Coraz więcej kobiet w zarządach firm. Polska bez powodów do dumy

Odsetek kobiet w zarządach firm na całym świecie rośnie, lecz problem parytetu płci w biznesie nadal nie został rozwiązany. Z szóstej edycji raportu „Women in the Boardroom: A Global Perspective”, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte wynika, że kobiety zajmują o 1,9 proc. więcej stanowisk w zarządach niż w 2017 roku.

Jak komentują przedstawiciele Deloitte, wzrost ten jest jednak wciąż zbyt powolny. W Polsce kobiety stoją na czele 6 proc. spółek giełdowych, stanowią również 13 proc. członków zarządów. Tymczasem według autorów raportu wzrost różnorodności w organizacji przekłada się nie tylko na jej wyniki finansowe, lecz także na poprawę poziomu innowacyjności.

Analiza Deloitte przedstawia wysiłki i postępy 66 krajów, w tym Polski, podjęte w celu zwiększenia udziału kobiet na stanowiskach kierowniczych. Z badania wynika, że tempo zachodzących zmian w poszczególnych państwach jest bardzo zróżnicowane, a kraje, które chwalą się wzrostem udziału kobiet w zarządach firm, osiągnęły to przy użyciu różnych metod.

– W Norwegii i Francji zostały przyjęte kwoty gwarantujące kobietom 40 proc. miejsc w radach nadzorczych spółek publicznych. W Belgii zaś wymagany jest udział każdej płci w zarządach firm na poziomie co najmniej jednej trzeciej. Obowiązek wprowadzenia polityki różnorodności dotyczącej składu organów nadzorujących i zarządzających wynika także z „Dobrych praktyk spółek notowanych na GPW” wprowadzonych w 2016 roku. W Polsce jednak zastosowała ją zaledwie jedna czwarta spółek giełdowych – mówi Dorota Snarska-Kuman, partner Deloitte, liderka Programu Rozwoju Rad Nadzorczych w Deloitte.

Równość niezależnie od płci

W czternastu krajach Unii Europejskiej kobiety stanowią średnio co najmniej 25 proc. członków kadry zarządczej. Są to Austria, Belgia, Dania, Niemcy, Finlandia, Francja, Islandia, Włochy, Łotwa, Holandia, Słowenia, Szwecja, Wielka Brytania i Norwegia, która jest liderem w obszarze różnorodności, a kobiety stanowią tam aż 41 proc. członków zarządów. Z kolei w Kanadzie odsetek przedstawicielek zasiadających w zarządach wyniósł 21,4 proc., co oznacza wzrost o 3,7 proc. w stosunku do 2017 r. Najsłabiej pod tym względem wypadły firmy południowoamerykańskie i azjatyckie, w których kobiety stanowią odpowiednio 7,9 i 9,3 proc. członków zarządu.

Jak zaobserwowali eksperci Deloitte, najwięcej kobiet należy do kadry kierowniczej w europejskich firmach reprezentujących sektor medyczny i farmaceutyczny (28,2 proc.), dóbr konsumenckich (27,7 proc) oraz branżę finansową (26 proc.).

- Choć pocieszający jest fakt, że liczba kobiet na kierowniczych stanowiskach zwiększa się, zdaniem ekspertów Deloitte jeżeli globalny trend nie ulegnie przyspieszeniu, czyli wzrost udziału kobiet nie przekroczy ok. 1 proc. rocznie, osiągnięcie odpowiedniego parytetu w skali światowej zajmie nawet 30 lat. W niektórych krajach, zwłaszcza europejskich oraz w Australii widać realny postęp. Choć jednak średnia globalna nieznacznie wzrosła, tylko sześć krajów na świecie może pochwalić się średnią powyżej 30 proc. – Nasze badanie potwierdza, że bariery utrudniające osiągnięcie różnorodności w organizacjach nie zniknęły. Schematy kulturowe, podświadome uprzedzenia, brak traktowania różnorodności jako celu biznesowego, to kilka z podstawowych z tematów wymagających konkretnych działań. To oznacza potrzebę traktowania różnorodności jako celu strategicznego, wpisania do zadań zarządów i wpływu na ich ocenę – mówi Iva Georgijew, partner w Deloitte, liderka Diversity&Inclusion w Deloitte w Europie Środkowej, założycielka i liderka Klubu SheXO Deloitte.

