo do minimalnej emerytury w polskim systemie emerytalnym przysługuje wyłącznie osobom, które mają określony staż pracy. To 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Najbliższe miesiące przyniosą zmiany w tym zakresie. O emeryturę minimalną będzie można starać się już po 5 latach stażu pracy.

Emeryturę w minimalnej wysokości, czyli 1780,96 zł brutto nadal będą jednak otrzymywać te osoby, które udokumentują 20 i 25 lat stażu pracy. Emerytura minimalna będzie waloryzowana w marcu 2025 roku. 

Waloryzacja emerytur 2025

Waloryzacja emerytur i świadczeń w 2025 roku obejmie kilka dodatków i wypłat z ZUS. Wiadomo już, że emerytury zwiększą się mniej więcej o 5,82 proc. Dzięki temu minimalna emerytura brutto wzrośnie do 1884,69 zł, co oznacza dodatkowe 1244,28 zł rocznie dla seniorów.

Przykładowe stawki waloryzacji:

• Emerytura w kwocie 1500 zł brutto otrzyma podwyżkę o 82,80 zł
• Emerytura w kwocie 2000 zł brutto otrzyma podwyżkę o 110,40 zł
• Emerytura w kwocie 2500 zł brutto otrzyma podwyżkę o 138,00 zł
• Emerytura w kwocie 3000 zł brutto otrzyma podwyżkę o 165,60 zł
• Emerytura w kwocie 3500 zł brutto otrzyma podwyżkę o 193,20 zł
• Emerytura w kwocie 4000 zł brutto otrzyma podwyżkę o 220,80 zł
• Emerytura w kwocie 4500 zł brutto otrzyma podwyżkę o 248,40 zł

Waloryzacja będzie miała wpływ na wysokość wypłacanej w kwietniu 13. emerytury. W 2025 roku również "czternastki" będą wypłacane w kwocie, która także będzie wyższa o wskaźnik waloryzacji.