Czy wynagrodzenie za pracę może być wypłacane w kryptowalutach?

Pomimo, że na świecie takie rozwiązania zyskują na popularności i są coraz częściej stosowane (przykładowo Microsoft wypłaca swoim pracownikom uposażenie częściowo w tej właśnie formie), to w Polsce temat ten wciąż budzi jednak kontrowersje.

Choć przepisy Kodeksu pracy nie definiują wprost pojęcia „wynagrodzenia”, to jednak w myśl obowiązujących przepisów „wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w formie pieniężnej” (art.86 par.2 k.p.), zaś „wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych” (art. 86 par.3 k.p.). Wynagrodzenie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna (art.183 par.2 k.p.). Warto przy tym nadmienić, iż przepisy nie precyzują jaka dokładnie część wynagrodzenia może być przyznawana pracownikom w formie pieniężnej, a jaka w formie innej niż pieniężna. Oprócz bowiem tzw. wynagrodzenia zasadniczego, do wynagrodzenia mogą zaliczać się również inne świadczenia (np. prowizje, premie, etc.). 

W związku z powyższym, możliwa i jak najbardziej dopuszczalna jest zatem możliwość wypłaty części składników wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna – jednak wyłącznie wtedy gdy dopuszcza to ustawa (której to obecnie brak) lub zbiorowy układ pracy (zgodnie z art.86 par.2 k.p.). Jeżeli jednak u danego przedsiębiorcy nie funkcjonują związki zawodowe które to zawierają porozumienia (tzw. układ pracy) z pracodawcą, to w praktyce przepisy nie przewidują możliwości wypłaty kryptowalut jako formy wynagrodzenia za pracę pracowników. Nie ma natomiast możliwości wypłaty całej pensji w walucie cyfrowej – a to z powodu faktu, że w myśl prawa polskiego, kryptowaluty nie są pieniądzem w rozumieniu prawa i nie spełniają kryterium formy pieniężnej.

Powyższe nakłada zatem pewne ograniczenia, i może przesądzać o traktowaniu wypłat kryptowalut raczej jako dodatkowych „benefitów” mających na celu nagradzanie pracowników, aniżeli składników wynagrodzenia w rozumieniu opisanym powyżej.

Bardziej elastyczną formą zatrudnienia jest tu niewątpliwie świadczenie usług na podstawie innej niż umowa o pracę, tj. umów zlecenie czy tzw. B2B (jednoosobowej działalności gospodarczej). Jednak i w takich przypadkach do otrzymywanego przez te podmioty wynagrodzenia znajdować będą zastosowanie przepisy ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, odnoszące się do zastosowania minimalnej stawki godzinowej – które to również powinno być wypłacane w formie pieniężnej. Nie ma jednak większych przeszkód, aby na zasadzie swobody zawierania umów, podmioty te ustaliły w pozostałej części inne zasady wzajemnych rozliczeń, w tym również kryptowalut.