Zamiast drewna – tarcica z roślin jednorocznych. Green Lanes może zrewolucjonizować produkcję mebli i materiałów wykończeniowych

Na czym polega opracowana przez Green Lanes technologia produkcji tarcicy na bazie roślin jednorocznych?

Ujmując krótko – Green Lanes opracował technologię wytwarzania innowacyjnej tarcicy Strumber na bazie roślin jednorocznych, która może z powodzeniem zastąpić w wielu aplikacjach drewno lite. Przy jej opracowaniu zaangażowanych było po naszej stronie wielu specjalistów, m.in. z dziedzin agronomii, botaniki, chemii, fizyki, matematyki, technologii drzewnych oraz automatyki. Same prace R&D nad rozwojem technologii trwały blisko 3 lata. Prowadzone były w uruchomionym przez nas centrum badawczo-rozwojowym Green Lanes pod Lublinem oraz wspierane przez niezależny podmiot - Ośrodek Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Płyt Drewnopochodnych w Czarnej Wodzie.

Testowaliśmy różne rośliny jednoroczne, w tym m.in. konopie włókniste, rzepak i len. Nasze badania wykazały, że najciekawsze właściwości mają kopie włókniste, dlatego na ich bazie zdecydowaliśmy się budować dalszy biznes, choć inne rośliny nadal są w centrum naszych zainteresowań. Proces technologiczny wytwarzania tarcicy obejmuje wiele etapów: trzeba zacząć od odpowiedniego obchodzenia się z samym surowcem podczas jego uprawy, aby zachował jak najlepsze parametry wytrzymałościowe. Następnie przygotowujemy surowiec do naniesienia kleju i zaklejamy go przy użyciu naprawdę niewielkiej ilości naturalnego i specjalnie wyprodukowanego dla nas kleju, zagęszczamy, formujemy, prasujemy, suszymy i utwardzamy, aby na końcu wykonać odpowiednią obróbkę powierzchniową i tym samym uzyskać odpowiednie parametry materiału. Przetwarzanie łodyg roślin na ekologiczną tarcicę wymaga pokonania kilku barier technologicznych i my to osiągnęliśmy – m.in. zoptymalizowaliśmy parametry upraw, zminimalizowaliśmy wykorzystanie kleju poprzez umożliwienie jego odpowiedniej penetracji dzięki opracowaniu odpowiedniej metody jego nanoszenia, czy też wyeliminowaliśmy z procesu formaldehyd.

Warto przypomnieć, że w przeszłości konopie włókniste były w Polsce bardzo dobrze znanym i powszechnie stosowanym surowcem. Historycznie były wykorzystywane w wielu produktach (papier, liny, żagle, kompozyty, materiały budowlane), natomiast w XX wieku ich wykorzystanie zostało praktycznie wyeliminowane poprzez niewłaściwie skonstruowane i zbyt ogólne regulacje prawne. Obecnie, ze względu na swoje wyjątkowe właściwości mechaniczne, biochemiczne i ekologiczne, wracają do łask, gdyż są praktycznie idealną rośliną z punktu widzenia wielu zastosowań, będącą surowcem odnawialnym, spełniającym wymogi nowoczesnego rolnictwa oraz zrównoważonego środowiskowo przemysłu.

Innowacyjna tarcica konopna jest ekologicznym zamiennikiem drewna. Jakie są korzyści z jej stosowania w porównaniu zarówno z drewnem, jak i innymi stosowanymi na rynku alternatywami?

Jesteśmy podekscytowani i zbudowani wynikami naszych prac badawczo-rozwojowych, ponieważ tych korzyści i jej zalet jest dużo. Możemy je podzielić je na środowiskowe, rynkowe oraz użytkowe. W przypadku tych pierwszych, do unikalnych cech samego surowca zaliczyć można m.in. bardzo wysoką absorpcję CO₂ (nawet 20-25t CO₂ na 1 ha uprawy konopi; w przypadku lasów liściastych to bliżej 5-6t CO₂ na 1ha), zapobieganie erozji gleby, wprowadzanie bioróżnorodności, brak konieczności stosowania pestycydów w uprawie czy zdolność do wzrastania na mało żyznym terenie i w różnych warunkach klimatycznych, co czyni go bardziej niezależnym surowcem w porównaniu np. do bambusa, którego większość odmian rośnie w ciepłym i wilgotnym klimacie.

