Nowy obowiązek dla sklepów od 1 października. Kaucja w gotówce bez zakupów

Już od 1 października 2025 roku każdy klient, który odda butelkę, puszkę lub szklaną butelkę objętą systemem kaucyjnym, będzie miał prawo otrzymać zwrot kaucji w gotówce – niezależnie od tego, czy zrobi zakupy. Oznacza to fundamentalną zmianę w działaniu systemu kaucyjnego.
Zgodnie z przepisami, nawet jeśli butelkomat nie wypłaca gotówki, klient może zgłosić się do kasy sklepu i zażądać zwrotu w gotówce. Nie będzie wymagane zrobienie zakupów. To oznacza, że sklepy będą musiały mieć fizyczną gotówkę dostępną na miejscu.
Jakie opakowania objęte systemem kaucyjnym od października
System kaucyjny rusza 1 października 2025 r. i obejmie miliony opakowań. Nowe przepisy dotyczyć będą trzech głównych kategorii:
- Butelki plastikowe - do 3 litrów pojemności
- Puszki metalowe - do 1 litra pojemności
- Szklane butelki wielokrotnego użytku - do 1,5 litra pojemności
Kaucja wyniesie 50 groszy za opakowania plastikowe i metalowe oraz 1 zł za opakowania szklane.
Sklepy o powierzchni powyżej 200 m² będą miały obowiązek przyjmowania opakowań i zwrotu kaucji. Mniejsze sklepy będą mogły przystąpić dobrowolnie.
Duże sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw. będą musiały odbierać puste opakowania i oddawać klientom kaucję. Natomiast mniejsze sklepy będą pobierać kaucję, ale przystąpienie do systemu odbioru opakowań w ich przypadku będzie dobrowolne.
Bez paragonu - wystarczy czytelne opakowanie
Zwrot opakowań nie będzie wymagał okazania paragonu – konieczne będzie jedynie dostarczenie niezgniecionego opakowania z czytelną etykietą i kodem kreskowym.
Wszystkie opakowania objęte systemem będą odpowiednio oznaczone – etykieta poinformuje klienta, że produkt jest objęty kaucją i wskaże jej wysokość.
Do 500 tys. zł – kara dla sklepów, które nie będą pobierać kaucji od konsumentów zgodnie z wymogami ustawy. Nowe regulacje przewidują surowe sankcje za nieprzestrzeganie przepisów systemu kaucyjnego.
Przygotowania do wdrożenia systemu
Przygotowanie sklepu do obsługi systemu kaucyjnego może wiązać się z kosztami rzędu 100 tysięcy złotych na jedną placówkę. Obejmuje to m.in. zakup automatów do przyjmowania opakowań (tzw. kaucjomatów), dostosowanie przestrzeni magazynowej oraz przeszkolenie personelu.
Polska stanie się 1 października 2025 r. 17. krajem Unii Europejskiej z wdrożonym systemem kaucyjnym — poinformowała Anita Sowińska, wiceminister klimatu i środowiska.
System kaucyjny to duża zmiana dla konsumentów i handlu. Sklepy muszą dostosować się do nowych wymogów, co wymaga odpowiedniego przygotowania logistycznego i finansowego. Najważniejsze jest zapewnienie fizycznej gotówki w kasach, aby móc realizować zwroty kaucji niezależnie od tego, czy klient robi zakupy.