Kapitał zakładowy spółki. To trzeba o nim wiedzieć

Kapitał zakładowy pełni kilka ważnych funkcji. Poza wymogiem prawnym stanowi majątkową bazę spółki, mogącą służyć do spłaty zobowiązań wobec wierzycieli.

Wysokość kapitału zakładowego wpływa na postrzeganie firmy przez potencjalnych partnerów, kredytodawców i inwestorów. Większy kapitał może świadczyć o większej stabilności finansowej i wiarygodności przedsiębiorstwa. Dodatkowo pozwala określić udziały poszczególnych wspólników w spółce.

Kapitał zakładowy jest formalnie uwzględniony w umowie spółki, która ma formę aktu notarialnego lub w jej statucie. Musi być także wpisany do rejestru sądowego.

Kapitał zakładowy spółki - co to jest i ile wynosi?

Kapitał zakładowy to wartość majątku zgromadzonego przez wspólników w chwili założenia spółki, stanowiąca jej podstawę finansową i zabezpieczenie dla wierzycieli. Dzieli się na udziały lub akcje, reprezentujące wkłady poszczególnych wspólników. Nie ma przepisów określających konkretne cele, na które kapitał musi zostać przeznaczony, co daje spółkom dużą swobodę w jego wykorzystaniu.

Minimalną wysokość kapitału zakładowego reguluje Kodeks Spółek Handlowych i wynosi obecnie:

• 5000 zł dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.),
• 100 000 zł dla spółki akcyjnej (S.A.),
• 50 000 zł dla spółki akcyjno-komandytowej (S.K.A.),
• 1 zł dla prostej spółki akcyjnej (PSA).

Te wartości są określone w polskim prawie i stanowią minimalne wymagania dla poszczególnych form spółek. W praktyce kapitał zakładowy może być wyższy, zależnie od potrzeb i planów wspólników.

Warto wspomnieć o dwóch europejskich formach prawnych możliwych do założenia w przypadku łączenia działalności w kilku krajach UE. Minimalna wysokość kapitału zakładowego dla tych spółek wynosi:

• 30 000 euro dla spółdzielni europejskiej,
• 120 000 euro dla spółki europejskiej.

Czy kapitał zakładowy musi mieć formę pieniężną?

Kapitał zakładowy składa się z wkładów wniesionych przez wspólników, które mogą być w formie gotówki, nieruchomości lub wierzytelności. Wspólnicy powinni dążyć do utrzymania kapitału zakładowego w pełni pokrytym. Gdy bilans sporządzony przez zarząd wykazuje stratę przekraczającą sumę kapitału zapasowego, rezerw oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd ma obowiązek zwołać zgromadzenie wspólników, aby podjąć decyzje dotyczące przyszłości spółki, np. pełnego pokrycia kapitału zakładowego.

Zmiana kapitału zakładowego spółki. Czy warto podnosić minimalny kapitał zakładowy?

Podniesienie kapitału zakładowego może przynieść korzyści takie jak poprawa wiarygodności wobec kontrahentów i instytucji finansowych, zwiększenie zdolności kredytowej oraz zabezpieczenie dodatkowych środków na rozwój firmy. Może być również konieczne w przypadku uregulowania zobowiązań wobec wspólników lub wierzycieli przez konwersję wierzytelności na udziały. Nowi wspólnicy mogą również wnieść kapitał, nabywając nowo utworzone udziały.

Wady podniesienia kapitału zakładowego mogą obejmować:

• Podatek PCC - zwiększenie kapitału zakładowego podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5% od podstawy opodatkowania.
• Dodatkowe koszty - takie jak taksa notarialna, doradztwo, czy modyfikacja materiałów reklamowych.
• Większe zobowiązania wspólników - konieczność wnoszenia większych wkładów do spółki.
• Złożone procedury - wymagające dopełnienia formalności prawnych.
• Zmiana struktury własności - przy emisji nowych udziałów lub akcji.
• Dodatkowe władze - w spółkach z o.o. z kapitałem zakładowym powyżej 500 000 zł i liczbą wspólników przekraczającą 25, konieczne jest powołanie rady nadzorczej.

Podwyższenie kapitału zakładowego dokonuje się bezwzględną większością głosów wspólników w spółce z o.o. oraz na mocy uchwały walnego zgromadzenia w spółce akcyjnej.

Kiedy konieczne może być obniżenie kapitału zakładowego?

Obniżenie kapitału zakładowego może być konieczne w następujących przypadkach:

• Kapitał ustalony w umowie spółki okazał się zbyt wysoki w odniesieniu do rzeczywistej działalności spółki.
• Konieczność dostosowania wielkości kapitału zakładowego do rzeczywistej wartości wkładów niepieniężnych.
• Reorganizacja struktury kapitałowej lub zmiana składu wspólników.
• Pokrycie strat, których nie można pokryć z innych źródeł.
• Nadmiar środków, które nie są potrzebne do dalszego finansowania działalności.

Kapitał zakładowy nie może spaść poniżej ustawowego minimum.

Rola kapitału zakładowego w spółce z o.o.

Minimalna kwota 5000 zł może być podzielona na udziały o minimalnej wartości 50 zł. Kapitał zakładowy zabezpiecza wierzycieli przed niewypłacalnością spółki, chociaż ta rola nie jest bezpośrednio uregulowana prawem. W praktyce, po wniesieniu wkładów, spółka może dowolnie nim dysponować.

Warto pamiętać, że odpowiedzialność za zaległości podatkowe spoczywa na członkach zarządu zgodnie z art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej, co oznacza, że kapitał zakładowy pełni funkcję zabezpieczającą nie tylko dla wspólników, ale także dla zarządu.