Nowy wiek emerytalny dla kobiet w 2025? Prezes ZUS: "Źle oceniliśmy wskaźnik dzietności"

W polskim systemie emerytalnym 85 proc. wypłat świadczeń emerytalnych pochodzi ze składek, pozostałe 15 proc. dokładane jest z budżetu. W kolejnych latach dopłaty państwa mogą wynieść nawet ponad 143 mld zł. To skłania do dyskusji, jakie błędy popełniono przy tworzeniu systemu emerytalnego i jaka reforma jest niezbędna, by seniorów nie czekały głodowe świadczenia. 

Wiek emerytalny dla kobiet 2025

Kobiety w Polsce mogą przejść na emeryturę w wieku 60. lat. Ze względu na deficyt na kontach ZUS może on zostać podniesiony. Prowadzenie nowego wieku emerytalnego dla kobiet jest uzasadnione ekonomicznie i większość krajów europejskich już stworzyła dla swoich systemów odpowiednie regulacje.

W latach 2013-2017 wiek emerytalny kobiet wynosił 67 lat. Chwilowa reforma spotkała się z dużym sprzeciwem społecznym. Po jego obniżeniu o aż 7 lat Polska ma jeden z najniższych wieków emerytalnych dla kobiet w całej Europie. I zaczyna być to problemem.

Wiek emerytalny dla mężczyzn 2025

W Polsce wiek emerytalny dla mężczyzn wynosi 65 lat i pozostanie na tym samym poziomie także w przyszłym roku. Każdego roku  na emeryturę przechodzi 244 tys. mężczyzn oraz 234 tys. To duże obciążenie dla systemu emerytalnego.

Prezes ZUS o dzietności w Polsce

W czasie Forum Ekonomicznego 2024 prezes ZUS Zbigniew Derdziuk udzielił zaskakującego wywiadu, w którym przyznał, że reforma systemu emerytalnego z 1999 roku miała błędne założenia.

"Byłem w rządzie premiera Buzka w czasie jej wdrożenia. Ustawa była przyjęta przez poprzedni rząd, a my zmieniliśmy system wyliczania świadczeń, który oparty został o zdefiniowane świadczenie. Ten model zakładał wyższy wskaźnik dzietności. Wtedy był na poziomie 1,63, teraz wynosi 1,16" - wyjaśniał w rozmowie z "SuperBiz".

Jego zdaniem kolejnym nieudanym filarem było założenie, że do budżetu zakładu ubezpieczeń będą wpływać nadwyżki, które będą mogły być skonsumowane w okresach deficytu. "Miały być dochody z prywatyzacji, ale ich nie było" - mówił z rozczarowaniem.

Wcześniejsza emerytura i początek wypłaty emerytury

Prawo do minimalnej emerytury w polskim systemie emerytalnym przysługuje wyłącznie osobom, które mają określony staż pracy. To 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Najbliższe miesiące przyniosą zmiany w tym zakresie. O emeryturę minimalną będzie można starać się już po 5 latach stażu pracy.

Emeryturę w minimalnej wysokości, czyli 1780,96 zł brutto otrzymują osoby, które udokumentowały 20 i 25 lat stażu pracy. Minimalna emerytura będzie waloryzowana w marcu 2025 roku.

Waloryzacja emerytur w 2025

W budżecie na 2025 rok znajdują się pieniądze na waloryzację emerytur w przyszłym roku. Zabezpieczono również środki na wypłaty 13. i 14. emerytury. Rząd szacuje, że w 2025 roku emerytury i renty wzrosną o co najmniej 6,78 proc. Po waloryzacji emerytura minimalna miałaby wynosić 1914,53 zł brutto. Początkowo w zapowiedziach koalicji miała być podwójna waloryzacja emerytur - w marcu i we wrześniu.

W tym roku nie ma już szans na podniesienie kwoty świadczenia. Podwójna waloryzacja ostała zablokowana. ZUS podaje, że średnia emerytura w 2024 r. to ok. 3500 zł brutto. Jednak mężczyźni otrzymują świadczenie w wysokości ok. 4700 zł, a kobiety 3200 zł.

Wysokość emerytury po 65. roku życia

W czerwcu 2024 roku ZUS zwaloryzował stan kont i subkont osób ubezpieczonych. Kompensacja kosztów sprawiła, że do rachunków przyszłych emerytów dopisane zostały konkretne kwoty, na których podstawie po osiągnięciu przez nie wieku emerytalnego, ZUS wyliczy wysokość świadczenia.

- W przypadku osoby, która zgromadziła na swoim koncie 450 tys. zł kapitału, tegoroczna waloryzacja składek pozwoli obliczyć emeryturę wyższą nawet o ponad 250 zł - dla osoby w wieku 60 lat lub ponad 300 zł - dla osoby w wieku 65 lat. Z kolei osoba, która ma na koncie 850 tys. zł, może otrzymać świadczenia wyższe o ok. 480-580 zł - tłumaczył prezes ZUS Zbigniew Derdziuk.

Bonus emerytalny

Rząd chce zachęcić pracujących do wydłużenia stażu pracy i nieodchodzenia na emeryturę po przekroczeniu wieku uprawniającego do otrzymania świadczenia. Być może w przyszłym roku pojawi się "bonus emerytalny", czyli premia dla tych, którzy zdecydują się pracować dłużej niż tylko do 60. i 65. roku życia.

Wiadomo już, że rząd nie zamierza wywiązać się z obietnicy ozusowania umów cywilnoprawnych. Sprawę odroczono o co najmniej dwa lata, choć ten zapis to jeden z filarów wypłaty pieniędzy z KPO. Z pewnością będzie miało to bezpośredni wpływ na wysokość świadczeń emerytalnych.