Księgowi przyszłości, czyli jak budować kompetencje

Znacie ten dowcip, w którym w jednej z firm poszukiwany jest księgowy? Rekrutację przechodzi ta osoba, która na pytanie „ile to jest dwa plus dwa” odpowiada „a ile ma być?”. Żart żartem, ale istota bycia księgowym to elastyczność. Księgowy musi liczyć, ale przede wszystkim, myśleć perspektywicznie, korzystając z osiągnięć technologii.

Cofnijmy się nieco w czasie. W 2014 r. doszło do prawdziwej rewolucji w świecie księgowości – wprowadzono deregulację zawodu. To, zdaniem wielu, obniżyło rangę zawodu i doprowadziło do sporej zmiany na rynku usług księgowych. Przede wszystkim znacznie bardziej istotne stały się opinie o konkretnej osobie i rekomendacje oraz doświadczenie w prowadzeniu księgowości firm np. w danej branży. To szczególnie ważne w przypadku biur rachunkowych obsługujących małych przedsiębiorców. Mimo to zawód księgowego uległ rozmyciu – zgodnie z danymi Krajowej Izby Biur Rachunkowych szacuje się, że w całym kraju pracuje około 400 tys. osób zajmujących się szeroko rozumianą księgowością i doradztwem podatkowym. Liczba ta, mimo postępującego poziomu skomplikowania zasad prowadzenia biznesu, nie ulega większym zmianom.

Co nas czeka w przyszłości? Zmiany będą postępować, księgowi też będą ewoluować zawodowo. Oznacza to, że muszą posiadać nowe kompetencje i umiejętności cyfrowe, a przedsiębiorcy muszą zrobić wszystko, by pozyskać talenty oraz je utrzymać w firmie. Jak to zrobić? Przygotowaliśmy listę 10 podstawowych kompetencji, których musisz szukać przy rekrutacjach.

Superksięgowy, czyli kompetencje przyszłości

• Znajomość przepisów i standardów rachunkowości

Praca księgowego to przede wszystkim praca z liczbami i prawem. Księgowi muszą być dobrze zaznajomieni z obowiązującymi przepisami oraz standardami rachunkowości, zarówno krajowymi, jak i międzynarodowymi. Aktualna wiedza w tym zakresie jest kluczowa dla zapewnienia zgodności z prawem i prawidłowego prowadzenia księgowości.

• Umiejętność obsługi oprogramowania księgowego oraz otwartość na jego zmiany

W erze cyfryzacji znajomość i umiejętność efektywnego wykorzystania oprogramowania księgowego jest niezbędna. Księgowi powinni być biegli w obsłudze różnych systemów księgowych oraz potrafić wykorzystać funkcje automatyzacji i analizy danych. Dzisiejszy świat wymaga jednak elastyczności, także pod kątem stosowanych narzędzi i technologii. Nowe narzędzia, nowe funkcjonalności – to wszystko wpływa także i na pracę zawodu księgowego.

• Umiejętności analityczne

Księgowi powinni być zdolni do analizy danych finansowych, identyfikacji trendów i wzorców oraz wyciągania wniosków na podstawie zebranych informacji. Umiejętność przeprowadzania analizy finansowej pozwala na lepsze zrozumienie sytuacji finansowej firmy i podejmowanie trafnych decyzji biznesowych. Zwłaszcza, że księgowi powinni potrafić też doradzać przedsiębiorcom w ocenie szans i wyzwań stojących przed biznesem.

• Komunikacja interpersonalna

Księgowi coraz częściej pełnią funkcję doradców biznesowych, dlatego umiejętność efektywnej komunikacji z klientami, współpracownikami i innymi interesariuszami jest kluczowa. Księgowi powinni być w stanie jasno i klarownie komunikować się zarówno werbalnie, jak i pisemnie.

• Rozwijanie relacji interpersonalnych

Budowanie pozytywnych relacji z klientami i współpracownikami jest istotne dla sukcesu zawodowego księgowych. Umiejętność współpracy, empatia i profesjonalizm w relacjach interpersonalnych są kluczowe dla skutecznego wykonywania obowiązków księgowych. Ich praca nie będzie polegała na siedzeniu w zamkniętym biurze – muszą wyjść do ludzi, by lepiej zrozumieć ich pracę, to spowoduje lepsze zarządzanie dokumentacją w firmie i pozwoli im ocenić, co można zrobić, by usprawnić procesy biznesowe.

• Zarządzanie czasem i priorytetami

W tej pracy często pojawia się wiele zadań do wykonania w ograniczonym czasie. Umiejętność efektywnego zarządzania czasem i priorytetami jest niezbędna dla utrzymania wysokiej wydajności i zminimalizowania ryzyka opóźnień czy przeoczeń. Pomocne będą na pewno narzędzia AI i systemy do zarządzania projektami.

