Kto wygra, a kto straci na wojnie z Rosją

W dalszej części tekstu dowiesz się:

• Jaka jest sytuacji Polski na rynku paliw?
• Czy może nam pomóc energetyka atomowa?
• Ile wyniesie inflacja?
• Które produkty będą drożeć?

Cały tekst znajdziesz w My Company Polska lub po zalogowaniu z aktywnym dostępem do wszystkich treści na portalu mycompanypolska.pl  

Bez względu na faktyczny wynik wojny (tekst powstaje w pierwszej połowie marca) bez cienia wahania można stwierdzić, że Rosja już tę wojnę przegrała, przynajmniej w gospodarczym znaczeniu. Lub – by nieco tę kwestię zawęzić – przegrał ją prezydent Rosji, bo odpowiedzialność spada na niego.

Próba przewidzenia zachowania kursów poszczególnych aktywów w konsekwencji rosyjskiej inwazji jest bezcelowa. Przed rynkami jeszcze wiele punktów zwrotnych i równie wiele niewiadomych do rozstrzygnięcia. Rynkowa zmienność to wprawdzie raj dla wprawionych day traderów, ale również oni mogą przewidywać co najwyżej kilkugodzinne trendy. Długoterminowi inwestorzy mają nad czym rozmyślać.

Co dała nam Rosja

Wiemy prawie na pewno (prawie, bo gdy emocje opadną, rzeczywistość może okazać się inna niż zakładana, a sytuacja się zmienić także z innych przyczyn np. przewrotu w Rosji), że Rosja stała się pariasem Europy i utraciła status przewidywalnego partnera w relacjach gospodarczych. Co może samo w sobie nie miałoby dużego znaczenia, gdyby nie rola Rosji w zaopatrywaniu Europy w paliwa kopalne. W 2021 r. Rosja wydobyła 761 mld m sześc. gazu, z czego 158 mld dostarczyła do Europy (ok. 20 proc. wydobycia), która z kolei pokryła dzięki nim 32 proc. popytu (dane za Międzynarodową Agencją Energii). A wiemy przecież, że Europa byłaby skłonna kupić znacznie więcej gazu. Jednak skok cen w drugiej połowie roku ograniczył apetyt na dostawy z Gazpromu (w 2019 r. było to 37 proc. i więcej o 17 bln m sześc.).

Rosja wydobyła też 524 mld t ropy, co daje ok. 11,3 mln baryłek dziennie, z czego 7,8 mln baryłek trafiło na eksport (69 proc.). Około 60 proc. rosyjskiego eksportu ropy trafia do Europy, co daje 4,7 mln baryłek dziennie. Światowy popyt na ropę ma w tym roku sięgnąć 99,7 mln baryłek dziennie. I choć rynek jest rozdrobniony na wielu różnych producentów ropy, to Rosja zajmuje na nim wysoką trzecią pozycję (za USA i Arabią Saudyjską) ze znaczącym udziałem (11,3 proc.), który w przypadku dostawców dla Europy jest jeszcze większy. Stary Kontynent zużywa 14 mln baryłek ropy dziennie, dostawy z Rosji zaspokajają więc jedną trzecią dostaw. Łatwo jest więc zrozumieć, dlaczego w pierwszych dniach po inwazji i nakładaniu kolejnych sankcji notowania zarówno gazu, jak i ropy ruszyły znacznie w górę.

Sytuacja na rynku paliw jest jednak skomplikowana i zmienna. Polska może już pod koniec roku uniezależnić się od rosyjskiego gazu po dokończeniu budowy Baltic Pipe, ale kilka państw europejskich jest od dostaw Gazpromu uzależnionych. Analitycy Saxo Banku wskazują jednak, że elektrownie gazowe łatwo przestawić na spalanie węgla, a nowoczesne instalacje do wychwytywania dwutlenku węgla są dziś znacznie tańsze i pozwalają zatrzymać nawet 95 proc. emisji. Możliwe więc, że to węgiel skorzysta na zmianach najbardziej i najszybciej.

Wybuch wojny może obudzić w świecie Zachodu coś więcej niż wstręt do wszystkiego, co putinowskie. Wśród największych eksporterów ropy i gazu znajdziemy niewiele liberalnych demokracji i rządów, które prawa człowieka wpisują do konstytucji. Jeśli wizja katastrofy klimatycznej nie przemówiła jeszcze do wszystkich, być może wpływ na decyzje konsumentów i rządów będzie miała rosnąca świadomość faktycznej ceny płaconej...