Natomiast jeżeli mówimy o korzyściach rynkowych - mamy możliwość zaoferowania potencjalnemu klientowi bardzo wysokiej jakości ekologiczny i atrakcyjny wizualnie oraz cenowo zamiennik drewna. Jest to szczególnie istotne w kontekście obecnej i prognozowanej sytuacji na rynku drzewnym: dostępność dobrego, powtarzalnego jakościowo oraz atrakcyjnego cenowo surowca jest coraz niższa i według licznych analiz ten problem będzie się pogłębiał.

Do tego brak innych interesujących pod względem użytkowym i estetycznym alternatyw rynkowych, które spełnią oczekiwania klientów, sprawiają, że nasz produkt może po prostu okazać się dużo bardziej atrakcyjnym i bardziej konkurencyjnym materiałem nie tylko wobec drewna litego, ale także znanych już zamienników, jak np. wspomniany bambus czy rattan.

Warto też zaznaczyć, że dzięki naszemu produktowi firmy z branży drzewnej mogą łatwiej zaplanować zakup surowców - las rośnie co najmniej 30 lat, to znaczy, że z tak dużym wyprzedzeniem Lasy Państwowe muszą go zasadzić. My natomiast odbieramy surowiec każdego roku bezpośrednio od rolników, więc eliminujemy problemy z jego dostępnością i zapewnieniem ciągłości produkcji. Dlatego klienci będą mogli dobrze zaplanować swoją produkcję, mając perspektywę stabilności i jednocześnie elastyczności dostaw naszego materiału.

Jeżeli mówimy o korzyściach użytkowych – tarcica konopna charakteryzuje się wysoką wytrzymałością na ściskanie i rozciąganie. Jest to zasługa struktury włókien konopi, które są gęste i mocne. W porównaniu do drewna litego nasz materiał może mieć lepsze właściwości mechaniczne w określonych zastosowaniach, co czyni go odpornym na uszkodzenia mechaniczne, takie jak uderzenia czy zginanie. Dodatkowo mamy także możliwość stworzenia produktu o zróżnicowanej gęstości (od 400 kg/m³ do 1.000 kg/m³), co umożliwia nam lepszą penetrację wybranych segmentów rynku. Z praktyce wygląda to tak, że dzięki opracowanej przez nas technologii możemy odpowiednio ustawić maszyny oraz parametry procesu i jednego dnia przygotować drewno właściwościami zbliżone do dębu, a kolejnego np. do jesionu. W efekcie daje nam to możliwość przygotowania materiału o odpowiedniej gęstości oraz twardości, zgodnie z potrzebami klientów i z istotną optymalizacją jego kosztów.

Ponadto dzięki zaawansowanym procesom produkcyjnym, właściwości tarcicy konopnej mogą być modyfikowane w większym zakresie niż w przypadku drewna litego. Może to obejmować zwiększenie wytrzymałości, elastyczności, odporności na wilgoć i inne właściwości w zależności od potrzeb rynku.

Podsumowując: materiał wytworzony przez Green Lanes jest produktem atrakcyjnym ekonomiczne, środowiskowo oraz użytkowo, dlatego uważamy, że ma gigantyczny potencjał rynkowy.

Tarcica konopna jest atrakcyjnym materiałem dla wielu branż. Dla jakich konkretnie i do czego jest lub może być wykorzystywana?

Nasza tarcica konopna ma bardzo dobre właściwości fizyko-chemiczne i jest naprawdę atrakcyjna pod względem estetyki, dlatego mówimy tu przede wszystkim o zamienniku drewna litego, więc może być stosowana na przykład przy produkcji mebli i podłóg czy drzwi, jak i w innych elementach wykończenia wnętrz. Nasz zespół rozmawia z wieloma graczami z tych branż, którzy są żywo zainteresowani wykorzystaniem naszego materiału. Za budowę rynku, pozyskiwanie i relacje z klientami w Green Lanes odpowiada Edyta Fiedor, która ma ponad 20-letnie doświadczenie jako dyrektor eksportu jednej z wiodących polskich firm meblarskich. Mało kto z polskiego rynku może pochwalić się tak wysokim wolumenem sprzedanych krzeseł, a Edyta w swojej karierze sprzedała ich ponad 4 miliony!

