Kryzys gospodarczy, wypalenie zawodowe, pokolenie Z na rynku pracy. Jak zarządzać zespołem w dzisiejszych czasach

Powiedzieć, że w ostatnich trzech latach sporo się zmieniło, to nic nie powiedzieć. Nagłe i niespodziewane załamanie, jakie przyniosła pandemia, wymusiło na firmach konieczność odnalezienia się w nieznanych dotąd okolicznościach. Globalne kryzysy, wojna w Ukrainie, a równolegle rosnąca na rynku obecność milenialsów i przedstawicieli pokolenia Z sprawiły, że firmy coraz częściej dostrzegają korzyści płynące z demokratycznych stylów zarządzania. Wdrażają je, ponieważ słusznie nie widzą już możliwości powrotu do „biznesu po staremu”.

Jeszcze ważniejsza niż dotychczas stała się proaktywność i wyznaczanie nowych, długofalowych strategii działania. A tych nie sposób kreślić bez pracowników. Ich właściwa motywacja i dobre samopoczucie są niezbędne, by móc szybko dostarczać produkty na rynek czy utrzymać przewagę konkurencyjną. Rozwój firmy nie jest możliwy bez ludzi, ich wiedzy i umiejętności, kreatywności, lojalności i zaangażowania. Dobitnie przekonuje się o tym aż 72 proc. organizacji w Polsce, które – jak pokazał tegoroczny raport ManpowerGroup „Niedobór talentów” – ma problem z obsadzeniem stanowisk pracownikami o pożądanych kompetencjach.

Wszechobecny stres i wypalenie

Wbrew pozorom, sytuacja nie wygląda korzystnie także z perspektywy pracowników. Czterdzieści sześć proc. przedstawicieli pokolenia Z i 45 proc. milenialsów czuje się wypalonych z powodu presji związanej z wykonywanymi obowiązkami (raport Deloitte Global 2022 Gen Z & Millennial Survey). Aż 47 proc. czyli prawie połowa pracowników w Polsce – to z kolei dane z raportu MultiSport Index 2023 – jest przytłoczonych nadmierną liczbą obowiązków, a jeszcze więcej (49 proc.) przyznaje, że zdarza im się przenosić stres zawodowy do domu. Równocześnie, aż 59 proc. pracowników na świecie (według badania Gallupa State of the Global Workplace 2023), to tzw. quiet quitterzy – czyli osoby niezaangażowane, wykonujące minimum swoich obowiązków, pozbawione motywacji i poczucia łączności z miejscem pracy.

Skutki stresu związanego z pracą to m.in.: obniżona koncentracja, rozproszenie uwagi, pogorszenie zdolności perspektywicznego myślenia, mniejsza kreatywność, osłabiona pamięć i większa częstotliwość popełniania błędów. Stres wiąże się z ogromnym dyskomfortem osób, które go odczuwają, ale jest też niebagatelnym kosztem dla pracodawców. Co mogą oni zrobić, żeby ograniczyć napięcie towarzyszące pracownikom, a przy tym osiągnąć lub utrzymać biznesowy sukces?

Nowe modele pracy, czyli kompleksowy dobrostan

Rozumienie i rozwijanie potencjału pracowników, ich kompetencji, kreatywności, umiejętności adaptacji, to dzisiaj wielkie wyzwanie dla firm. Konieczna jest zmiana modeli i priorytetów w zarządzaniu ludźmi oraz zadbanie o ich kompleksowy dobrostan. Wielu pracowników nie chce już sztywno funkcjonować w nieelastycznych strukturach firm. Chcą pracować tak, żeby móc łączyć sferę prywatną i zawodową, odczuwając przy tym jak najmniejszy niepokój. Dlatego chętnie korzystają z możliwości pracy zdalnej czy hybrydowej. Praca na odległość niesie jednak ze sobą inne ryzyko – osłabienie relacji łączącej pracowników, poczucie wyobcowania. Bardzo ważne jest więc dbanie o dobrą komunikację, relacje i kulturę organizacji, szczególnie gdy ludzie nie spotkają się codziennie w biurze.

Kolejnym krokiem na drodze do osiągniecia biznesowych korzyści jest dostrzeganie potencjału pracowników. Jeżeli mają oni szansę realizować się w różnych dziedzinach czy samodzielnie wybierać projekty, pracują z większym zaangażowaniem, odczuwają satysfakcję, a organizacja na tym zyskuje.