• Dyscyplina i rzetelność

Muszą być niezwykle rzetelni i sumienni w wykonywaniu swoich obowiązków. Dokładność i staranność w prowadzeniu księgowości oraz przestrzeganie procedur i standardów są kluczowe, aby zachować wiarygodność i zaufanie.

• Zarządzanie ryzykiem i zgodnością z prawem oraz etyką

Powinni być świadomi potencjalnych zagrożeń i ryzyka związanego z działalnością finansową firmy oraz umieć efektywnie nimi zarządzać. Ponadto znajomość przepisów i procedur oraz dbałość o zgodność z nimi są niezbędne dla unikania konsekwencji prawnych i finansowych.

• Umiejętność podejmowania decyzji

Często muszą podejmować szybkie decyzje w sytuacjach wymagających natychmiastowej reakcji. Ważne jest też radzenie sobie z porażkami – i cały mentalny resillience.

• Samokształcenie i rozwój zawodowy

W dziedzinie księgowości zmiany zachodzą szybko, dlatego księgowi muszą być gotowi do ciągłego samokształcenia i rozwoju zawodowego. Śledzenie nowych trendów, przepisów i technologii oraz uczestnictwo w szkoleniach i kursach jest niezbędne dla utrzymania aktualności i skuteczności w pracy.

-------------------------

dr Michał Hendryk, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Księgowych w Polsce

Reprezentanci pokolenia Z dopiero rozpoczynają swoją karierę zawodową i stopniowo wkraczają na rynek pracy, jednak już dziś wiemy, że cechy i wartości, które ich definiują, są komplementarne z naszym postrzeganiem zawodu księgowego. Są przygotowani do działania w środowisku informacji i najprawdopodobniej będą największymi beneficjentami przemian technologicznych, których aktualnie doświadczamy. Pokolenie Z to ludzie ambitni, ukierunkowani na nieustanny rozwój i gotowi do adaptacji w zmieniającym się otoczeniu. Jak pokazują wyniki ankiety przeprowadzonej przez ACCA i IFAC, zawód księgowych jest dla nich atrakcyjny z perspektywy zapewnienia oczekiwanej kariery, długoterminowych perspektyw rozwoju oraz możliwości zdobywania uniwersalnych umiejętności, które mogą być przez jego reprezentantów wykorzystane również w innych dziedzinach życia. Trudno na tym etapie mówić jeszcze o trendach popularności zawodu księgowego wśród pokolenia Z. Jednak, należy podkreślać rolę organizacji branżowych takich jak Stowarzyszenie Księgowych w Polsce w kształtowaniu świadomości młodych adeptów sztuki księgowej dotyczącej wartości ich unikatowych kompetencji i doświadczeń, które zdecydowanie mogą wpływać na rozwój zawodu księgowego w Polsce i na świecie.

-------------------------

Jak znaleźć księgowego

Zmiany w zakresie kompetencji oznaczają, że przedsiębiorcy będą musieli zmienić podejście do rekrutacji księgowych. Istotna będzie nie tylko wiedza techniczna, ale także umiejętności miękkie oraz podstawy projektowania systemów i analizy danych. – Szefowie będą musieli poszukać rozwiązania problemu rekrutacji najlepszych talentów. Przykładowo trzeba będzie wdrożyć mechanizmy sztucznej inteligencji, które lepiej ocenią potencjalnych kandydatów, albo dalej korzystać z usług firm headhunterskich – ocenia Jadwiga Wojtas.

Nowe kompetencje oznaczają także konieczność zmiany podejścia do pracownika działu księgowego. – Księgowy, jak każdy inny pracownik, musi się rozwijać. Musi poznawać nowe narzędzia, zdobywać wiedzę… Świat ewoluuje, dlatego szkolenia prowadzone w odpowiednim kierunku to podstawa. Przedsiębiorca musi traktować księgowego jako ważny element biznesowej układanki – i musi również w niego inwestować – dodaje.

Już dziś w wielu firmach księgowi stawiani są na równi z pracownikami działów IT. Zmienia się też presja na ten zawód. – Znam jedno biuro rachunkowe, które zastosowało całkiem odmienne podejście do księgowych. Elastyczne godziny pracy, zajęcia z jogi… duży nacisk na work-life balance. Efekty? Wspaniałe. Przedsiębiorca, który będzie dbał o dział księgowy, będzie miał naprawdę świetny zwrot z takiej inwestycji – ocenia ekspertka.