Polska firma stworzyła "broń" na największy problem fabryk. Teraz rusza na podbój Europy i USA

Długi czas oczekiwania na wyniki z laboratorium, mała liczba pomiarów oraz podejmowanie decyzji bez aktualnych danych o trwającym procesie to problemy, które występują wszędzie. Dotykają fabryk chemicznych w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Czechach, Hiszpanii i USA, tak samo jak w Polsce. Dlatego firma Gekko Photonics, po udanym wprowadzeniu swoich rozwiązań w kraju, planuje wejść na rynki zagraniczne. Celem jest znalezienie pierwszych klientów i stworzenie sieci sprzedaży technologii spektroskopii inline.

– Klienci z Włoch, Wielkiej Brytanii czy USA mają podobne potrzeby jak w Polsce. Mają te same problemy: przeładowane laboratoria, trudności z dostępem do danych oraz drogie przestoje. Dlatego zaczynamy budować sieć zagranicznych partnerów. Jesteśmy już po pierwszych rozmowach z firmami z kilku europejskich rynków, a w najbliższych miesiącach planujemy kolejne, także z partnerami spoza Europy – mówi Bartosz Kawa, CTO odpowiedzialny za rozwój technologii.

Doświadczenie zdobyte na rynku krajowym

W ciągu ostatnich kilku miesięcy firma testowała i wprowadzała swoje systemy pomiarowe w fabrykach chemicznych. Pozwalają one na prowadzenie pomiarów bezpośrednio na linii produkcyjnej. Nie trzeba pobierać próbek, czekać na wyniki analiz ani angażować pracy laboratorium. Informacje o tym, jak proces czy reakcja zachodzą są dostępne na bieżąco, a to umożliwia szybką reakcję w razie ewentualnych nieprawidłowości. Wreszcie tak szczegółowe dane pozwalają na precyzyjne wskazanie optymalnego momentu zakończenie prowadzenia reakcji czy procesu mieszania.

Pierwsze wdrożenia zostały zrealizowane w produkcji żywic epoksydowych, gdzie wykazano znaczne oszczędności czasu i surowców. Równolegle prowadzone są studia wykonalności w innych segmentach przemysłu chemicznego – m.in. w produkcji klejów przemysłowych, kosmetyków, chemii gospodarczej oraz analizowaniu wody. W każdej z tych branż wyzwania są inne, ale wspólny pozostaje cel: uzyskać lepszą kontrolę nad jakością, zmniejszyć straty i zautomatyzować decyzje, które wcześniej opierały się na doświadczeniu i danych z opóźnieniem.

Wdrożenie systemu pomiarowego Spectrally w zakładzie produkującym żywice syntetyczne przyniosło wiele korzyści. Zmiany dotknęły wszystkie poziomy zakładu: od pracowników na linii produkcyjnej, przez laboratoria i dział jakości, aż po zarząd i menedżerów. Efekty były widoczne w różnych obszarach, takich jak operacje, organizacja i finanse.

Przed wprowadzeniem kontroli jakości próbki były pobierane ręcznie i analizowane w laboratoriach. Było to czasochłonne i łatwo można było popełnić błąd. Jednocześnie, jeśli dane o procesie produkcyjnym docierały do tych, którzy ten proces prowadzili, docierały z dużym opóźnieniem - ci nie mogli zareagować na ewentualne nieprawidłowości. Firma nie miała narzędzi do monitorowania procesu na bieżąco.

Po włączeniu systemu Spectrally Inline, firma zmieniła sposób pracy. Najważniejszą zmianą było wprowadzenie ciągłego pomiaru spektroskopowego, a to oznaczało, że odtąd operator otrzymywał szczegółowe informacje o przebiegu reakcji nie rzadziej niż co dwie minuty.

W produkcji czas cyklu skrócił się o ponad 30%. Liczba partii, które nie spełniały norm jakościowych, zmniejszyła się. Dodatkowo, zużycie energii zużywanej w trakcie procesu spadło o ok. 20%, ponieważ urządzenia działały krócej. Dzięki kontroli stężenia dozowanych surowców ich straty zmniejszyły się o ok. co najmniej 10% . System przejął większość rutynowych pomiarów, które do tej pory wykonywał personel. Dzięki temu pracownicy mogą skupić się na analizie i optymalizacji, zamiast tracić czas na powtarzalne czynności. Pracownicy laboratoriów, którzy wcześniej spędzali do 80% swojego czasu na powtarzalnych zadaniach, teraz mają więcej czasu na ich analizę i wdrażanie optymalizacji procesowych.

Rezultaty?

Reakcje chemiczne nie są już prowadzone „na wyczucie”. System pomiarowy sam rozróżnia kolejne etapy w tym rejestruje chwile dodania kolejnych składników. Teraz produkcja jest zatrzymywana, gdy wszystkie surowce zostały użyte i osiągnięto wymagane parametry, a odsetek wadliwych partii znacząco zmalał. Dzięki temu zmniejszamy straty surowców, mniej jest wadliwych partii, a czas produkcji skrócił się o prawie 30%.

