Myśląc o sobie. Jak być liderem w trudnych czasach?
fot. Adobe StockW codzienną ścieżkę lidera wpisane są wyzwania. Trudne czasy, standardową ścieżkę przekształcają w swoisty tor przeszkód. Ci którzy go pokonają, ukończą go wzmocnieni, dla niektórych, przeszkody ujawnią nowe możliwości, może nawet nową drogę realizacji siebie, będzie też grupa, która zostanie wyeliminowana. W każdej sytuacji liderom będą towarzyszyły emocje, napięcie, ufność lub lęk. Niejednokrotnie liderzy zostaną poddani presji podejmowania trudnych decyzji i dokonywania wyborów. Jak ułatwić sobie ten proces i jak oswoić świadomość konsekwencji?
Postawmy na akceptację, autentyczność, dystans i zdecydowanie.
Akceptacja
Po pierwsze zaakceptujmy trudną sytuację. Taki jest stan obecny. Nie traćmy energii na rozpamiętywanie jak mogłoby być i jak było jeszcze całkiem niedawno. Szczególnie w trudnych czasach, liderzy powinni być osadzeni w perspektywie „tu i teraz”. Obecne fakty i potrzeby stanowią wytyczne do planowania dalszych działań, nawet, jeśli wymaga to rewizji celów postawionych zespołom na początku roku. Miejmy odwagę je zmienić lub zawnioskować o ich zmianę. Zaakceptujmy fakt, że ten czas wymaga trudnych decyzji i pełniąc funkcję lidera, nikt nie zwolni nas z tego obowiązku.
Autentyczność
Bądźmy autentyczni. Nikt nie wymaga od nas wcielania się w role superbohaterów. Po prostu bądźmy sobą. Nie udawajmy kogoś, kim nie jesteśmy. Większość liderów ma ambicje bycia postrzeganym jako osoba silna, odpowiedzialna i nieomylna. Zbiór tych cech jest pożądany w wachlarzu cech lidera, ale nie znaczy to, że nie mamy prawa do chwili słabości, okazania przeciążenia, czy popełnienia błędu. Ważne, by chwile słabości nie zdominowały naszych działań i nie przerodziły się w formę użalania się nad sobą. Nie tego oczekujemy od liderów w trudnych czasach. Ujawnianie własnych emocji pomaga w nawiązywaniu trwałych relacji z zespołem, natomiast okazywanie braku równowagi emocjonalnej może nas zdyskwalifikować z funkcji lidera.
Dystans
Zachowajmy dystans do siebie i do sytuacji. Nie idealizujmy naszych wysiłków. Wyjdźmy poza naszą indywidualną perspektywę. Stańmy obok i spróbujmy zobaczyć cały obraz lub jego większą część. Poddajmy w wątpliwość nasze przekonania, zmieńmy schemat naszego działania, jeśli taki zabieg miałby nam pomóc w podjęciu decyzji. Każdy lider podlega ocenie, a konsekwencje jego decyzji weryfikacji. Bądźmy gotowi na pozytywną i negatywną informację zwrotną. Zachowanie dystansu do siebie, warunkuje nieemocjonalnie reagowania na krytykę. Zachowanie dystansu do sytuacji, warunkuje lepsze radzenie sobie z konsekwencjami podjętych decyzji.
Zdecydowanie
Podejmujmy decyzje. Dobre, trafne, czasem nie najlepsze z możliwych, ale możliwe na dany moment – podejmujmy je. Trudne czasy, to nie miejsce dla liderów, którzy nie podejmują decyzji. Otoczenie charakteryzuje niepewność, to nie jest stan zarezerwowany tylko dla liderów. To nie jest stan komfortowy. Nie lubimy funkcjonować w środowisku niepewności, gdzie sprawdzone dotychczas schematy mogą nie mieć zastosowania. To od liderów, w tym środowisku oczekujemy pewności, zdecydowania i wsparcia. To w nich poszukujemy poczucia bezpieczeństwa. Jako liderzy, ufajmy sobie i zespołom, podejmujmy decyzje, nie rozciągajmy ich w czasie. Podejmowanie decyzji potraktujmy jako przywilej a nie przymusowy obowiązek.
Nie ma jednej sprawdzonej recepty dla liderów na trudne czasy, tak jak nie ma jednej działającej szczepionki na wszystkie wirusy. W obu przypadkach oczekujemy skuteczności i zapewnienia, że możemy czuć się bezpiecznie. Mając świadomość odpowiedzialności za innych, jako liderzy bądźmy autentyczni i zdystansowani. Zaakceptujmy konieczność podejmowania trudnych decyzji i podejmujmy je z otwartością na wynikające z nich konsekwencje.
AUTOR: Anna Oleksy, Uniwersytet SWPS
Ekspert zarządzania i psycholog biznesu. Łączy wiedzę z zakresu Lean Management oraz Lean Manufacturing z aspektami mediacji strategicznej, elementami zarządzania błędem w organizacji oraz technikami twórczego rozwiązywania problemów i konstruktywnego rozwiązywania konfliktów. Specjalizuje się w projektowaniu organizacji, architekturze procesów, zarządzaniu projektami (certyfikaty: Prince2, AgilePM), pracy z oporem oraz budowaniu zaangażowania przy wykorzystaniu map postaw organizacji.
Ma wieloletnie doświadczenie zawodowe uzyskane w korporacjach będących światowymi liderami na rynku. Od 2012 roku pracuje jako Niezależny Doradca Azymut Consulting. Od 2013 roku rozwija autorski model zrównoważonego doskonalenia organizacji.