Warto dodać, że rośliny jednoroczne mogą być i są już obecnie stosowane również w wielu innych branżach, jak chociażby motoryzacja, produkcja odzieży i asortymentu sportowego. Wśród gigantów, którzy wykorzystują je w swoich produktach, są np. takie marki, jak Porsche, BMW, Volvo czy Volkswagen, Nike oraz Jones (producent wysokiej jakości desek snowboardowych, które wzmacniane są włóknem lnianym).

Z konopi można również produkować biogranulat polimerowy, czyli zamiennik tworzyw sztucznych. I to jest drugi segment naszej innowacyjnej działalności, o którym opowiem dalej.

Czy konsumenci są świadomi z jakiego materiału wybierają meble? Jak oceniacie trwałość tarcicy konopnej?

Widzimy na rynku meblarskim oraz designerskim duże zainteresowanie szeroko pojętą ekologią oraz wysoką świadomość klientów w zakresie rozwiązań zrównoważonych, proekologicznych a jednocześnie atrakcyjnych wizualnie. Nasz produkt odpowiada na te potrzeby rynku, co potwierdzają nasze rozmowy na największych wydarzeniach branżowych, ale również w trakcie bezpośrednich rozmów z potencjalnymi klientami i projektantami, dla których wykorzystanie nowych i przy tym ekologicznych materiałów ma duże znaczenie. Na targach i w trakcie spotkań z klientami, gdzie prezentujemy próbki naszego materiału i meble pokazowe, często spotykamy się z reakcją, którą określiłbym mianem „bardzo pozytywnego zaskoczenia”, że nasz produkt jest jak lite drewno – jest naturalny, twardy, ma bardzo ładną strukturę, kolorystykę i wzór przypominający drewno. Wiemy, że nie ma podstaw, by obawiać się o trwałość mebli wytwarzanych z naszego materiału, gdyż przebadaliśmy i potwierdziliśmy niezależnie jego twardość - jest porównywalna do drewna bukowego lub dębowego.

Nasz zespół bardzo dużą uwagę przykłada do wysokiej jakości i atrakcyjnego designu tarcicy. Niemal od początku istnienia Green Lanes pracujemy z Jadwigą Husarską, naszą Creative Director, która jest uznaną i wielokrotnie nagradzaną projektantką mebli i innych przedmiotów użytkowych. Jadwiga kreuje produkty demonstracyjne wykonane z naszej tarcicy, wspiera nas w działaniach marketingowych i budowaniu rynku oraz inspirowaniu i edukowaniu klientów nt. możliwości aplikacyjnych - szczególnie w kanale profesjonalnym, gdzie kluczowa jest rozmowa „jak projektant z projektantem”.

Tarcica konopna może być również atrakcyjna pod względem kosztów. Czy jej wykorzystanie pomaga wprowadzić oszczędności w przedsiębiorstwach?

Wyzwaniem dla przemysłu, o jakim powinniśmy mówić w pierwszej kolejności, nie jest nawet kwestia kosztów, ale przede wszystkim skokowo malejąca dostępność drewna dobrej jakości, a nawet drewna w ogóle. Wpływ na to mają niekorzystne zmiany klimatyczne (pożary, susze, gwałtowne burze) i polityka regulacyjna, która mając na celu zapobieganie tym niekorzystnym tendencjom w środowisku naturalnym, ogranicza możliwości wycinki drzew. Kluczowe są także restrykcje dotyczące importu drewna z Rosji i Białorusi (sankcje nałożone ze względu na wojnę w Ukrainie) i wzrost popytu na drewno, szczególnie w Chinach i USA. W najbliższych latach szacuje się, że w Polsce ze względu przystąpienie do realizacji Nowej Strategii Leśnej 2030 UE (część pakietu Fit for 55) dostępność surowca drzewnego znacząco spadnie, nawet o 30-40% wobec aktualnego poziomu, tworząc znaczną lukę podażową. To wszystko powoduje także, że na rynkach od lat obserwujemy długoterminowy trend wzrostu cen drewna. Na to nakładają się wspomniane już wyzwania związane z koniecznością długoterminowego planowania nasadzeń leśnych oraz kontraktacji dostaw surowca z dużym wyprzedzeniem. Nasza technologia wyeliminuje te trudności i pozwoli klientom uelastycznić i zoptymalizować łańcuch dostaw, a w efekcie i koszty.

