Koniec swobodnego obrotu gotówką. Nowe limity i obowiązki od 2027 roku

Limit 15 000 złotych obowiązuje od 2017 roku wszystkie polskie firmy w transakcjach między przedsiębiorcami. Transakcje przekraczające tę kwotę muszą być realizowane wyłącznie z wykorzystaniem rachunku płatniczego. Ograniczenie dotyczy wartości całej transakcji — bez względu na liczbę płatności dokonanych w jej ramach.
Przepisy obejmują również fundacje wpisane do rejestru przedsiębiorców KRS. Planowane było obniżenie limitu do 8 000 złotych od stycznia 2024 roku, ale plan ten został ostatecznie wycofany w czerwcu 2023 roku.
Zmiany dla osób fizycznych — banki kontrolują duże przelewy
Osoby fizyczne formalnie nie podlegają limitom gotówkowym, ale banki wprowadzają własne ograniczenia w celach bezpieczeństwa. Przy przelewach powyżej 200 000 złotych konieczna jest osobista wizyta w oddziale i okazanie dokumentów potwierdzających cel transakcji.
Wszystkie operacje powyżej 15 000 euro są automatycznie przekazywane do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej w ramach walki z finansowaniem terroryzmu.
Nowe przepisy UE od 2027 roku
24 kwietnia 2024 roku Unia Europejska przyjęła pakiet przepisów wprowadzający maksymalny limit 10 000 euro na transakcje gotówkowe. Przepisy wejdą w życie w 2027 roku. Państwa członkowskie mogą ustalić jeszcze niższe limity — nawet 3 000 euro.
Celem nowych regulacji jest ograniczenie wprowadzania do obiegu środków pieniężnych niewiadomego pochodzenia oraz utrudnienie finansowania działalności przestępczej.
Środowiska prawicowe argumentują, że ograniczenia płatności gotówkowych stanowią naruszenie wolności obywatelskich. Wskazują na przykład Kanady, gdzie premier Justin Trudeau zagroził uczestnikom protestów odcięciem od kont bankowych.
— Całkowita likwidacja gotówki może eliminować szarą strefę, ale równocześnie wprowadza ryzyko inwigilacji społeczeństwa — ostrzegają eksperci.
Przyszłość obrotu gotówkowego
Wprowadzane ograniczenia pokazują ogólny trend odchodzenia od transakcji gotówkowych w całej Europie. W 2025 roku we Frankfurcie rozpocznie działalność nowy Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (AMLA), który będzie nadzorować wdrażanie przepisów.
Polscy przedsiębiorcy już przygotowali się na nowe realia — limit 15 000 złotych obowiązuje od 2017 roku. Nowe przepisy UE nie będą więc szczególnie odczuwalne dla polskich firm, ale po raz pierwszy objęte zostaną również transakcje z osobami fizycznymi.