Deloitte: Utrzymanie kontroli i dyskrecja determinują podejmowanie decyzji w firmach rodzinnych

Według badania Deloitte 36 proc. respondentów z firm rodzinnych wskazało utrzymanie majątku przedsiębiorstwa jako główny cel na następne lata. Z kolei dla 49 proc. jednym z priorytetów jest kontynuacja biznesu i wieloletniej tradycji firmy przez kolejne pokolenia.

Firmy rodzinne często potrzebują dodatkowego kapitału, aby rozwijać biznes zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Część z nich przeznacza te środki na wzrost organiczny, czyli zatrudnia dodatkowych pracowników i buduje kolejne obiekty. Inni z kolei finansują wejście firmy na nowe rynki czy też rozwój produktów. Jak twierdzą eksperci Deloitte, mimo powszechnego przekonania o samofinansowaniu się przedsiębiorstw rodzinnych, w zakresie rozwoju biznesu tylko 30 proc. z nich stawia na środki wewnętrzne. Większość jednak zastanawia się nad pozyskaniem kapitału poprzez prywatnych inwestorów, rynki publiczne czy też banki.

Istnieje kilka czynników, które definiują wiele przedsiębiorstw rodzinnych i kształtują decyzje dotyczące zabezpieczenia kapitału. Jedną z nich jest utrzymanie kontroli nad rodziną i możliwoś wpływu na nią. Kolejna ważna rzecz to dyskrecja i prywatność. Dla przykładu jednej z japońskich firm rodzinnych w uzyskaniu kredytu na przeszkodzie stanęła prośba banku o przedstawienie dokumentów, które właściciele trzymali w tajemnicy i traktowali jak osobiste. Dużo przedsiębiorstw koncentruje się też na długoterminowym wzroście, co może wykluczyć zdobycie dodatkowego kapitału poprzez np. IPO.

Działania prospołeczne stanowią obecnie jeden z priorytetów funkcjonowania wielu firm rodzinnych, co potwierdziło aż 19 proc. respondentów badania Deloitte „Global Family Business Survey 2019”. Wiele z przedsiębiorstw wspiera swoje otoczenie poprzez transfer środków na działania filantropijne. Odmiennym i nowym sposobem wsparcia jest natomiast tzw. inwestowanie zaangażowane społecznie, czyli wspieranie inicjatyw, które poza korzyściami finansowymi mają też nieść pozytywną zmianę w otoczeniu.

Siła współpracy

Nawiązanie współpracy z partnerami zewnętrznymi może stać się dla firm rodzinnych zarówno wyzwaniem, jak i szansą. Według ekspertów Deloitte, aż 56 proc. tych przedsiębiorstw dostrzega wagę zasobów ekosystemu biznesowego, czyli sieci firm i instytucji, które działają na rzecz wspólnego dobra, w rozwoju biznesu. Z kolei 65 proc. respondentów stwierdziło, że zwiększyły one kontakt z innymi organizacjami w ciągu ostatnich kilku lat.

Nawiązanie współpracy z zagranicznym dostawcą jest jednym ze sposobów, w jaki firmy rodzinne mogą osiągnąć sukces bez większych zmian operacyjnych. Przedsiębiorcom jest dziś łatwo określić potencjalnego partnera w Indiach czy Zimbabwe, pozyska surowce, informacje i tzw. know-how, a to wszystko nawet bez konieczności opuszczania siedziby przedsiębiorstwa. Czas pandemii i konieczność zdalnej pracy zapewne jeszcze utwierdziły w tym rodzinnych przedsiębiorców.

Majątek firm rodzinnych

Dla 49 proc. firm rodzinnych jednym z długoterminowych priorytetów działalności jest kontynuacja biznesu i wieloletniej tradycji przez kolejne pokolenia. Z kolei ponad jedna trzecia respondentów (36 proc.) wskazała zachowanie majątku przedsiębiorstwa, jako główny cel na następne lata. Jak twierdzą eksperci Deloitte, poszczególni członkowie rodziny często mają jednak swoje własne wyobrażenia i oczekiwania, co do sposobu wykorzystania dotychczasowego dorobku.

Zarządzanie majątkiem jest wyzwaniem dla wielu przedsiębiorstw rodzinnych, szczególnie w przypadku młodych firm. Brak organizacji i wypracowanej struktury może nieść za sobą poważne konsekwencje, a w dłuższej perspektywie nawet upadek. Pomóc w odpowiednim zarządzaniu może na przykład zaangażowanie zewnętrznych profesjonalistów lub wprowadzenie odpowiednich organów ładu rodzinnego czy też systemów sprawowania kontroli

– mówi Tadeusz Dulian, Doradca firm rodzinnych, Deloitte.

Według ekspertów Deloitte odpowiednia dywersyfikacja majątku może złagodzi obawy poszczególnych członków rodziny dotyczące jego zachowania. Może to nie tylko zmniejszy uzależnienie przedsiębiorstwa od rynku krajowego, lecz też ograniczyć negatywny wpływ zmian gospodarczych czy też politycznych.