Zakaz prowadzenia pojazdów. Czy można skrócić jego trwanie?
Tymczasowe odbieranie prawa jazdy za przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym, wyższe mandaty za niebezpieczne zachowania czy ograniczenia dotyczące kursów redukujących punkty karne to tylko niektóre środki stosowane wobec kierowców. Jednak najbardziej dotkliwym środkiem jest sądowy zakaz prowadzenia pojazdów za spowodowanie zagrożenia w ruchu drogowym lub jazdę po spożyciu alkoholu. Czy istnieje możliwość skrócenia takiego zakazu? Tak, ale muszą zostać spełnione określone warunki. Jakie? O tym poniżej.
Kiedy sąd nakłada zakaz prowadzenia pojazdów?
Zakaz prowadzenia pojazdów jest szczegółowo opisany w Kodeksie karnym (kk) i Kodeksie wykroczeń (kw). Może być nałożony w wielu przypadkach, a czasami jest to decyzja obligatoryjna.
Zgodnie z art. 42 § 1 kk, sąd może orzec zakaz prowadzenia określonego rodzaju pojazdów, jeśli osoba uczestnicząca w ruchu popełniła przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Sąd bierze pod uwagę, czy z okoliczności przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę może zagrażać bezpieczeństwu drogowemu w przyszłości.
Obligatoryjnie, sąd musi orzec zakaz prowadzenia pojazdów na co najmniej 3 lata, jeśli sprawca popełnił przestępstwo będąc pod wpływem alkoholu, narkotyków, zbiegł z miejsca zdarzenia lub uciekał przed kontrolą policyjną.
Zakaz dożywotni jest nakładany, jeśli sprawca popełnił przestępstwo określone w art. 178a § 4 kk, czyli został powtórnie skazany za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, spowodował katastrofę w ruchu lądowym będąc nietrzeźwym, bądź spowodował groźny wypadek, którego skutkiem była śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków, lub zbiegł z miejsca zdarzenia.
Zakaz prowadzenia pojazdów może trwać od roku do 15 lat lub dożywotnio i obowiązuje od daty uprawomocnienia się wyroku.
Zakaz prowadzenia pojazdów za wykroczenia
W przypadku wykroczeń, Kodeks wykroczeń nie przewiduje dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów. Zakaz może trwać od 6 miesięcy do 3 lat.
Sąd może nałożyć zakaz prowadzenia pojazdów za wykroczenia związane z zagrożeniem w ruchu, ucieczką przed kontrolą drogową lub kierowaniem pojazdem bez uprawnień. Obligatoryjny zakaz jest nakładany za prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu lub nieudzielenie pomocy ofierze wypadku.
Czy można skrócić zakaz prowadzenia pojazdów?
Zakaz prowadzenia pojazdów jest środkiem karnym, który może być skrócony, jeśli spełnione zostaną określone warunki.
Art. 84 § 1 kk wymaga spełnienia trzech warunków:
- Upływ połowy okresu, na który orzeczono zakaz
- Zakaz był wykonywany przez co najmniej rok
- Skazany przestrzegał porządku prawnego w tym okresie
Po spełnieniu tych warunków, skazany może złożyć wniosek do sądu o skrócenie zakazu. Jeśli sąd przychyli się do wniosku, wyda orzeczenie stwierdzające "uznanie środka karnego za wykonany".
Warto wspomnieć, że wykonywanie środka karnego rozpoczyna się następnego dnia po uprawomocnieniu się wyroku, ale nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności.
Skrócenie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów
Osoby z dożywotnim zakazem mogą ubiegać się o jego skrócenie po upływie 15 lat. Muszą przestrzegać porządku prawnego i nie powinno być obawy, że popełnią podobne przestępstwo.
Kiedy sąd nie skróci zakazu?
Sąd nie skróci zakazu nałożonego na co najmniej 3 lata za przestępstwa popełnione w stanie nietrzeźwości, pod wpływem narkotyków lub z ucieczką z miejsca zdarzenia. Takie przypadki są traktowane szczególnie surowo.
Blokada alkoholowa jako alternatywa
Jeśli skrócenie zakazu nie jest możliwe, sąd może zezwolić na prowadzenie pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową po upływie połowy okresu zakazu (lub 10 lat w przypadku dożywotniego zakazu). Blokada uniemożliwia uruchomienie pojazdu, jeśli zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu przekracza 0,1 mg w 1 dm3.
Decyzja o zastosowaniu blokady zależy od postawy skazanego i oceny, że prowadzenie pojazdu nie będzie zagrażało bezpieczeństwu drogowemu.
