Bohaterskie firmy w obliczu bezradności

Z tekstu dowiesz się:

• Jakie innowacje dla wojska rozwijają polskie firmy i startupy
• Czy w kontekście innowacji dla armii możemy stać się drugim Izraelem

Cały artykuł znajdziesz w miesięczniku My Company Polska lub po zalogowaniu z aktywnym dostępem do wszystkich treści na portalu mycompanypolska.pl

Wskażecie mi jakieś młode polskie spółki, które rozwijają innowacje wykorzystywane przez armię? – w zbieraniu materiału do tekstu poprosiłem o pomoc przedstawiciela jednej z największych rodzimych organizacji wspierających startupy. Odpowiedź nadeszła po kilku dniach. – Problem z tym tematem jest taki, że chyba nikt nie pracuje tylko z wojskiem. Trzeba przeanalizować sektory jak drony, satelity, cyberbezpieczeństwo i po prostu zapytać się tych firm, czy mają też jakieś rozwiązania dla wojska. Ale czy powiedzą, czy w ogóle mogą o tym mówić? Nie wiem.

Zdecydowana większość moich rozmówców przekonywała, że w Polsce innowacje z zakresu obronności to domena wyłącznie spółek kosmicznych lub przedsięwzięć związanych z dronami. Rozwój startupów nie jest tak dynamiczny jak w krajach zachodnich, głównie ze względu na – jak twierdzą przedstawiciele branży – niechęć ze strony największych graczy do współpracy. – Naprawdę innowacyjne startupy z zakresu obronności nie mają u nas łatwo, nad czym ubolewam – mówi dr Jacek Bartosiak, z którym wywiad możecie przeczytać na następnych stronach. – Musi nastąpić odgórna zmiana we właściwej ustawie – spółki skarbu państwa produkujące sprzęt dla wojska czy policji powinny być zobligowane do inwestowania w startupy – dodaje wprost Artur Książek, bohater okładkowy tego wydania „My Company Polska”.

Wystarczy spojrzeć na wnioski pozytywnie zweryfikowane w ramach ostatniej odsłony NCBR-owskiego konkursu SZAFIR, którego celem jest rozwój nowoczesnych, przełomowych technologii służących bezpieczeństwu i obronności państwa. – Poprzez stworzenie odpowiednich warunków organizacyjno-finansowych chcemy pobudzić inicjatywy i wykorzystać potencjał instytucji naukowych i przedsiębiorców – przekonują pomysłodawcy programu. Zakres tematyczny najnowszej edycji dotyczy przede wszystkim nowych technologii IT, a wśród zarekomendowanych do oceny w kolejnym etapie wnioskodawców znalazły się m.in. Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych (2 projekty), Wojskowa Akademia Techniczna (dwa projekty) i Wojskowy Instytut Łączności im. prof. dr. hab. Janusza Groszkowskiego (jeden projekt).

Kilka dni temu rozmawiałem z pewnym ekspertem, doskonale zaznajomionym z tematyką startupowo-militarną. Obecny stan rzeczy wytłumaczył mi w taki sposób: – Rodzimi politycy kontrolują wszystkie zamówienia dla wojska, budując własne łańcuchy wartości, co często nie ma nic wspólnego z realiami rynkowymi. W Polsce nie ma miejsca na innowacyjne startupy z zakresu obronności, gdyż liczą się tylko krewni i znajomi królika. Na polu dronowym bądź cyber radzą sobie wyłącznie bohaterskie firmy, które starają się działać pomimo ogromnego poczucia bezradności. Spółki skarbu państwa nie wydają pieniędzy na innowacyjne startupy, gdyż mechanizmem rządzi polityk – szef MON-u – budujący swoje wpływy poprzez rozstawianie ludzi na łańcuchach pieniądza. Witamy w ojczyźnie! Zmiana kulturowa i cywilizacyjna są niezbędne, musimy skończyć z protekcją, nepotyzmem i paździerzem, bo później kończy się to tak, że nie posiadamy chociażby dronów, a fachowcy uciekają za granicę – np. do Izraela. Wybitnym innowatorom po prostu nie dajemy szans na rozwój. 

Z drugiej strony nie jest też tak, że polskich innowacji w obronności nie ma w ogóle, a jeśli już są,...