Przedsiębiorcy pewni sukcesu. Mimo barier i problemów

Około 75 proc. liderów prywatnych przedsiębiorstw ma pewność, że w ciągu najbliższych dwóch lat ich organizacje odniosą sukces.

Zmieniająca się rzeczywistość rynkowa, kształtowana przez cyberataki, niepewność geopolityczna i napięte stosunki handlowe, wymaga od szefów prywatnych firm ostrożności, przemyślanych decyzji i długoterminowego myślenia. Z raportu firmy doradczej Deloitte „Globalne perspektywy firm prywatnych” wynika, że mimo tych trudności, liderzy takich przedsiębiorstw są pewni swojej pozycji na rynku, a 50 proc. z nich przewiduje nawet, że w ciągu najbliższego roku przychody ich organizacji zwiększą się o jedną czwartą. Choć respondenci są świadomi potencjalnych zagrożeń, nie tracą pewności siebie. W kontekście zmian rynkowych słowo, które najlepiej opisuje prywatne firmy to „elastyczność”.

To drugie globalne badanie firm prywatnych przeprowadzone przez firmę doradczą Deloitte. Wzięło w nim udział ponad 2 500 prezesów i członków zarządów firm, których roczny przychód mieści się w przedziale od 10 mln do miliarda dolarów.

Bez obaw o przyszłość

Jak wynika z globalnej ankiety Deloitte, gospodarcze spowolnienie w poszczególnych regionach, znaczące osłabienie rynków finansowych i niepewna polityka handlowa nie osłabiły pewności szefów prywatnych firm. Uważają oni, że nawet w tak trudnej rzeczywistości są zdolni zarządzać firmami i zapewniać im dalszy rozwój. 49 proc. liderów planuje w ciągu najbliższych 12 miesięcy zwiększenie liczby pracowników pełnoetatowych, a aż 65 proc. respondentów spodziewa się wzrostu przychodów, z czego ponad jedna czwarta uważa, że wzrosną one co najmniej o połowę w porównaniu z 2017 rokiem, natomiast połowa spodziewa się przychodów firmy większych o co najmniej 26 proc.

- To nie tak, że respondenci nie mają żadnych obaw i nie zauważają ryzyk. Są ich świadomi, ale mimo tego, że widzą ryzyka i mają obawy, optymizm poprawił się rok do roku. Tylko 38 proc. uważa, że poziom niepewności w ich ojczystym kraju jest wyższy niż rok wcześniej. W 2017 roku takiego zdania była ponad połowa naszych respondentów. Niektórzy wyrażają nawet przekonanie, że będzie to najlepszy lub prawie najlepszy rok w historii ich firmy. Za tą pewnością stoi fakt, że firmy prywatne, z uwagi na strukturę właścicielską, mają łatwiejszy i szybszy proces decyzyjny - mówi Seweryn Dąbrowski, partner w dziale doradztwa podatkowego Deloitte. 

Niespełna jedna czwarta zapytanych przez Deloitte (24 proc.) obawia się barier handlowych, tyle samo potencjalnych cyberataków, a 23 proc. szefów prywatnych firm przyznaje, że problemem mogą być dla nich rosnące koszty surowców i produkcji. 

Inwestycje w bezpieczeństwo

Pytani przez Deloitte liderzy przyznają, że mają się na baczności przed cyberprzestępcami, tym bardziej, że ci wciąż zmieniają i rozwijają swoje metody. Dlatego też to cyberbezpieczeństwo jest na szczycie listy inwestycji planowanych przez prywatne przedsiębiorstwa. Największe zaniepokojenie wzrostem liczby ataków wykazują respondenci z regionu Azji i Pacyfiku.

- Wiele z firm prywatnych w czasie dynamicznego rozwoju, często pomijało inwestycje w cyberbezpieczeństwo. W ocenie właścicieli profil ryzyka organizacji wynikający z prowadzonej działalności biznesowej nie wymagał budowania struktur cyberbezpieczeństwa lub firmy te nie działały w wymagającym takich inwestycji reżimie prawnym lub regulacyjnym. Obecnie właściciele firm prywatnych coraz bardziej rozumieją, że skutki cyberataków mogą mieć realny wpływ na funkcjonowanie procesów biznesowych w ich organizacjach i nie trzeba do tego przetwarzać wrażliwych danych - mówi Marcin Ludwiszewski, dyrektor, lider ds. cyberbezpieczeństwa w Deloitte.

Ekspert dodaje, że skutki zakłócenia produkcji, dystrybucji towarów, niedostępności systemów ERP i CRM mogą mieć nie tylko negatywny wpływ na klientów, ale również na wizerunek firmy czy jej przychody. Właściciele firm zaczynają podchodzić do tego tematu strategicznie, łącząc cyberbezpieczeństwo długoterminowo z celami biznesowymi . Do większego zainteresowania cyberbezpieczeństwem przyczyniają się również cyfrowe transformacje biznesowe, w tym korzystanie z tzw. chmury, ekspansja poza rynki krajowe i wymogi partnerów zagranicznych wprowadzanie nowych produktów oraz przejęcia. Inwestycje w cyberbezpieczeństwo w ciągu najbliższego roku planuje 34 proc. szefów prywatnych firm z obu Ameryk i 30 proc. z Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki.