Trudna sytuacja na rynku drzewnym daje ogromną przestrzeń i szanse dla rozwoju nowych kategorii zamienników drewna, w tym wytwarzanych z roślin jednorocznych. Od początku istnienia Green Lanes naszemu zespołowi przyświecał jeden cel – chcieliśmy opracować ekologiczny materiał o znakomitych cechach fizyko-mechanicznych i unikalnych właściwościach wzorniczych, zachowujący przy tym naturalność oraz będący konkurencyjny cenowo wobec drożejącego drewna. I ten cel osiągnęliśmy. Teraz przed nami kolejne kamienie milowe. Oczywiście nie chcielibyśmy odkrywać wszystkich kart, jeśli chodzi o naszą strategię rynkową, ale mamy zupełnie nowy, bardzo atrakcyjny pod wieloma względami produkt, który ma szanse zrewolucjonizować branżę drzewną i mamy precyzyjnie określoną ścieżkę jego komercjalizacji, łącznie ze strategią cenową. Uwzględnia ona naturalnie zarówno etap edukacji rynku, promocji idei – niezbędny na starcie wprowadzania nowego produktu na rynek - jak i etap jego rosnącej popularności i upowszechnienia, w który oczywiście mocno wierzymy.

Dodatkową wartością, jaką niesie ze sobą nasz produkt, jest wspomniana przeze mnie zdolność surowca do dużej absorbcji CO₂ i dzięki temu walki z globalnym ociepleniem. Zjawisko to jest obecnie jednym z największych wyzwań środowiskowych na świecie i ma nieodwracalne skutki – topnienie lodowców, degradację fauny i flory czy coraz powszechniejsze pożary lasów, np. w Kanadzie. Nie musimy chyba nikogo przekonywać, że skala i postęp zmian w środowisku naturalnym są tak znaczne, iż musimy poszukiwać rozwiązań, które będą realnym orężem w walce z globalnym ociepleniem.

Warto podkreślić, że opracowany przez materiał ma szanse być carbon negative, co sprawia, że automatycznie staje się jeszcze bardziej atrakcyjny dla firm śledzących swój ślad węglowy - czynnik ten odgrywa coraz istotniejszą rolę w relacjach handlowych oraz stanowi istotny element raportowania ESG w ramach unijnej Dyrektywy CSDR (Corporate Sustainability Reporting Directive).

Podsumowując, nasz materiał oprócz korzyści stricte ekonomicznych i użytkowych, ma i będzie miał ogromny wpływ na ochronę środowiska naturalnego, w tym gospodarki leśnej czy też rolnictwa (za sprawą wspomnianego wcześniej braku wykorzystania pestycydów oraz możliwości wykorzystania produktu ubocznego procesów rolnych, stanowiących dodatkowy przychód do hektara dla rolnika, co wspiera model gospodarki obiegu zamkniętego).

Z kim dotychczas udało Wam się podjąć współpracę i jaki jest Wasz model biznesowy?

Nasza tarcica oraz produkty z niej wytworzone cieszą się dużym zainteresowaniem. Pilotażowo i testowo współpracujemy już z szeregiem firm, w tym z dużymi graczami z branży meblarskiej, wykończeniowej, stolarki drzwiowej i producentami podłóg, dla których ważne są zasady zrównoważonego rozwoju oraz ochrona środowiska naturalnego. Są one także, co warto podkreślić, pionierami innowacyjności i wyznaczają trendy w swoich obszarach działalności.

Zależy nam również na dotarciu do podmiotów na dalszych etapach łańcucha wartości, które poszukują ekologicznych oraz atrakcyjnych pod względem wizualnym materiałów,
z których mogą zostać wytworzone unikane meble czy elementy wykończenia wnętrz, tj. firm z branży HoReCa, architektów, projektantów, producentów małej architektury czy też elementów wykończeniowych.

