Rynek leasingu bez większych zmian w dynamice. Wszystko przez nowe prawo

W pierwszej połowie 2019r. roku dynamicznie rozwijał się aktywny portfel branży leasingowej. Wartość aktualnie trwających kontraktów wynosi 157,1 mld zł, czyli jest o 15proc. wyższa niż przed rokiem (dane na koniec czerwca 2019r.). Jednak wartości nowych umów podpisanych od stycznia do końca czerwca br. zanotowała niewielki spadek (-0,6 proc.) r/r, przy łączonym finansowaniu nowych kontraktów na poziomie 38,7 mld zł. 

- Wyniki branży leasingowej w I półroczu pozostawały pod istotnym wpływem zmian prawnych w zakresie podatku dochodowego od pojazdów osobowych. Wprowadzone, pod koniec ubiegłego roku zmiany, nie stanowiły co prawda czynnika decydującego, ale znacznie przyspieszyły decyzje przedsiębiorców o zakupie aut jeszcze w 2018 roku. W efekcie przesunęło to znaczną część tegorocznego popytu inwestycyjnego na końcówkę 2018r. Poprawiające się w kolejnych miesiącach wyniki pozwalają sądzić, że branża leasingowa, 2019r. zamknie dodatnim wynikiem, choć nie tak spektakularnym, jak w ostatnich latach - powiedział Andrzej Sugajski, dyrektor generalny Związku Polskiego Leasingu. 

Branża leasingowa w ciągu pierwszych 6 miesięcy tego roku sfinansowała pojazdy lekkie o wartości 16,5 mld zł, co stanowiło wynik o -6,8 proc. niższy przed rokiem (wówczas zawarto kontrakty na pojazdy o łącznej wartości 17,8 mld zł). Ta kategoria rynku obejmuje zarówno pojazdy osobowe, które zanotowały -9,6 proc. spadek, jak też pojazdy do 3,5 t. (+8,5 proc. wzrost wartości finansowania r/r). Samochody osobowe i dostawcze do 3,5 t. mają wysoki, bo 42,8 proc. udział w rynku leasingu. 

Pozostałe segmenty rynku leasingu osiągnęły dodatnie wyniki. 

W I połowie roku klienci firm leasingowych przy pomocy leasingu i pożyczki inwestycyjnej sfinansowali środki transportu ciężkiego o wartości 10,8 mld, przy +4,4 proc. dynamice finansowania (r/r). Do tej grupy zaliczane są takie aktywa jak ciągniki siodłowe (ich finansowanie wzrosło o +13,5 proc. r/r), pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony (+6,4 proc. r/r), naczepy/przyczepy (+1,4 proc. r/r), autobusy (-30,3 proc.), samoloty, statki i środki transportu kolejowego (-12,6 proc.) czy pozostałe pojazdy (+16,2 proc.). 

Zarówno środki transportu ciężkiego jaki i kolejny segment rynku tj. maszyny i urządzenia utrzymują zbliżone, ok 28 proc. udziały w rynku leasingu. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy tego roku, przedsiębiorcy przy pomocy leasingodawców sfinansowali swoje inwestycje w maszyny i urządzenia o łącznej wartości 10,7 mld zł, co skutkowało +3,7 proc. wzrostem r/r. W tym segmencie dodatnie dynamiki były obserwowane w zakresie finasowania maszyn budowalnych (+6,6 proc. r/r), IT (+8,3 proc. r/r), maszyn do produkcji tworzyw sztucznych (+5 proc. r/r) czy innych maszyn (+25,8 proc. r/r), natomiast w strefie spadków pozostawało finasowanie maszyn rolniczych (-12,3 proc. r/r), maszyn poligraficznych (-16,4 proc. r/r) czy sprzętu medycznego (-21,4 proc. r/r). Istotny, +34 proc. wzrost r/r, osiągnęło finansowanie nieruchomości, przy wartości nowych kontraktów na poziomie 371 mln zł. Znaczący udział w tym wyniku miały kontrakty dotyczące finansowania obiektów handlowych i usługowych, obiektów biurowych i innych nieruchomości.  

Analizy makroekonomiczne

Analizy ekonomiczne przygotowane przez ZPL pokazują, że poziom finansowania pojazdów lekkich jest uwarunkowany wielkością popytu konsumenckiego.  