Po co ekspansja? Rynek już czeka

Obecna fala automatyzacji procesów przemysłowych nie dotyczy tylko produkcji maszynowej. Coraz więcej firm chemicznych, petrochemicznych i spożywczych szuka sposobów na automatyzację kontroli jakości w tymi analityk chemicznej. Technologie znane dotąd z laboratoriów powinny pracować bezpośrednio na linii – tam, gdzie liczy się czas, koszt i precyzja.

Model współpracy będzie oparty na dwóch sposobach. Pierwszy to bezpośrednie wdrożenia, a drugi to współpraca z dystrybutorami, którzy mają doświadczenie w technologiach pomiarowych lub automatyce przemysłowej. Gekko Photonics pomoże w fazie przygotowania, analizując próbki klienta. Przygotuje raport dotyczący możliwych korzyści, który obejmie analizę procesu produkcji oraz wskazanie miejsc w hali produkcyjnej, gdzie można zastosować rozwiązania Spectrally. W raporcie znajdą się także szacunki dotyczące zwrotu z inwestycji. Zadaniem partnera zagranicznego będzie kontakt z klientem, wdrożenie oraz serwis.

Firma rozpoczęła rozmowy z dystrybutorami i integratorami w Europie pod koniec drugiego kwartału tego roku. Później planuje także zająć się rynkiem amerykańskim, gdzie jest duże zainteresowanie technologiami do przewidywania kontrolowania procesów. Przedstawiciele Gekko Photonics są już po pierwszych rozmowach z partnerami m.in. z Włoch, Portugalii i Wielkiej Brytanii.

Z eksportem przekraczającym 60 mld funtów i wartością dodaną w wysokości 30,4 mld funtów dla brytyjskiej gospodarki, w 2023 roku (najnowsze dane CEFIC) przemysł chemiczny i farmaceutyczny był drugim co do wielkości sektorem produkcyjnym w Wielkiej Brytanii. Sektor oferuje pełną gamę produktów i działa we wszystkich kluczowych obszarach: chemikaliów nieorganicznych, petrochemikaliów, polimerów, agrochemikaliów, farb, detergentów i produktów do pielęgnacji osobistej, a także w chemikaliach specjalistycznych, takich jak kleje, aromaty i zapachy, oraz licznych specjalistycznych produktach przemysłowych – od środków smarnych, dodatków do paliw, chemikaliów budowlanych po katalizatory.

Zgodnie z najnowszymi danymi CEFIC Włochy zajmują trzecie miejsce w Europie pod względem produkcji chemicznej. Obroty w 2022 roku przekroczyły 66 mld euro (z wyłączeniem farmaceutyków), a w sektorze działa ponad 2 700 firm. Włochy utrzymują istotną i strategiczną obecność w segmencie chemikaliów podstawowych, jednak są relatywnie silniej wyspecjalizowane w chemikaliach specjalistycznych i konsumenckich, które stanowią nieco ponad 60% całkowitej wartości produkcji, w porównaniu do 39,4% średniej europejskiej. W 2022 roku sektor odnotował nadwyżkę eksportową w wysokości około 5,9 miliarda euro. W obszarze chemii końcowego zastosowania efekty skali nie są kluczowe — sukces opiera się raczej na zdolności dostarczania klientom wysokowydajnych, dostosowanych do potrzeb produktów, takich jak dodatki i środki pomocnicze dla przemysłu, farby i kleje, kosmetyki i detergenty.

Podobnie, w trendzie wzrostowym znajduje się rynek portugalski. Zgodnie z najnowszymi danymi CEFIC portugalski sektor chemiczny odnotował znaczący wzrost obrotów, osiągając rekordowy poziom i wznawiając trend wzrostowy po okresie pandemii COVID-19. W 2021 roku sektor chemiczny zarejestrował eksport o wartości 8,8 miliarda euro, również powracając do rocznego wzrostu. Sektor chemiczny odpowiadał za 13,8% całkowitego eksportu Portugalii w 2021 roku, umacniając swoją pozycję jako jeden z czołowych eksporterów kraju.

Spectrally - gotowość technologiczna i organizacyjna

System, który wkrótce wejdzie na zagraniczne rynki, jest już sprawdzony. Działa dobrze w warunkach przemysłowych. Wdrożenie odbywa się w kilku krokach: zaczynamy od badania próbek, potem analizujemy miejsca instalacji, a na końcu dostarczamy system i szkolimy pracowników. Dla klientów ważne jest to, że system jest łatwy w użyciu – nie potrzebuje specjalistycznej obsługi i jest łatwy do wdrożenia w hali produkcyjnej.