Na ratunek

Mimo że o nadchodzącym końcu koniunktury mówiono od dawna, nikt nie był gotowy na to, co się stało. Jak komentuje Jerzy Dąbrowski, prezes zarządu Bibby Financial Services, polskie małe i średnie przedsiębiorstwa zaczęły spodziewać się spowolnienia gospodarczego już w ostatnim kwartale 2019 r. – Jednak dopiero epidemia COVID-19 i związane z nią restrykcje sprowadziły kryzys porównywalny z tymi największymi w historii. Trudno go było przewidzieć, ale dobrze prowadzony biznes ma o wiele większe szanse na przetrwanie – opowiada.

Co mogą zrobić przedsiębiorcy? Przede wszystkim zadbać o ubezpieczenie transakcji. – Wielu przedsiębiorców decyduje się na ubezpieczenie wyłącznie nowych kontraktów. Tymczasem w okresie kryzysu, kiedy niepewność jest szczególnie duża, a warunki prowadzenia działalności mogą zmienić się z dnia na dzień za sprawą decyzji administracyjnych, warto ubezpieczyć również standardowe transakcje z kontrahentami niesprawiającymi dotychczas żadnych kłopotów. Ofertę ubezpieczeń handlowych mają m.in. Atradius, Coface, Euler Hermes i KUKE – radzi Jerzy Dąbrowski.

Przedsiębiorcy mogą podjąć także inne działania. Jak najszybciej zdywersyfikować źródła finansowania (np. oprócz kredytu wykorzystać leasing i faktoring – szczególnie istotny w czasie kryzysu), przeanalizować portfel odbiorców (zmniejszyć wolumen sprzedaży do jednego klienta, ale postawić na większą liczbę kontrahentów), dokładnie sprawdzać swoich kontrahentów (przy wykorzystaniu wywiadowni gospodarczych, jak Coface, Bisnode czy InfoCredit), a także zdywersyfikować dostawy surowców czy komponentów do produkcji. 

– Na szczęście większość mechanizmów gospodarczych ciągle działa, firmy finansowe czy doradcze nadal pracują, chociaż w trybie zdalnym – mówi prezes Dąbrowski. Przedsiębiorcy mogą także skorzystać ze specjalnych akcji organizowanych przez duże firmy.

Wsparcie dla płynności

Jednym z głównych problemów stojących przed polskimi firmami jest potencjalny niedobór pieniędzy ze względu na zatrzymanie wielu sektorów gospodarki. – Przedsiębiorstwa muszą mieć środki na regulowanie bieżących zobowiązań, by przetrwać ten czas. Pomagają w tym rozwiązania zawarte w Tarczy Antykryzysowej – komentuje Konrad Trzonkowski, dyrektor zarządzający Agencji Rozwoju Przemysłu.

Jak deklaruje Konrad Trzonkowski, ARP prowadzi aktywne działania mające na celu pomoc przedsiębiorcom. – Oferujemy firmom refinansowanie umów leasingowych czy pożyczki na finansowanie deficytu w kapitale obrotowym oraz na finansowanie wynagrodzeń dla pracowników. Dziś nasz cel to ratowanie firm – tłumaczy.

Bieżąca pomoc to jedno, ale już dziś należy zadać sobie pytanie: co dalej? – Walczymy z epidemią i czekamy na jej kres. Gdy ten nastąpi, trzeba będzie liczyć na restart gospodarki w wielu uśpionych dziś branżach – dodaje. 

Miękkie wsparcie

Duże instytucje pomagają firmom w szerokim spektrum narzędzi. Przykładowo PARP promuje interaktywną platformę szkoleniową „Akademię PARP”. – Oferujemy bezpłatne kursy online dla sektora MSP, pracowników i właścicieli firm. Dzięki szkoleniom można zdobyć wiedzę i umiejętności niezbędne do założenia i prowadzenia firmy. Na kursy zapisało się już 32 tys. osób, a w okresie trwania pandemii odnotowaliśmy 3-krotny wzrost zainteresowania kursami – wyjaśnia Małgorzata Oleszczuk, prezes PARP.

Jak zaznacza, platforma daje możliwość zdobywania umiejętności i wiedzy w zakresie prawa, marketingu, zarządzania, finansów oraz doskonalenia kompetencji miękkich. Na jeden kurs średnio zapisuje się ponad 1800 osób. A kryzys zainteresowanie takimi narzędziami tylko wzmocni.

Pod napięciem

Przed zupełnie innymi wyzwaniami stanęła grupa Tauron. – W obecnej sytuacji najważniejszym zadaniem spółek Grupy Tauron jest zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej i ciepła. W sprawach związanych z dostawą energii elektrycznej oraz sprzedażą prądu i gazu można teraz korzystać z Wirtualnego Biura Obsługi – zdradza Filip Grzegorczyk, prezes zarządu Tauronu. Firma promuje także serwis Mój Tauron, w którym klienci mogą załatwić niemal wszystkie najważniejsze sprawy związane z usługami. Ponadto dokumenty przyjmowane są w formie elektronicznej – nawet w formie zdjęć z telefonu wypełnionych wniosków lub dokumentów. 

 Tauron zrealizował także inne pomysły. – Firma wprowadziła ułatwienia dla swoich klientów po to, by wykorzystywali kanały kontaktu online. Najważniejsze informacje dotyczące bieżących spraw można otrzymać na wirtualnym czacie, który dostępny jest bez logowania na stronie internetowej – mówi Filip Grzegorczyk.         

