To jest czas dla młodych liderów

Dziś dużo mówi się o kompetencjach przyszłości, ale chyba umknęło nam, że rozwój jest tak szybki, nadprodukcja informacji jest tak wielka, że musimy pomyśleć, jak z tym walczyć – mówił Paweł Poszytek, prezes Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

Motyw budowania świadomości wśród młodych ludzi był tematem przewodnim sesji tematycznej „Od informacji do mobilności i aktywności”. W czasie dyskusji przedstawiono specyfikę Eurodesku, czyli unijnego systemu wymiany informacji. 

Głównym celem Eurodesku jest zwiększanie świadomości wśród młodych ludzi na temat możliwości wyjazdów i zachęcanie ich do bycia aktywnymi obywatelami. Oprócz wyzwań związanych z rozwojem programu w ramach Unii Europejskiej eksperci poruszyli takie problemy jak możliwości związane z wymianą informacji z krajów nienależących do Unii, jak Serbia, Armenia czy Albania. Ponadto dyskutowano nad sposobami włączenia tej młodzieży do udziału w europejskich inicjatywach. 

Czas na Ukrainę

Jednym z głównych wątków, które przewijały się podczas tegorocznego EKG, były konsekwencje wojny w Ukrainie. Podobnie było i podczas Europejskiego Forum Młodych Liderów. Debatowano głównie nad tym, jak wykorzystać zbliżenie Ukrainy i Polski do rozwoju nie tylko naszych krajów, ale także młodych ludzi. Był to główny wątek dyskusji „Biznes i gospodarka. Ukrainian Dream”. Zdaniem ekspertów młodzi ludzie z obu krajów powinni korzystać z szans, jakie stawia przed nimi życie. Jedną z takich szans jest możliwość rozwoju ukraińskich przedsiębiorców w Polsce. To szansa dla startupów, ale z drugiej strony bez wsparcia nie będą one w stanie osiągnąć sukcesu. – Na początku rozwoju startupu potrzebny jest kraj, w którym istnieje dobry ekosystem dla rozwoju. To Polska, Niemcy – powiedział Vadym Melnyk, założyciel, CEO, Dronehub. O możliwościach współpracy rozmawiali także Łukasz Wawak, Polish Ukrainian Startup Bridge, i Ross Knap, CEO & Co-founder, CallPage. 

Celem powinno być stworzenie polsko-ukraińskiego ekosystemu biznesowego, co wzmocni nie tylko pozycję obu tych krajów, ale także zwiększy perspektywę na rozwój młodych Polaków i Ukraińców. „Możemy zmienić historię” – to jeden z wniosków ze spotkania.

Musimy wspierać

O tym, co zrobić, by zapewnić szybki i dynamiczny rozwój polskiej i europejskiej gospodarki, rozmawiano podczas drugiego dnia Forum. Wśród głównych wątków wymienić można różne sposoby wsparcia potrzebnego do rozwoju młodych liderów, kierunki ekspansji technologii w edukacji, a także zastosowanie innowacyjnych narzędzi w edukacji i budowaniu świadomych społeczeństw. – O rozwój trzeba zadbać już na poziomie edukacyjnym. Musimy myśleć o bardziej radykalnych działaniach niż obecna podstawa programowa – tłumaczył Paweł Poszytek.

Dowodem na to są obecne wyzwania dla liberalnych demokracji. – Dawniej mówiono, że nowoczesne technologie sprawią, że społeczeństwo demokratyczne będzie się szybciej rozwijało. Niestety dziś, kiedy już możemy z nich korzystać, okazuje się, że dzieje się dokładnie na odwrót – mówił. Obok wyzwań współczesnej demokracji widać to po wojnie w mediach. Fake newsy robią się coraz bardziej złożonym problemem, bo wpływają one nie tylko na demokrację (jak chociażby afery związane z wyborami prezydenckimi w USA czy referendum w sprawie brexitu), ale także na przekaz wojenny. Jak media są przygotowane na relacjonowanie konfliktów zbrojnych? Jak filtrować wiadomości? Czym jest fake news? O tym debatowano podczas Europejskiego Forum Młodych Liderów.