- Na wydatki konsumentów pozytywnie wpływa dobra sytuacja na rynku pracy oraz rekordowo wysokie nastroje konsumentów. Dzięki temu popyt krajowy jest wciąż mocny, ale istotne zagrożenia mogą przynieść zmiany demograficzne. To spadek liczby osób w wieku produkcyjnym w Polsce będzie determinował możliwe tempo rozwoju rynku leasingu w kolejnych latach – twierdzi Marcin Nieplowicz, dyrektor ds. statystyki i monitorowania rynku Związku Polskiego Leasingu. 

Inne czynniki wpływają na obraz segmentu transportu ciężkiego. Jego poziom finansowania jest uwarunkowany koniunkturą gospodarczą w strefie euro, a tu głównym czynnikiem determinującym obecną sytuację są wojny handlowe na linii USA – Chiny. Są one coraz bardziej widoczne w wynikach światowego handlu (ujemna dynamika r/r), co negatywnie przekłada się na nastroje wśród firm w Niemczech – największej gospodarki strefy euro, bardzo mocno opartej o eksport. Jednak spowolnienie w strefie euro, jak na razie, nie wychodzi poza obszar przemysłu. Tak długo, jak utrzyma się relatywnie wysoki popyt wewnętrzny, tak długo strefa euro nie znajdzie się w recesji. Cały czas silne pozostają pozostałe obszary gospodarki europejskiej, tj. usługi i budownictwo. 

- Na przekór Eurolandowi, dynamicznie rośnie eksport naszych towarów. Dalszy rozwój finansowania transportu ciężkiego będzie jednak przebiegał w cieniu protekcjonistycznej polityki krajów UE, groźby nieuporządkowanego brexitu oraz spowolnienia gospodarczego w strefie euro – twierdzi Marcin Nieplowicz.  

Należy dodać, że wynik finansowania maszyn i urządzeń jest skorelowany z koniunkturą w sektorze przemysłowym. Polski przemysł, jak na razie, pozostaje „kuloodporny”, pomimo recesji w niemieckim przetwórstwie. 

- Obserwujemy historycznie wysokie wykorzystanie zdolności produkcyjnych: średnio 85,1 proc. w I półroczu 2019. Zaskakująco wysoki wynik w inwestycjach w I kwartale 2019 został osiągnięty w dużej mierze za sprawą czynników jednorazowych: mocnych inwestycji infrastrukturalnych (+samorządowych), nakładów w energetyce, szczytu w absorpcji środków unijnych. W kontrze do tego pozostają niska wartość rozpoczętych inwestycji firm i dosyć pesymistyczne plany przedsiębiorstw w tym zakresie, co raczej nie gwarantuje kontynuacji boomu z I kwartału. Prognozujemy, że w tym roku inwestycje wzrosną o 7,6 proc. Wyniki produkcji przemysłowej i budowlanki, jak również rekordowo wysokie wykorzystanie zdolności produkcyjnych w firmach, pozwalają oczekiwać, że sektor finansowania maszyn pozostanie głównym motorem wzrostu całego rynku leasingu w 2019 r. – powiedział Marcin Nieplowicz. 

Wpływ leasingu na gospodarkę i opinie MSP 

Rozwój polskich przedsiębiorstw leasingowych jest powiązany ze wzrostem i dojrzewaniem polskiej gospodarki. Wzrost wartości nowych umów leasingowych (wliczając pożyczki) w danym kwartale o 1 proc. prowadzi do wzrostu nakładów inwestycyjnych na środki trwałe ogółem o 0,17 proc. i przyrostu kwartalnego PKB o 0,19 proc. 

O tym, że firmy korzystające z leasingu są zadowolone z tej formy finansowania (92 proc.) i deklarują zamiar ponownego skorzystania (42 proc.) – można przeczytać w wynikach badań zrealizowanych przez CBM INDICATOR, wśród małych firm  w II kw. tego roku. 

