Polski startup leczy depresję przy użyciu wirtualnej rzeczywistości

Światowa Organizacja zdrowia ogłosiła, że depresja już w 2021 roku stanie się drugim najpoważniejszym schorzeniem na świecie. Także co trzecia osoba z ciężkim przebiegiem COVID-19 skarży się na zaburzenia psychiczne i neurologiczne. W doniesieniach naukowych pojawia się aż 98 objawów długoterminowych COVID-19, wśród nich chroniczne zmęczenie, trudności z koncentracją, bóle głowy, problemy ze snem, lęki, stany depresyjne, zaburzenia pamięci. Jedną z najnowszych metod wspomagających terapię osób borykających się z tego typu problemami jest wirtualna rzeczywistość.

Terapia z wykorzystaniem wirtualnej rzeczywistości - jak to działa?

Branża VR i AR, czyli wirtualna rzeczywistość oraz rozszerzona, są obecnie na fali. Rozwój tej technologii zmienia wiele segmentów rynku, w tym także medyczny. W Polsce pod koniec 2020 roku w ośrodku MSWiA w Głuchołazach odbył się pilotażowy program terapii dla pocovidowych ozdrowieńców z wykorzystaniem autorskiego programu firmy VR TierOne. Ponieważ przyniósł widoczne pozytywne efekty, może być wdrażany w kolejnych placówkach.

- Objawy u pacjentów przebywających na rehabilitacji pocovidowej wykraczają poza te dotyczące jedynie zaburzeń układu oddechowego, czyli związanych z dusznością, zaburzeniami czynności wentylacyjnych. Bardzo często objawy te dotyczą stanów lękowych i objawów depresji, dlatego w programie rehabilitacji oprócz opieki psychologicznej, uwzględnione są treningi relaksacyjne z wykorzystaniem VR oraz terapii VR TierOne. Potrzeby związane z tą terapią są ogromne i wykraczające poza program rehabilitacji szpitalnej – podkreśla prof. Jan Szczegielniak, kierownik Działu Usprawniania Leczniczego w SP ZOZ Szpitalu Specjalistycznym MSWiA w Głuchołazach.

„Witaj w wirtualnym świecie” – głos terapeuty zwraca się do pacjenta, który obserwowany z boku wygląda, jakby dobrze się bawił. Tak naprawdę jest w trakcie pracy terapeutycznej i rehabilitacji. Pacjent trafia do „ogrodu odrodzenia”, gdzie słucha terapeuty snującego opowieść oraz wykonuje zalecane przez niego zadania, np. malowanie mandali. Zastosowanie wirtualnej rzeczywistości wykorzystuje zjawisko totalnej immersji – w celu odizolowania pacjenta od warunków szpitalnych, przywołuje wcześniejsze dobre skojarzenia i w pełni angażuje w proces terapeutyczny.

Terapia wg programu VR TierOne składa się z trzech komponentów: zestawu procedur medycznych, które wspierają proces leczenia i rehabilitacji, urządzenia medycznego wykorzystującego wirtualną rzeczywistość i dwutygodniowego cyklu terapeutycznego.

Terapia angażuje wszystkie zmysły, ułatwia oderwanie od stresujących warunków i gwarantuje pełną koncentrację na prowadzonej terapii. Okulary VR odcinają pacjenta od otaczającego go świata, a on jest całkowicie skupiony na zadaniach terapeutycznych, które inicjują procesy zdrowienia. - Innowacyjność VR TierOne polega na zamierzonej terapii w dwóch sferach: ruchowej i psychicznej. Z moich doświadczeń wynika, że taka metoda jako dodana do konwencjonalnej rehabilitacji jest dla pacjenta niezwykle przydatna i atrakcyjna – mówi dr Jarosław Szczygieł, specjalista neurologii i rehabilitacji medycznej.

Wirtualna rzeczywistość połączona z nauką

Wyniki przeprowadzonych przez firmę badań wskazują, że ich rozwiązanie obniża poziom depresji o 37 proc. (wg skali GDS), poziom lęku o 36 proc. (wg skali HADS) a poziom stresu o 27 proc. (wg skali PSQ).

W czym dokładnie widać efekty? Twórcy wskazują kilka konkretnych obszarów:

- Poprawa nastroju i motywacji do rehabilitacji
- Odprężenie psychofizyczne
- Zwiększenie wiary pacjenta w powodzenie procesu fizjoterapii
- Poprawa koncentracji i uwagi
- Poprawa funkcji wzrokowo-przestrzennych
- Zmniejszenie odczuć bólowych
- Pobudzenie mechanizmów plastyczności mózgu
- Zmniejszenie poczucia obciążenia wśród personelu oddziałów rehabilitacyjnych

Pozytywne doznania w wirtualnym świecie oraz sukcesy odnoszone w terapeutycznej historii, przywracają wiarę pacjenta we własne możliwości i powodzenie procesu leczenia. Pacjent czuje się lepiej i buduje wewnętrzną motywację do rehabilitacji. Oprócz tego VR TierOne wykorzystuje wirtualną rzeczywistość także do aktywizacji ruchowej kończyn górnych i obręczy barkowej.

Za urządzeniem stoi grupa doświadczonych naukowców i ekspertów od technologii, w tym m.in dr hab. Joanna Szczepańska-Gieracha, prof. nadzw. certyfikowana psychoterapeutka European Association of Psychotherapy i nauczycielka psychoterapii w Polskim Instytucie Ericksonowskim z ponad 20 lat doświadczeń w pomaganiu pacjentom z różnymi schorzeniami oraz dr Jarosław Szczygieł, specjalista neurologii i rehabilitacji medycznej, który na co dzień kieruje I Oddziałem Rehabilitacji Neurologicznej SP ZOZ „REPTY” Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji w Tarnowskich Górach.

Z urządzeń i programu terapii VR TierOne mogą korzystać lekarze, psychologowie, fizjoterapeuci i pacjenci oddziałów rehabilitacyjnych oraz domów opieki. Po tę technologię sięgnęły już takie placówki jak Centrum Kardiologiczne we Wrocławiu, Szpital Specjalistyczny MSWiA w Głuchołazach czy Fundacja Aktywizacji Seniorów „Siwy Dym” i Centrum Leczenia Bólu Analgomed we Wrocławiu.

Firma zauważyła duży potencjał w rozwoju swojego pomysłu i lukę w systemie do zagospodarowania. - Polskie placówki medyczne często mogą pochwalić się topowym sprzętem do leczenia i rehabilitacji pacjentów, ale nie w sferze dbania o psychiczne zdrowie pacjenta. My wypełniamy tę niszę dostarczając technologię i program terapii wspomagający powrót do zdrowia pacjentów po udarach i innych ciężkich chorobach, w tym COVID-19. Wszystkie one bardzo często wiążą się z depresją – tłumaczy Paweł Pasternak, dyrektor VR TierOne.

Firma jest na etapie pozyskiwania inwestorów na dalszy rozwój, w tym ekspansję zagraniczną – ich program terapeutyczny dostępny jest w kilku językach.