Bez zwierząt i roślin. Bill Gates zainwestował w innowacyjne masło

Savor ma swoją siedzibę w San Jose. Opracował masło wytwarzane wyłącznie z dwutlenku węgla i wodoru – bez udziału zwierząt, roślin czy mikroorganizmów. Produkt otrzymał w USA status GRAS (Generally Recognised as Safe), co otwiera drogę do jego zastosowania w wypiekach, wyrobach cukierniczych i produktach mlecznych.
Tłuszcz jest opracowany metodą termochemiczną, w której źródłem węgla jest CO₂, a wodoru… woda. Dzięki temu podejściu powstają związki chemiczne identyczne z tymi występującymi w tłuszczu mlecznym, masłach roślinnych czy zwierzęcych.
Jak powstaje masło z CO₂?
Proces produkcji rozpoczyna się od wychwycenia dwutlenku węgla z powietrza i uzyskania wodoru z wody. Obie frakcje poddaje się wysokiemu ciśnieniu i temperaturze w obecności tlenu, co prowadzi do utleniania i tworzenia kwasów tłuszczowych. Następnie kwasy są łączone w trójglicerydy, dzięki czemu w laboratorium udaje się odtworzyć różne receptury tłuszczy, od masła kakaowego po płynne oleje roślinne. – Możesz myśleć o kwasach tłuszczowych jako o budulcu tłuszczów i olejów – z tej biblioteki składników tworzymy później trójglicerydy dopasowane do konkretnych zastosowań – tłumaczy Chiara Cecchini, wiceprezes ds. komercjalizacji w Savor.
Potencjał skalowalności
W odróżnieniu od fermentacyjnych technologii komórkowych, termochemiczne podejście Savor nie wymaga hodowli mikroorganizmów i – jak przekonuje firma – łatwiej je rozbudować. Pilotażowy zakład w Batavii (Illinois) o powierzchni 2 300 m² ma już zdolność produkcji dużej liczby ton tłuszczu, a kolejne fabryki mogą powstać dzięki partnerstwom z dużymi graczami branży spożywczej. – Nasza technologia łączy skalowalność z elastycznością – to kluczowe, by odpowiadać na potrzeby różnorodnych producentów żywności – podkreśla współzałożycielka Kathleen Alexander.
Bezpieczeństwo i zastosowania
Produkt Savor uzyskał w USA status self‑GRAS, co oznacza uznanie go za bezpieczny dodatek do żywności. Obecnie trafia głównie do ekskluzywnych restauracji i piekarni w rejonie Zatoki San Francisco, ale startup prowadzi też rozmowy z międzynarodowymi firmami z sektora FMCG. Już niebawem ma pojawić się na półkach jako masło i wersja masła kakaowego, a w dalszej perspektywie – inne rodzaje tłuszczów do zastosowań cukierniczych, mleczarskich i piekarniczych.
Wsparcie inwestorów i plany rozwoju
Do tej pory Savor pozyskał 33 mln dolarów od takich funduszy jak Breakthrough Energy Ventures i Synthesis Capital. Firma ma na koncie dziesięć oczekujących i przyznanych patentów obejmujących cały proces od surowca po finalny produkt.
Wpływ na środowisko
Według danych FAO hodowla zwierząt odpowiada za 14,5% globalnej emisji gazów cieplarnianych, obejmując produkcję mleka i mięsa. Proces Savor nie generuje dodatkowych gazów cieplarnianych, nie wymaga gruntów rolnych, a zużycie wody stanowi mniej niż jedną tysięczną tej potrzebnej w tradycyjnym rolnictwie. Bill Gates, który przetestował masło z CO₂ osobiście w lipcu 2024 roku, podkreśla na blogu: „Przejście na tłuszcze i oleje produkowane laboratoryjnie może początkowo wydawać się dziwne. Ale jego potencjał do znacznego zmniejszenia naszego śladu węglowego jest ogromny. Nie uwalnia gazów cieplarnianych, nie wykorzystuje areału i zużywa mniej niż jedną tysięczną wody. A co najważniejsze – smakuje naprawdę dobrze, ponieważ chemicznie tak właśnie jest.”
Savor zaczyna od masła, ale wierzy, że proces molekularny może być wykorzystany do produkcji różnych innych produktów spożywczych w przyszłości.
Ceny masła idą na rekord. Na Wielkanoc zapłacimy 12 zł za kostkę
Choć do inflacji na skalę 20 proc. jeszcze daleko, niektóre produkty drożeją jeszcze bardziej. Masło w styczniu podrożało o 30 proc. – W mojej ocenie, przyszedł czas na wyznaczenie nowego progu psychologicznego. Prawdopodobny jest scenariusz, że masło będzie kosztowało nawet 12 zł w cenie regularnej i 8,99 zł lub więcej w promocji - wskazuje Piotr Bielą, współautor raportu UCE RESEARCH na temat drożejących cen.