Introwertyk i ekstrawertyk. Kto lepiej radzi sobie w pracy?

Przy wyobrażeniu sobie tych dwóch typów osobowości, często przychodzi na myśl scena z imprezy. Ekstrawertyk to dusza towarzystwa, wszędzie go pełno, stara się porozmawiać z każdym. Introwertyk natomiast stoi z boku, unika centrum uwagi, być może pali papierosa w spokojnym miejscu, nie chcąc przyciągać uwagi. Ale czy taki obraz jest prawdziwy, czy może to tylko krzywdzący stereotyp?

Pojęcia ekstrawersji i introwersji zostały stworzone przez szwajcarskiego psychologa i psychiatrę Carla G. Junga. Ekstrawersja oznacza ruch na zewnątrz, w stronę społeczeństwa, natomiast introwersja to ruch do wewnątrz, przeciwny do otoczenia. Te różnice są widoczne w codziennych sytuacjach, jak w opisanej powyżej scenie.

Czy żyjemy w świecie ekstrawertyków?

Stereotypowo introwertyk jest postrzegany jako mało kontaktowy samotnik unikający towarzystwa. To niesprawiedliwe uproszczenie. Introwersja nie oznacza strachu przed ludźmi ani fobii społecznej.

Żyjemy w świecie, gdzie zachowania ekstrawertyczne, jak łatwość nawiązywania kontaktów, są normą. Ekstrawertycy są często uznawani za lepiej przystosowanych do społecznych wymagań. Introwertycy — postrzegani jako cisi i wycofani — mogą spotykać się z negatywnymi opiniami na temat swojej postawy.

Takie postrzeganie introwertyków negatywnie wpływa na ich samoocenę, przez co często stają się jeszcze bardziej wycofani. To powoduje, że wielu introwertyków jest nieśmiałych, co nie wynika z ich osobowości, ale z poczucia niedopasowania do społeczeństwa.

Jak działa introwertyk?

Amerykańska prawniczka i ekspertka od introwersji, Susan Cain, pisze, że introwertycy są bardziej wrażliwi na bodźce zewnętrzne. Ekstrawertycy potrzebują ich więcej, natomiast introwertykom wystarcza mniej.

Dzięki temu introwertycy są dobrymi obserwatorami, zwracają uwagę na subtelne sygnały i uważniej słuchają rozmówców. Introwertyk koncentruje się na jakości interakcji i nie odczuwa tak dużej potrzeby kontaktów z innymi jak ekstrawertyk. Ceni sobie znane środowisko, gdzie może się naładować.

Ekstrawertyk i introwertyk. Kto lepiej radzi sobie w pracy?

W wielu zawodach ekstrawertycy mają przewagę. W erze dynamicznych zespołów, ich przebojowość i łatwość w nawiązywaniu kontaktów są cenne. Łatwiej im dostosować się do nowych warunków. Introwertyk natomiast musi przełamać barierę dostosowania się do "ekstrawertycznych" warunków, co może być trudne. Dodatkowo introwertyk może zmagać się z etykietkami jak "nieśmiały", "gbur" czy "odludek".

Czy są zawody, w których introwertycy są pożądani? Okazuje się, że są świetnymi sprzedawcami — zwłaszcza w sprzedaży skomplikowanej, gdzie liczy się długoterminowa relacja z klientem. Introwertycy sprawdzają się także na stanowiskach kierowniczych, gdzie liczy się systematyczność i konsekwencja. W takich rolach introwertyk jest przygotowany merytorycznie i wzbudza zaufanie.

Introwertycy świetnie radzą sobie również w zawodach związanych z pisaniem, programowaniem czy księgowością, gdzie wymagana jest precyzja. Co może zaskakiwać, introwertycy są także dobrymi aktorami i mówcami publicznymi, a to dzięki umiejętności wczuwania się w nastroje publiczności i doskonałemu przygotowaniu.

Mocne strony introwertyka

Wymieniliśmy już kilka zalet introwertyków, oto ich uporządkowana lista:

• Introwertyk to dobry słuchacz, poświęcający uwagę na zrozumienie rozmówcy
• Introwertyk zawsze jest dobrze przygotowany, unika improwizacji, opierając się na wiedzy i doświadczeniu
• Introwertyk jest dobrym aktorem, co wynika z potrzeby adaptacji w dzieciństwie
• Introwertyk starannie komunikuje się, przemyślając każde słowo

Introwertyk, ekstrawertyk i trzeci typ – ambiwertyk

Wymienione zalety introwertyków nie oznaczają, że ekstrawertycy nie mogą ich posiadać. Szkolenia mogą poprawić te umiejętności, ale nie zmienią podstawowej osobowości. Trudno o osoby w pełni introwertyczne czy ekstrawertyczne.

Psychologowie wyróżniają również trzeci typ osobowości: ambiwertyczny, łączący cechy obu typów. Zdaniem psycholog Agnieszki Gąsior, ambiwertycy mogą stanowić nawet 70% populacji, a pozostałe 30% to osoby z wyraźną przewagą cech jednego typu. Ambiwertyk potrafi dostosować swoje zachowanie w zależności od sytuacji, aktywując cechy introwertyczne lub ekstrawertyczne.