Zdaniem uczestników dyskusji dziś największym zagrożeniem w świecie mediów jest clickbait – czyli naciąganie rzeczywistości w celu uzyskania „kliknięcia”; „fake newsy” – czyli fałszywe informacje oraz działania „armii trolli” – czyli opłacanych ludzi mających na celu szerzenie określonego (najczęściej fałszywego) przekazu. Problemem jest także dezinformacja, zwłaszcza dotycząca konfliktu zbrojnego.

Jak im zapobiegać? Potrzebna jest praca u podstaw, czyli rzetelne budowanie kompetencji młodych ludzi tak, by byli w stanie bezproblemowo wykrywać próby manipulacji i odpowiednio na nie reagować. Potrzebne jest także działanie ze strony mediów, czyli rzetelne i merytoryczne korekty oraz wnikliwe weryfikowanie informacji. 

– Każdy musi zawsze sprawdzać źródło, kontekst informacji. To zadanie dla każdego odbiorcy przekazu medialnego – tłumaczył Poszytek.

Ukraińska szansa dla edukacji?

Podczas Forum dyskutowano także o wpływie, jaki na polską edukację ma wojna na Ukrainie. Zdaniem ekspertów obecna sytuacja jest wyzwaniem, ale może się stać dla niej szansą – jeżeli otrzyma ona odpowiednie wsparcie od krajów Zachodu. Kluczowe jest tu działanie ze strony Polski. Bo bez „uczłowieczenia” Ukraińców nie będziemy w stanie włączyć ich do solidarnej Europy i zaangażować ich do budowy wspólnego dobrobytu na Starym Kontynencie. Jak to robić? Przestańmy określać ich mianem „uchodźców”, zamiast tego mówmy o nich jako „gościach z Ukrainy”. Trzeba także podjąć praktyczne działania, takie jak niewtłaczanie na siłę dzieci z Ukrainy do klas całkowicie polskojęzycznych. Trzeba także już dziś zastanowić się, co stanie się po wojnie. Co zrobić z ludźmi, którzy zdecydują się pozostać w Polsce? Jak wspierać ich w przystosowaniu do życia w naszym kraju?

– Powinniśmy edukować i unikać stereotypów – powiedziano podczas sesji. Jednocześnie trzeba zmienić podejście do Ukrainy, jakie mieliśmy dotychczas – czyli biednego sąsiada ze Wschodu. 

Jak budować innowacyjność

Niezależnie od współczesnych wyzwań polska edukacja stoi przed długofalowym problemem. To rozwój nowoczesnych metod uczestnictwa młodzieży w życiu społecznym.

– Wielką rolę w tym temacie ma program Erasmus+. On promuje nie tylko edukację formalną, ale i nieformalną – w ramach fizycznych spotkań, wymiany międzynarodowej. To właśnie praca nad wspólnymi projektami i kontakt z rówieśnikami z innych krajów czy kultur są niezwykle istotne dla budowy nowoczesnego społeczeństwa – komentował szef FRSE. Dzięki aktywnościom horyzontalnym wśród międzynarodowej młodzieży możliwe jest szybsze i sprawniejsze budowanie innowacji. Wymiana zdań i kontakt między różnymi kulturami sprawiają, że nie tylko łatwiej pozyskujemy kontakty, ale także budujemy większe zaangażowanie. W efekcie dbamy o rozwój nie tylko całych społeczeństw, ale także gospodarki. A to właśnie jest najważniejsze zadanie, jakie stoi nie tylko przed obecnymi decydentami, ale także młodymi liderami, którzy staną u steru władzy za kilkanaście lub kilkadziesiąt lat.