W ten weekend zmiana czasu na zimowy. W którą stronę przesuwamy wskazówki?
Najbliższa zmiana czasu na zimowy odbędzie w nocy z 26 na 27 października. W ten weekend w nocy z soboty na niedzielę cofamy wskazówkę o godzinę do tyłu i zyskujemy godzinę snu. To może być jedna z ostatnich zim, gdy przestawimy zegarki. W UE, ale także w polskim rządzie coraz częściej wspomina się o potrzebie wycofania regulacji dotyczących zmiany czasu.
Kiedy zmiana czasu?
Do końca 2026 r. będą jeszcze obowiązywać ustalenia dotyczące czasu letniego, uregulowane dyrektywą unijną, która nakłada na wszystkie państwa członkowskie obowiązek przejścia w roku kalendarzowym na czas letni w ostatnią niedzielę marca i powrotu do czasu zimowego w październiku. Zgodnie z nią:
czas letni na zimowy będzie zmieniony:
- 27 października 2024 r.
- 26 października 2025 r.
- 25 października 2026 r.
Czas zimowy będzie zmieniony:
- 30 marca 2025 r.
- 29 marca 2026 r.
PSL chce zlikwidować zmianę czasu
- Zmiana czasu jest nieefektywna, nie wpływa dobrze ani na naszą kondycję, ani na gospodarkę. Powinna zostać zlikwidowana - wyjaśnia Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i mówi, że po najbliższej zmianie czasu rozmowy z koalicjantami nabiorą rozpędu, a po wiosennej zmianie czasu (30 marca 2025 r.) powinna zapaść decyzja, czy zostajemy na letnim czasie.
Pomysł na likwidację zmiany czasu pojawia się właściwie co roku. Jeszcze jednak w tym i następnym na pewno będzie obowiązywało stare prawo o przestawianiu czasu. Jednak już za półtora roku przepisy mogą się zmienić, nie tylko na poziomie narodowym, ale również unijnym. Decyzja o tym, czy zmiana czasu nadal będzie obowiązywała zapadnie właśnie w 2026 roku.
Dlaczego zmieniamy czas?
W Polsce pierwszy raz zmiana czasu została wprowadzona w 1919 roku. Potem z niej zrezygnowano, by w latach 1946–1949, 1957–1964, powrócić do przestawiania zegarków. Obecnie czas zmieniany jest nieprzerwanie od 1977 roku.
Zmiana czasu na zimowy została wprowadzona podczas I wojny światowej i wynikała z potrzeby oszczędzania energii. Kraje takie jak Niemcy czy Austro-Węgry wprowadziły ten system, aby zmniejszyć zużycie paliw potrzebnych do produkcji energii elektrycznej. Głównym celem była redukcja wykorzystania sztucznego oświetlenia poprzez lepsze dopasowanie codziennej aktywności do światła dziennego, co w tamtym okresie przynosiło wymierne korzyści ekonomiczne.
Oprócz oszczędności energii zmiana czasu miała na celu lepsze wykorzystanie naturalnego światła w ciągu dnia. W okresie zimowym, kiedy dni są krótsze, przesunięcie czasu pozwalało ludziom rozpoczynać dzień bliżej wschodu słońca, co zmniejszało potrzebę sztucznego oświetlenia rano i wieczorem. To rozwiązanie było szczególnie użyteczne w czasach przed powszechnym dostępem do taniego oświetlenia elektrycznego.
Koncepcja zmiany czasu miała również wpływ na zdrowie i samopoczucie. Wydłużenie czasu aktywności w świetle dziennym mogło poprawiać nastrój i efektywność, co było istotne szczególnie w okresie zimowym, kiedy naturalnego światła jest mniej. Jednak w dzisiejszych czasach, z uwagi na zmiany technologiczne i energetyczne, korzyści z przestawiania zegarków są coraz częściej kwestionowane.