Coraz częściej zdarza się, że niektóre zadania pracowników przejmuje rozwijająca się technologia. W tych okolicznościach niezwykle ważne jest, by firmy potrafiły płynnie łączyć procesy automatyzacji z pracą ludzką. Tak by technologia wspierała dobrostan pracowników i pozwalała im przekierować energię na inne zadania, a ich talenty mogły być wykorzystane w nowych obszarach.

Nastawienie na wspólny sukces wymaga zmiany sposobów myślenia i działania. Niestety, wiele pozostaje w tej kwestii do zrobienia. W raporcie Deloitte Global Human Capital Trends 2021 na pytanie „Jakie są najważniejsze rezultaty wysiłków związanych z transformacją pracy, które masz nadzieję zobaczyć w najbliższym roku do trzech lat?” tylko 22 proc. polskich liderów wskazało jako kluczowe dobre samopoczucie pracowników. Tymczasem, jak pokazuje badanie Benfit Systems z 2022 roku „Zmęczeni obojętni, niezaangażowani. Postpandemiczne potrzeby pracowników”, ich znaczna część oczekuje od pracodawców wsparcia z zakresu wellbeingu. Czterdzieści osiem proc. badanych chętnie skorzystałoby z pomocy psychologicznej, a 47 proc. z rozwiązań wspierających aktywność fizyczną i zdrowy styl życia. Wielu z nich jest skłonnych zmienić pracę bądź nie przyjąć oferty w zależności od podejścia pracodawcy do zarządzania tym obszarem.

Proaktywność na co dzień

Odpowiedzią na zmieniający się rynek, ewoluujące zasady współpracy, kondycję oraz oczekiwania pracowników, są narzędzia pomagające osiągnąć im dobrostan.

Benefit Systems udostępnił pracodawcom i pracownikom platformę MultiLife. To innowacyjne i kompleksowe narzędzie, które zmienia sposób myślenia o benefitach pracowniczych. Główny nacisk położono w nim nie na zażegnywanie kryzysów, a na profilaktykę – w myśl zasady „Lepiej zapobiegać niż leczyć”.

Użytkownicy MultiLife mogą korzystać w najdogodniejszym dla siebie czasie ze wsparcia w czterech obszarach: psychologia, zdrowie, odżywianie i rozwój. Wsparcie psychologiczne skoncentrowane jest na możliwości spotkania online z psychologiem, który skupia się na psychoedukacji, interwencji kryzysowej, profilaktyce stresu oraz wspiera w kryzysach emocjonalnych. Można także skorzystać z kursów mindfulness i oddychania.

Pakiet „Zdrowie” daje liczne możliwości diagnostyczne. Użytkownicy MultiLife w trosce o swoje zdrowie mogą regularnie przeprowadzać badania profilaktyczne, a ich wyniki omawiać online z lekarzem. Dobre samopoczucie nie jest możliwe bez aktywności fizycznej i tu, niezależnie od poziomu zaawansowania, w sukurs przychodzą konsultacje z trenerem oraz treningi online.

Kategoria „Odżywianie” to przede wszystkim możliwość spotkania z dietetykiem, który przeanalizuje wyniki badań i nawyki żywieniowe, a także udzieli skrojonych na miarę porad dietetycznych i treningowych. Dostępna jest także szeroka baza przepisów, uwzględniająca indywidualne potrzeby i gusta.

Całości dopełnia obszar „Rozwój”, odpowiadający na potrzeby rozwoju i dokształcania. Użytkownicy mają do dyspozycji kursy z zakresu m.in.: zarządzania, przywództwa, doskonałości operacyjnej, wellbeingu, sprzedaży i marketingu, zespołów zdalnych oraz komunikacji i relacji. Dodatkowo można podjąć wyzwanie nauki lub doskonalenia języka obcego. W ofercie dostępne są lekcje z języka angielskiego, niemieckiego i hiszpańskiego, ale także francuskiego, szwedzkiego czy chińskiego. Wieczorny i weekendowy relaks zapewnia z kolei rozbudowana baza e-booków i audiobooków oraz oferta biletów do kina.

Wszystkie te elementy – komfort psychiczny, zdrowie i kondycja fizyczna, odżywianie i rozwój, należą do najważniejszych składowych dobrostanu. Aby osiągać świetne wyniki w pracy i rozwijać skrzydła, większość ludzi potrzebuje dziś takiego kompleksowego wsparcia. Postawa proaktywna – czyli holistyczne dbanie o własny rozwój, a nie doraźne reagowanie na kryzysy i zapaści zdrowotne czy emocjonalne – to klucz do osobistego sukcesu i jeden z elementów niezbędnych dla poczucia zadowolenia z własnej codzienności.