Oczywiście cały czas aktywnie rozwijamy nasze relacje handlowe oraz jesteśmy obecni na największych międzynarodowych wystawach i targach designu, w tym m.in. na Milano Design Week 2024 (Salone del Mobile Milano), Vienna Design Week, Łódź Design Week, Dubai Design Week czy Seul Design Festival.

W tym roku jesteśmy i będziemy obecni jeszcze na dwóch ważnych wydarzeniach – w organizowanej przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego wystawie pokonkursowej Young Design 2024 w warszawskiej Domotece (9 września - 10 października) oraz Dutch Design Week (19-27 października 2024). Na wystawie w Domotece, obok prac laureatów konkursu, prezentowane są również wybrane meble kolekcji ReHemptation stworzone z naszej tarcicy: stół HempDen oraz ławka HempSquare, które zaprojektowane zostały przez naszą Creative Director Jadwigę Husarską. Natomiast na Dutch Design Week nasze produkty będą częścią wystawy „POLISH Job”, którą organizuje dyrektor Łódź Design Festival Michał Piernikowski pod patronatem Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatywnych i wsparciem ze strony Husarska Design Studio.

Korzystając z okazji, serdecznie zapraszamy do udziału w tych wydarzeniach – szczególnie do odwiedzenia naszego stoiska w Domotece i zapoznania się z naszymi produktami.

Wspominaliście też o rozwoju technologii wytwarzania biopolimerów na bazie roślin jednorocznych. Do czego możemy je w przyszłości zastosować?

Spektrum jest bardzo szerokie. Biopolimery oraz powstałe na ich bazie bioplastiki mogą znaleźć zastosowanie w różnych produktach jednorazowego użytku, takich jak słomki, sztućce, talerzyki, kubki czy kapsułki do kawy. Ponadto mogą być wykorzystywane w opakowaniach zarówno cienkościennych (jak worki), jak i grubościennych (takich jak pojemniki), a także w tekstyliach, zabawkach, budownictwie oraz motoryzacji. Czyli znów, doskonale wpisują się w obecne trendy rynkowe, których nadrzędnym celem jest ograniczenie emisji CO₂ i ogólnie szkodliwego wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne. Świat zmaga się z ogromną ilością trudno degradowalnych odpadów z tworzyw sztucznych, dlatego gospodarki, oprócz opracowywania metod ich recyklingu (choć to nie zawsze możliwe ze względów ekonomicznych lub technologicznych), muszą po prostu ograniczyć ich wytwarzanie, zapewniając jednocześnie ekologiczne alternatywy.

Jeżeli chodzi o nasz docelowy produkt i jego zastosowanie, to obecnie opracowujemy technologię produkcji biopolimerów na bazie mączki z paździerza konopnego, które są kompostowalne i biodegradowalne. W wyniku współpracy z naszym partnerem biznesowym jako pierwsi na świecie wyprodukowaliśmy z konopi cienkościenną folię na bazie naszej autorskiej kompozycji tych biopolimerów. To kluczowe dla rozwoju tej linii biznesowej Green Lanes.

W którym kierunku chcecie dalej się rozwijać?

Naszym priorytetem jest, aby innowacyjne produkty Green Lanes jak najszybciej trafiły do szerokiego grona odbiorców, dlatego kluczowe jest uruchomienie zakładu produkcyjnego tarcicy konopnej i rozpoczęcie wytwarzania jej na skalę przemysłową, co umożliwi dalsze, konsekwentne skalowanie naszego biznesu. Równolegle będziemy dalej testować możliwości zastosowania innych niż konopie włókniste roślin jednorocznych, aby móc docelowo rozszerzyć nasze portfolio.

Jednocześnie chcemy rozwijać naszą drugą linię biznesową (biopolimery/bioplastik) i kontynuować prace B+R przy udziale partnera branżowego.

Podsumowując, naszym celem jest przede wszystkim uruchomienie produkcji tarcicy na skalę przemysłową oraz stopniowe budowanie rynku i intensyfikacja relacji handlowych, rozszerzenie naszego portfolio produktowego o nowe materiały oraz dalsza edukacja rynku w obszarze wykorzystania roślin jednorocznych. A ekologicznym efektem ubocznym tego wszystkiego będzie zielona rewolucja ze znakiem „made in Poland”!