Szara strefa w Polsce. Najnowsze dane

Szara strefa to część PKB, które nie jest raportowana. Zwykle dotyczy ona działalności, które można prowadzić legalnie. Przykładem szarej strefy jest choćby praca na czarno, czyli zatrudnianie pracowników bez podpisywania umowy i odprowadzania składek ZUS oraz podatków.

Udział szarej strefy w gospodarce

Udział szarej strefy w gospodarce stanowił w 2023 r. około 9,7 proc. PKB- tak wynika z analizy EY. Szacowana średnia wartość dla całego świata wynosi 11,8 proc. Zespół Analiz Ekonomicznych EY. Jak zauważają autorzy raportu, w Polsce szara strefa zmniejszyła się niemal o połowę od 2000 roku.

Dla porównania w niektórych częściach Afryki i Azji Południowej wskaźnik ten wahał się w przedziale 24,1 do nawet 41,6 proc. Z kolei w krajach Ameryki Północnej oraz Europy udział szarej strefy mieścił się w przedziale od 5 do 8,2 proc. PKB krajów.

Dochody z szarej strefy

Szara strefa może przynosić pewne korzyści indywidualnym przedsiębiorcom i pracownikom, jednak na poziomie makroekonomicznym największym problemem jest fakt, że dochody wygenerowane w tej części gospodarki nie są opodatkowane. To spora strata dla budżetów państw.

Ograniczenie szarej strefy jest szczególnie istotne teraz, w dobie gdy rządy wielu krajów zmagają się z deficytem w finansach publicznych, a ich potrzeby wydatkowe, m.in. w obszarze transformacji energetycznej i cyfrowej oraz obronności, są wyjątkowo wysokie. Redukcja szarej strefy i idący za tym wzrost dochodów państwa mogą stanowić istotne wsparcie w tym obszarze. Dodatkowo, umożliwiają równiejszą konkurencję między firmami, zwiększają dostępne finansowanie dla ważnych dóbr i usług publicznych, wzmacniają pozytywne normy społeczne oraz zaufanie do instytucji państwa – mówi Marek Rozkrut, Partner EY, szef Zespołu Analiz Ekonomicznych, Główny Ekonomista EY na Europę i Azję Centralną.