Koniec z niedzielnym zakazem handlu? Czy nowelizacja pomoże przedsiębiorcom
Zaproponowane zmiany przewidują, że zakaz handlu w niedziele miałby nie obowiązywać w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, a także przed Bożym Narodzeniem, Wielkanocą. Ponadto pracownicy zatrudnieni w niedziele handlowe mieliby otrzymywać podwójne wynagrodzenie, co ma stanowić formę rekompensaty za pracę w te dni. Projekt przewiduje także gwarancję dwóch niedziel wolnych od pracy w miesiącu dla każdego pracownika - relacjonuje portal wiadomoscihandlowe.pl.
Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji wyraża niezadowolenie
Reakcja Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji na proponowane zmiany jest daleka od entuzjazmu. Prezes POHiD, Renata Juszkiewicz, wskazuje, że wprowadzenie dwóch niedziel handlowych w miesiącu może wprowadzić zamieszanie zarówno wśród klientów, jak i pracowników. Organizacja opowiada się za pełną liberalizacją handlu w niedziele, argumentując, że obecne regulacje powodują niepotrzebne podziały na rynku i dyskryminują niektórych pracowników - czytamy w komunikacie POHiD.
Prawdą jest, że konsumenci nie mając jasności co do tego, czy w daną niedziele mogą zrobić zakupy, w drodze przyzwyczajenia robią zakupy z wyprzedzeniem. To z kolei przekłada się na gorszy utarg w niedzielę. Zmiana zaproponowana przez posłów Trzeciej drogi ma tu, w oczach wielu przedsiębiorców, dużą wadę.
Sieci handlowe przesadziły. Ministerstwo Rolnictwa staje w obronie producentów
Koniec z niedzielnym zakazem handlu: Nowelizacja pomoże przedsiębiorcom?
Założenia nowelizacji zdają się godzić interesy pracowników handlu z potrzebami konsumentów, którzy preferują możliwość robienia zakupów również w niedziele. Z drugiej strony, POHiD podnosi kwestię dodatkowych obciążeń finansowych dla branży, jakie niosą ze sobą propozycje podwójnego wynagrodzenia oraz ograniczona liczba niedziel handlowych. Podwójne wynagrodzenie to rozwiązanie stosowane w wielu krajach, które wcześniej regulowały kwestię handlu w dzień - dla większości społeczeństwa - wolny od pracy.
Handel w niedzielę na tle innych krajów
Rozwiązania dotyczące handlu w niedziele różnią się w zależności od kraju w Unii Europejskiej: W Niemczech obowiązuje bardzo restrykcyjna regulacja dotycząca handlu w niedziele. Zasadniczo sklepy są zamknięte, choć istnieją wyjątki dla stacji benzynowych, sklepów na dworcach i lotniskach oraz niektórych obszarów turystycznych. Dodatkowo, kilka razy w roku, lokalne władze mogą zezwolić na otwarcie sklepów w niedzielę podczas specjalnych wydarzeń. Z kolei Włochy mają stosunkowo liberalne podejście do handlu w niedziele, pozwalając na otwarcie sklepów. Jednak niektóre regiony i miasta wprowadziły własne ograniczenia w celu ochrony niedzieli jako dnia odpoczynku.
W Anglii i Walii obowiązuje system, w którym większe sklepy (o powierzchni sprzedaży powyżej 280 metrów kwadratowych) mogą być otwarte w niedziele tylko przez 6 godzin, które mogą być wybrane między 10:00 a 18:00. Mniejsze sklepy mogą być otwarte bez ograniczeń. We Francji, zasady dotyczące handlu w niedziele zostały złagodzone w ostatnich latach, zwłaszcza w obszarach turystycznych i niektórych strefach handlowych. Sklepy w tych obszarach mogą być otwarte w niedziele, podczas gdy w innych miejscach obowiązują bardziej restrykcyjne przepisy.
Przypomnijmy zakaz handlu w niedzielę w Polsce został wprowadzony w marcu 2018 roku. Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni zakłada stopniowe ograniczanie handlu w niedziele, z wyjątkami dla określonych rodzajów placówek, jak stacje benzynowe, apteki, piekarnie czy sklepy na dworcach. Początkowo handel był dozwolony w pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca, a od 2020 roku - tylko w ostatnią niedzielę, z wyjątkiem niedziel przedświątecznych i kilku innych wyjątków. Celem wprowadzenia tych zmian było wsparcie wolnego czasu pracowników handlu i promowanie spędzania niedziel z rodziną. Choć dla ustawodawcy (poprzedni prawicowy rząd) najważniejszą kwestią był kontekst religijny.
Społeczny i gospodarczy kontekst niedzielnego zakazu handlu
Autorzy projektu argumentują, że obecna ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele nie spełniła zakładanych celów, takich jak wsparcie dla małych, lokalnych sklepów. Zmiany mają również na celu zwiększenie zatrudnienia w sektorze handlowym oraz wzrost przychodów ze sprzedaży. Jednakże, wprowadzenie nowelizacji może również przynieść powrót do problemów z okresu przejściowego, kiedy to klienci byli zdezorientowani, w jakie niedziele mogą robić zakupy.