- Przedsiębiorcy wybierając leasingodawcę kierują się ofertą cenową (81 proc. - zsumowane odpowiedzi „miało duży” i „bardzo duży wpływ”), szybkością podejmowania decyzji (76 proc.), otwartością na negocjacje (71 proc.) oraz jakością obsługi klienta (68 proc.). W opinii małych przedsiębiorców leasing jest elastyczniejszą i tańszą dla firm formą finansowania niż kredyt. Według przedstawicieli małych firm leasing jest też bardziej bezpieczny i przyjazny niż kredyt – powiedział Wojciech Terlikowski z CBM Indicator, koordynator projektu badawczego. 

Przedstawiciele małych firm optymistycznie patrzą na rynek leasingu za 10 lat. Ponad połowa badanych uważa, że leasing będzie przynosił korzyści podatkowe (58 proc.), firma leasingowa zaoferuje samochód i rozbudowany pakiet usług dodatkowych (57 proc.) oraz umożliwi nabycie samochodu na własność (57 proc.). Te i inne wyniki sugerują, że przedsiębiorcy przyzwyczaili się do modelu funkcjonującego na rynku i przez to trudniej im sobie wyobrazić, że zawieranie umowy leasingowej za 10 lat może odbywać się za pośrednictwem telefonu/ aplikacji (takiego zdania jest 39 proc. badanych, 35 proc. raczej nie zgadza się z tym stwierdzeniem, a 26% nie ma zdania). Większa grupa badanych nie zgadza się też z tezą mówiącą, że posiadanie samochodu przestanie mieć znaczenie (47 proc.), a 36 proc. uważa, że tak właśnie będzie. Co ciekawe 46 proc. badanych nie będzie korzystało wyłącznie z samochodu na zasadzie „car sharingu”, podczas gdy 33 proc. w taki sposób wyobraża sobie przyszły model mobilności (22 proc. badanych nie ma wyrobionego zdania na ten temat). Badani nie są dzisiaj przekonani także do tzw. pakietów mobilności, które umożliwią im przemieszczanie się za pomocą różnych i skorelowanych metod: samochodu, taksówki, komunikacji publicznej. 43 proc. nie uważa, że za 10 lat wykupi taki abonament, 32 proc. jest o tym przekonana, podczas gdy ¼ nie ma zdania na ten temat. Wydaje się, że wiedza na temat wymienionych modeli mobilności nie jest dzisiaj wystarczająco szeroka i powszechna.   

Wyniki badania koniunktury branży leasingowej

Ostatni pomiar koniunktury pokazuje, że ankietowane firmy leasingowe oczekują nieznacznego wzrostu zatrudnienia, ale też pogorszenia jakości portfela w III kwartale 2019r. Jednocześnie firmy spodziewają się wyraźnego przyspieszenia aktywności sprzedażowej w tym okresie. Badane firmy spodziewają wyższego poziomu finansowania dla wszystkich badanych grup środków trwałych, a wyraźne wzrosty finansowania oczekiwane są w zakresie finansowania pojazdów lekkich oraz segmentu maszyn i IT.

Trochę słabsze, ale wciąż wyraźnie pozytywne perspektywy rysują się dla finansowania środków transportu ciężkiego. Dodatnią dynamikę wzrostu w III kw. br. powinien uzyskać również sektor finansowania nieruchomości.

Prognoza na 2019r.

Prognoza wyników branży leasingowej pokazuje istotne wyhamowanie po 6 latach intensywnego rozwoju rynku. Dynamika branży leasingowej w 2019 r. na poziomie 2,4 proc. będzie zgodna z prognozowanym wzrostem inwestycji prywatnych i scenariuszem rozwoju gospodarczego w Polsce. W 2019r. branża leasingowa możne udzielić łącznego finansowania o wartości przekraczającej 84,6 mld zł. 

Struktura wzrostu gospodarczego, wysokie wykorzystanie zdolności produkcyjnych, wyniki produkcji przemysłowej i budowlanki oraz wysokie wykorzystanie funduszy unijnych powodują, że finansowanie maszyn pozostanie głównym motorem rozwoju całej branży leasingowej. Pojazdy ciężarowe pozostaną istotnym aktywem finansowanym przez firmy leasingowe z uwagi na wciąż rosnący wolumen przewozów. Pogarsza się jednak otoczenie polityczno-prawne dla sektora transportu drogowego, a wzrost gospodarczy strefy euro pozostanie niski.