Przed Polską wciąż długa droga

Globalnie 17 proc. stanowisk w zarządach przedsiębiorstw zajmują kobiety. To wzrost od 2017 roku o niemal dwa proc. Odwilż widać także w kraju. W Polsce kobiety stoją na czele 6 proc. firm i stanowią 13 proc. członków zarządów wszystkich spółek giełdowych. Zajmują też 15,8 proc. miejsc w radach nadzorczych spółek giełdowych z rynku głównego. W fotelu przewodniczącego rady nadzorczej zasiadają w 8,7 proc. analizowanych firm, jest to wzrost o 0,9 pkt. proc. w stosunku do 2017 roku.

– Na różnorodność pracowników pod względem płci stawiają dziś przede wszystkim duże korporacje. To one pierwsze dostrzegły, że zatrudnianie kobiet pozytywnie przekłada się zarówno na styl zarządzania, jak i wewnętrzne relacje w firmie. Dodatkowo, większych graczy – lepiej widać. Przyciągają uwagę nie tylko interesariuszy, ale też organizacji nadzorujących, co rodzi obawy o ryzyko utraty reputacji. Faktem też jest, że w dobie rosnącej popularności idei odpowiedzialnego biznesu firmy zwracają większą uwagę na swoich pracowników, klientów i otoczenie społeczne, w którym działają – mówi Dorota Snarska-Kuman.

Siła tkwi w różnorodności

Równość płci w firmie oznacza także tworzenie produktów i usług lepszej jakości. Dzieje się tak m.in. dzięki zderzeniu ze sobą różnych perspektyw. Takie podejście pomaga w tworzeniu strategii, wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań czy też w zarządzaniu firmą. Uwzględniając więcej czynników zarządy dochodzą do trafniejszych decyzji, a sam proces staje się znacznie ciekawszy w urozmaiconym środowisku. Męsko-damskie zespoły pozwalają patrzeć na biznes z różnych perspektyw, skuteczniej służąc coraz bardziej zróżnicowanej grupie klientów. Jak zauważają eksperci Deloitte, za sprawą kobiet, które znalazły się w organach zarządzających spółek, możliwa jest skuteczna walka ze stereotypami, wyrównywanie poziomu wynagrodzeń, a inne kobiety dostają zachętę do podejmowania ryzyka i wybierania ścieżek kariery tradycyjnie stanowiących domenę mężczyzn.

– Promowanie równości płci i budowanie kultury włączającej nie tylko zwiększa możliwości ekonomiczne kobiet. Jest też uzasadnione z biznesowego punktu widzenia. W Deloitte wierzymy, że różnorodność sprzyja innowacyjności oraz zwiększa skuteczność obsługi coraz bardziej zróżnicowanych grup klientów. Aby wnieść swój wkład w promowanie równości płci m.in. współtworzymy program cross-mentoringowy LeadersIN, który okazał się być znakomitym narzędziem świadomego kształtowania kariery zawodowej kobiet w biznesie – mówi Iva Georgijew.

Kobieca solidarność

Firmy, w których kobiety zajmują stanowisko prezesa mają prawie dwa razy więcej członkiń zarządów niż te kierowane przez mężczyzn (odpowiednio 29,3 proc. i 16,5 proc.). W przypadku Europy to odpowiednio 34,8 i 25,4 proc. 

– Analiza ta jeszcze raz potwierdza, jak bardzo obecność kobiety w zarządzie wpływa na wzrost liczby liderek na stanowiskach kierowniczych w danej firmie. Kobiety w zarządzie są wzorem do naśladowania dla innych liderek w firmie. Wysoki udział kobiet na stanowiskach kierowniczych przyczynia się z kolei do zwiększenia efektywności i poprawy wizerunku spółki – mówi Dorota Snarska-Kuman.