Konkurencyjność przede wszystkim

Zapytani przez Deloitte respondenci jako dwa główne źródła przewagi konkurencyjnej wskazywali opracowywanie nowych produktów i usług (14 proc.) oraz zwiększenie wydajności (13 proc.). W ujęciu regionalnym prywatni przedsiębiorcy z obszaru Azji i Pacyfiku niemal dwa razy częściej wskazywali nowe produkty i usługi niż reprezentujący obie Ameryki, którzy stawiają przede wszystkim na wzrost wydajności. Z kolei uczestnicy badania z Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki wyżej niż pozostali ocenili możliwość wejścia na nowe rynki zagraniczne. Respondenci, którzy najlepszy sposób zachowania przewagi konkurencyjnej lub zdobycia nowych pozycji na rynku widzą w najnowszych technologiach, jako obszar, który będzie najważniejszy w nadchodzącym roku wskazywali przede wszystkim opracowywanie nowych produktów (43 proc.). Ten cel przewyższał popularność kwestii operacyjnych (38 proc.), marketingu i sprzedaży (36 proc.).

- Konkurencja to jedno z większych zmartwień szefów prywatnych firm. Połowa naszych respondentów uważa działania rywali za ryzyko co najmniej średnie, a niemal jedna piąta – za wysokie. Także w tym przypadku szczególnie wyczuleni są szefowie prywatnych firm z regionu Azji i Pacyfiku, ale we wszystkich badanych przez nas regionach liderzy zapewniali, że nie są bierni i przygotowują firmę na działania konkurencji. Najwięcej, bo 40 proc. naszych ankietowanych zabezpiecza się zmieniając model biznesowy - mówi Seweryn Dąbrowski.

Ekspert dodaje, że aż ponad jedna piąta szefów firm odpowiedziała, że ich organizacja nie skupia się przesadnie na tego typu rozwiązaniach lub nie podejmuje żadnych działań, by je wykorzystać.

Wśród ambitnych planów na nadchodzący rok firmy wymieniają też fuzje i przejęcia. Odpowiedziało tak aż 40 proc. ankietowanych.

Stałe wartości

To, co wyróżnia firmy prywatne na globalnym rynku to dbałość o kulturę organizacyjną, która jest jednym z podstawowych aspektów zarządzania tego rodzaju firmą i która nie powinna zmieniać się w zależności od warunków rynkowych. W ankiecie Deloitte aż 77 proc. szefów prywatnych firm określiło kulturę organizacyjną jako istotny element strategii. 

Tylko 14 proc. z nich odpowiedziało, że przewiduje w najbliższych miesiącach redukcję etatów. Ponad jedna trzecia (36 proc.) nie przewiduje zmian w zatrudnieniu, a aż 49 proc. planuje zatrudnienie dodatkowych pracowników pełnoetatowych.

- To typowe dla prywatnych przedsiębiorstw. Inwestują w pracowników, zarówno w okresach prosperity, jak i w cięższych czasach. Weźmy na przykład Stany Zjednoczone, gdzie ponad 80 proc. średniej wielkości firm, głównie prywatnych, w wyjątkowo chudych latach 2007-2010 stworzyło ponad 2 mln nowych miejsc pracy. To jednak nie koniec. Rynek pracy w większości rozwiniętych krajów świata nadal jest trudny, dlatego firmy prywatne inwestują więc w szkolenia i rozwój, zapewniając pracownikom dostęp do niezbędnych kwalifikacji - mówi Tadeusz Dulian, doradca firm rodzinnych w Deloitte.

W badaniu firmy doradczej Deloitte liderzy prywatnych firm twierdzili, że w nadchodzącym roku będą inwestować w pracowników na różne sposoby. Najczęstszą odpowiedzią (43 proc.) były szkolenia, ale także wspomniane już zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy oraz kształcenie kadry kierowniczej i rekrutacja. Ankietowani planują też opracowanie nowych strategii pozyskania talentów (41 proc), również po to, by zbudować i utrzymać wśród pracowników poczucie przynależności.

Charakterystyczna dla firm prywatnych odpowiedzialność społeczna nabiera jeszcze większej wagi. Ta koncepcja znalazła oddźwięk w większości firm we wszystkich trzech regionach. Według 18 proc. liderów prywatnych firm to na niej opiera się strategia firmy, a dla aż 47 proc. jest ona wysoko na liście priorytetów. 29 proc. przyznało natomiast, że co prawda posiadają programy społeczne, ale nie są one ani dobrze rozwinięte ani odpowiednio wspierane.