Nowy wiek emerytalny. Ta grupa zawodowa przejdzie na emeryturę wcześniej niż górnicy i ratownicy

Senat przyjął ustawę, która umożliwi tancerzom baletowym przejście na emeryturę w rekordowo niskim wieku. Zgodnie z nowymi przepisami, tancerki baletowe będą mogły otrzymać świadczenie emerytalne już w wieku 40 lat, a tancerze w wieku 45 lat. Za zmianami głosowało 82 senatorów, jedna osoba była przeciw, a trzy wstrzymały się od głosu.

Nowy wiek emerytalny

Nowy wiek emerytalny dla tancerzy baletowych będzie najniższym w całym systemie emerytalnym w Polsce. Aby skorzystać z tych przywilejów, tancerze muszą spełnić określone warunki:

• posiadać tytuł zawodowy tancerza
• przepracować minimum 20 lat w zawodzie tancerza
• osiągnąć wymagany wiek (40 lat dla kobiet, 45 lat dla mężczyzn)

Dlaczego tancerze potrzebują wcześniejszej emerytury?

W uzasadnieniu ustawy czytamy, że zawód tancerza baletowego jest profesją, której nie można wykonywać do standardowego wieku emerytalnego. Senatorowie podkreślają wyjątkowo obciążający charakter pracy:

— Tancerze narażeni są na ciągłe kontuzje, a ciężkie treningi i częste występy podczas spektakli wręcz wyniszczają ich organizmy — napisano w uzasadnieniu do nowych przepisów.

Dodatkowym argumentem są badania naukowe wskazujące, że tancerze są szczególnie narażeni na osteoporozę. Już w wieku 40 lat wielu z nich zmaga się nie tylko z problemami w wykonywaniu zawodu, ale również z podstawowym poruszaniem się.

Kiedy przepisy wejdą w życie?

Ustawa o nowym wieku emerytalnym dla tancerzy baletowych trafiła już do Sejmu. Jeśli posłowie zatwierdzą przepisy, zmiany mogą wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku. Obecnie tancerze baletowi mogą przechodzić na emeryturę pomostową w wieku 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni).

Kontrowersje wokół nowych przepisów

Propozycja senatorów spotyka się z krytyką ze strony Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wiceminister Sebastian Gajewski wyraził sprzeciw, argumentując, że projekt wprowadza do polskiego systemu nową kategorię emerytury o charakterze uprzywilejowanym. Resort proponuje jako alternatywę programy przekwalifikowania zawodowego dla tancerzy kończących karierę.

Inne grupy zawodowe z prawem do wcześniejszej emerytury

Nowy wiek emerytalny dla tancerzy baletowych byłby najniższym w Polsce, jednak już teraz kilka grup zawodowych ma prawo do wcześniejszego zakończenia pracy.

Artyści sceniczni

Aktualnie najniższy wiek emerytalny dotyczy tancerzy, akrobatów, gimnastyków, ekwilibrystów i kaskaderów:

• kobiety: 40 lat (po 15 latach pracy),
• mężczyźni: 45 lat (po 15 latach pracy).

Wcześniejszą emeryturę mogą otrzymać także:

• soliści wokaliści, muzycy grający na instrumentach dętych i treserzy zwierząt drapieżnych: 45 lat dla kobiet i 50 lat dla mężczyzn (po 15 latach pracy),
• artyści chóru, żonglerzy, komicy cyrkowi i aktorzy teatru lalek: 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn (po 15 latach pracy),
• aktorki i dyrygentki: 55 lat (po 15 latach pracy),
• muzycy instrumentów smyczkowych, perkusyjnych i klawiszowych, operatorzy obrazu filmowego i fotograficy: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn (po 15 latach pracy).

Górnicy

Nowy wiek emerytalny dla górników jest obniżony w zależności od przepracowanych lat pod ziemią. Za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze, wiek emerytalny (standardowo 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) może zostać obniżony o 6 miesięcy. Maksymalne obniżenie może wynieść 15 lat.

Nauczyciele

Nauczyciele i inni pracownicy pedagogiczni urodzeni przed 1 września 1966 roku mogą uzyskać wcześniejszą emeryturę po przepracowaniu co najmniej 30 lat, w tym minimum 20 lat na stanowisku nauczyciela. Warunkiem jest praca w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć i złożenie wniosku przed osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego.

Emerytura pomostowa

Nowy wiek emerytalny w ramach emerytury pomostowej wynosi co najmniej 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Przysługuje osobom wykonującym prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, takim jak:

• pracownicy przemysłu ciężkiego (górnictwo, hutnictwo),
• osoby wykonujące ciężkie prace fizyczne w ekstremalnych warunkach termicznych,
• pracownicy wykonujący prace wymagające szczególnej odpowiedzialności (maszyniści, kierowcy pojazdów uprzywilejowanych, operatorzy żurawi wieżowych),
• pracownicy służby zdrowia na oddziałach intensywnej terapii, psychiatrycznych i odwykowych,
• członkowie zespołów ratownictwa medycznego.

Warunki uzyskania emerytury pomostowej to:

• minimum 15 lat pracy w szczególnych warunkach,
• staż ubezpieczeniowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
• wykonywanie pracy w szczególnych warunkach po 31 grudnia 2008 roku.

Inne grupy z prawem do wcześniejszej emerytury

• pracownicy Najwyższej Izby Kontroli: 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni) po przepracowaniu minimum 15 lat w NIK,
• ratownicy górscy: 50 lat (kobiety) i 55 lat (mężczyźni) po przepracowaniu co najmniej 10 lat,
• opiekunowie dzieci wymagających stałej opieki: pod warunkiem posiadania odpowiedniego stażu pracy do 31 grudnia 1998 roku i spełnienia określonych warunków związanych z niepełnosprawnością dziecka.