---

Stabilny dostawca prądu

Filip Grzegorczyk prezes zarządu, TAURON Polska Energia

Nasze działania są dwutorowe, gwarantujemy w trudnym czasie pandemii ciągłość dostaw energii elektrycznej i ciepła dla ponad 5,5 mln klientów, dbając przy tym o zdrowie naszych pracowników. Wykorzystujemy też nasze zasoby i umiejętności do wspierania Polaków w walce z koronawirusem. Chcemy być silnym partnerem dla gospodarki południowej Polski w czasie rozruchu po szczycie pandemii.

-

Mniej, ale rozsądniej

Jerzy Dąbrowski prezes zarządu, Bibby Financial Services

Odbiorcy to kolejny obszar, który powinien być szczegółowo przeanalizowany. Szczególnie w momencie kryzysu warto dokonać przeglądu odbiorców pod kątem branż, w jakich działają i ryzyka, jakie może wystąpić. Czy wszyscy odbiorcy będą prowadzić tak samo intensywną działalność w okresie kryzysu? Przykładowo, w branży HoReCa już dziś wiele podmiotów czasowo przestało obsługiwać klientów i codziennie traci przychody. Analiza portfela odbiorców może przynieść refleksję, że lepiej sprzedawać mniej, ale rozsądniej i do większej liczby kontrahentów. 

-

E-kursy pomocą dla firm

Małgorzata Oleszczuk, prezes PARP

Bez wątpienia epidemia SARS-CoV-2, która zamknęła nas w domach i poniekąd zmusiła do większego zainteresowania technologią w ogóle (choćby w ramach pracy zdalnej), sprawi, że zainteresowanie tą formą edukacji wzrośnie. Nawet firmy, które zajmowały się do tej pory stacjonarnymi kursami w wielu przypadkach musiały przeformatować się na webinary, podcasty, kursy multimedialne i aplikacje mobilne. Sytuacja, w jakiej się znaleźliśmy, pokazuje, jak ważny, także w zakresie edukacji szkolnej, jest e-learning. I uczniowie, i nauczyciele musieli bardzo szybko przejść na nową formę pracy i nauki. 

-

Na pomoc MSP

Piotr Górski, dyrektor Departamentu Zarządzania Sprzedażą w Pionie Bankowości MSP Banku Pekao S.A.

Siła przetargowa MSP w stosunku do dużych korporacji jest niewielka. Dlatego kluczowy w dobie pandemii i gwałtownego spowolnienia gospodarczego w poszczególnych branżach jest dostęp do kapitału. Banki zawieszają raty kapitałowe kredytów terminowych oraz odnawiają limity kredytowe na kolejne okresy, dzięki czemu klienci mogą przeznaczyć te środki na bieżącą działalność. Ponadto oferują finansowanie obrotowe uzupełniające lukę finansową. Ważnym elementem tych finansowań są gwarancje de minimis. Ponadto sami klienci dostosowują się do sytuacji rynkowej i modyfikują profile działalności, tak aby generować przychody z działalności operacyjnej. Takimi przykładami mogą być firmy, które zamiast dotychczasowych produktów zaczęły importować i sprzedawać wyroby medyczne, np. maseczki czy płyny dezynfekujące.

-

Narzędzia dla przedsiębiorców

Bożena Leśniewska, wiceprezes zarządu ds. Rynku Biznesowego, Orange Polska

Pandemia koronawirusa zmieniła funkcjonowanie biznesu – obserwujemy, jak w krótkim czasie firmy musiały przestawić się na pracę zdalną i przenieść część swojej działalności do sieci. Jako Orange również dostosowujemy się do zmieniających realiów, stale dbamy o naszych klientów i pracowników, m.in. tworząc wirtualne (domowe) call center czy zapewniając niezbędne środki bezpieczeństwa naszym pracownikom „pierwszej linii”. Obecna sytuacja pokazuje, jak ogromna liczba przedsiębiorstw przeniosła swoje działania do sieci. Szczególnie teraz, zaufany operator, dysponujący niezawodną infrastrukturą i oferujący stały dostęp do internetu jest podstawowym warunkiem pracy. Dlatego na czas kryzysu przygotowaliśmy dla małych firm dodatkowe, darmowe pakiety 10 GB mobilnego internetu. Sklepom stacjonarnym oferujemy zestaw narzędzi e-commerce usprawniający ich działanie przy zachowaniu bezpieczeństwa zamówień. Dbamy również o bezpieczne narzędzia pracy. Dlatego udostępniamy klientom - przez pierwsze trzy miesiące bezpłatnie – wybrane rozwiązania umożliwiające m.in. prowadzenie tele- i wideokonferencji. Zapewniamy też narzędzia chroniące dane firmy i klientów, mam tu na myśli CyberTarczę oraz bezpieczny zdalny dostęp do sieci firmowych.

-

Kryzys inny niż wszystkie 

Konrad Trzonkowski, dyrektor zarządzający, Agencja Rozwoju Przemysłu

Za sprawą trwającej epidemii przedsiębiorstwa oraz konsumenci muszą mierzyć się z nowymi wyzwaniami, a długofalowe skutki obecnych wydarzeń nie są łatwe do przewidzenia. Kwarantanna zatrzymała nas wszystkich w domach, zarazem hamując produkcję i funkcjonowanie wielu firm. Koronawirus uderza zarówno w popyt, jak i w podaż, osłabieniu ulegają trzy główne składowe PKB – konsumpcja, eksport i inwestycje. Jest to sytuacja odmienna od tej, jaką pamiętamy choćby z 2008 r., gdy światowy kryzys wynikał z nadmiernego zadłużenia. Teraz spotkało nas nagłe i niespodziewane zahamowanie gospodarki.